Bạc Liêu: Nhân rộng mô hình nuôi tôm kết hợp

Nuôi kết hợp tôm - cua - cá

Năm 2019, diện tích thả cua kết hợp với tôm sú tại huyện Phước Long là 13.300ha. Theo đó, mùa vụ sản xuất và mật độ thả như sau: Tôm sú thả 03 vụ/năm, mật độ 2-3 con/m2; Cua thả 01 vụ/năm từ tháng 1-6, mật độ thả 1-2 con/20m2; Cá thả 01 vụ/năm từ tháng 6 đến tháng 12, mật độ thả 0,5-1 con/20m2.

Mô hình cho năng suất như sau:

Tôm đạt năng suất 140-150 kg/ha/vụ, lãi 10-30 triệu đồng/ha/vụ.

Cua đạt năng suất 100-120 kg/ha/năm, lãi 10-20 triệu đồng/ha/năm.

Cá đạt năng suất 800-1.000 kg/ha/năm, lãi 7-10 triệu đồng/ha/năm.

Thực tế thấy, nuôi kết hợp tôm - cua - cá, chi phí đầu tư thấp, phù hợp với điều kiện canh tác của đa số nông dân có ít vốn sản xuất. Các đối tượng nuôi ghép hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình sinh trưởng và phát triển, thu được nhiều sản phẩm trên cùng diện tích, dễ tiêu thụ sản phẩm và hạn chế rủi ro.

Điển hình thành công với mô hình này là ông Ngô Minh Kỷ ở ấp 1 B, xã Phong Thạnh Tây A. Gia đình ông Kỷ là một trong những hộ đầu tiên nuôi cua kết hợp với tôm sú ở huyện Phước Long. Với diện tích 02ha, mỗi năm ông thu trên 130 triệu đồng, trừ chi phí, lãi trên 90 triệu đồng.

Tuy nhiên, muốn cho mô hình tôm - cua - cá phát triển và đạt hiệu quả cao thì bà con phải chú ý một số điểm sau: Ao nuôi phải đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật; mật độ thả ghép thích hợp (ví dụ: tôm 20.000 con, cua 1.000 con, cá 10.000 con, tính cho 1ha/vụ), đối với tôm thì thả định kỳ 30-60 ngày/lần, cua và cá rô phi thả 1 lần/năm.

Ngoài ra, để góp phần tăng hiệu quả và hướng đến sự bền vững của mô hình, bà con nên trồng cỏ lông tượng (năng tượng) hoặc các loài cây có giá trị kinh tế sống được trên đất tôm, chiếm khoảng 30% diện tích nuôi vừa làm nơi cho cua trú ẩn, vừa giúp cải thiện được đáy ao. Không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc cấm trong nuôi trồng thuỷ sản.

Nuôi kết hợp tôm - lúa - tôm càng xanh, trồng màu trên  liếp vuông tôm

Năm 2019, diện tích sạ lúa trên đất tôm của huyện Phước Long là 12.500ha, thả tôm càng xanh xen với lúa 7.100ha. Mô hình này được thực hiện nhiều ở các xã: Vĩnh Phú Tây, thị trấn Phước Long và một phần xã Phong Thạnh Tây A.

Ưu điểm của mô hình là sản xuất ngắt vụ nên hạn chế được mầm bệnh phát sinh trong ao. Khi sạ lại lúa, lúa sẽ hấp thụ các mùn bã hữu cơ trong ao nuôi, các sản phẩm thải của tôm, cá giúp cải tạo lại ao nuôi. Thu hoạch được nhiều loại sản phẩm trên cùng diện tích sản xuất.

Mùa vụ sản xuất của mô hình: từ tháng 1 đến tháng 8 thả 2 vụ tôm sú; tháng 8 chuẩn bị sạ lúa kết hợp thả tôm càng xanh, trồng màu trên bờ liếp vuông tôm.

Mật độ thả nuôi: tôm sú (2-3 con/m2), tôm càng xanh từ 1-2 con/20m2, lúa sạ 7 kg/1.000m2.

Năng suất và lợi nhuận: Tôm sú thu 210-280 kg/ha (02 vụ), lãi  15 - 30 triệu đồng/ha/năm; Lúa bình quân 4 - 4,5 tấn/ha, lãi 12-16 triệu đồng/ha/vụ; Tôm càng xanh 100-150 kg/ha/vụ, lãi 8-15 triệu đồng/ha/vụ.

Qua số liệu thống kê, trên địa bàn huyện có khoảng 20ha trồng màu trên bờ tập trung. Các đối tượng cây trồng cho hiệu quả kinh tế cao như: khổ qua (mướp đắng), bắp, bí đỏ, dưa hấu, đu đủ,… Sau khi trừ chi phí, mỗi hộ thu lãi gần 15 triệu đồng/1.000m2 từ trồng rau trên bờ trong thời gian 3 tháng.

Để mô hình phát triển bền vững và đạt hiệu quả cao, bà con phải chú ý một số yêu cầu sau: Khi bước vào thời vụ thả giống, phải tuân theo khuyến cáo của ngành chuyên môn, tiến hành cải tạo, thả giống, thu hoạch đồng loạt nhằm đảm bảo thời vụ sản xuất luân canh với lúa; Nên chọn những giống lúa chịu mặn, kháng bệnh, có thời gian sinh trưởng ngắn và cho năng suất cao; Đối với tôm càng xanh, nên bố trí thả giống vào khoảng tháng 7 dương lịch, nếu thả tôm càng xanh trễ (khoảng tháng 8-9), thời gian nuôi ngắn, khi thu hoạch kích cỡ tôm càng xanh không được lớn, bán giá không được cao; Đối với cây màu phải biết nắm bắt thị trường, chọn loại rau màu phù hợp và hiểu biết kỹ thuật chăm sóc đối với từng loại cây trồng.

Hai mô hình trên đang phát triển khá mạnh và có sự thành công nhất định tại Phước Long. Bà con đã tận dụng tối đa diện tích canh tác kết hợp các đối tượng nuôi có giá trị kinh tế làm tăng hiệu quả sản xuất; đồng thời làm giảm thiểu sự rủi ro do độc canh tôm sú..