Theo Luật Nhà ở 2014, kể từ ngày 1/7/2015, chính thức mở cửa cho người nước ngoài, Việt kiều mua nhà tại Việt Nam. Chính sách này đã có tác động đáng kể, hỗ trợ tích cực cho thị trường và đặc biệt là cho các doanh nghiệp bất động sản (BĐS) trong việc mở rộng thêm đối tượng khách hàng, thu hút nguồn kiều hối, vốn FDI. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn đang “mỏi mòn” chờ thông tư, nghị định hướng dẫn cụ thể; bên cạnh đó, nhiều quy định vẫn còn hạn chế gây hoang mang cho người bán và cả người mua.
Mở nút thắt chính sách
Thị trường BĐS sôi động hơn nhờ chính sách mở cửa cho người nước ngoài mua nhà.
Tại Hội thảo “Mở nút thắt cho người nước ngoài và Việt kiều mua nhà tại Việt Nam” do báo Thanh Niên vừa tổ chức, chuyên gia kinh tế - Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu cho biết, hiện nay có gần 1 triệu người Việt kiều muốn về Việt Nam dưỡng già, GDP của 4 triệu người nước ngoài chiếm gần 50% GDP Việt Nam, tuy nhiên còn quá nhiều rào cản cản trở mong muốn này của các kiều bào xa quê. Theo ông Hiếu, khó khăn lớn nhất chính là quy định quyền tư hữu đất đai, bên cạnh đó, thói quen mua nhà ở nước ngoài không giống trong nước cũng gây khó dễ cho kiều bào cũng như người nước ngoài muốn mua nhà tại Việt Nam.
Chung quan điểm trên, chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển phân tích thêm, theo quy định, người nước ngoài được sở hữu nhà tại Việt Nam tối đa 50 năm kể từ khi được cấp Giấy chứng nhận và có thể được gia hạn. Cụ thể, trong quá trình sở hữu nhà tại Việt Nam, cá nhân nước ngoài được phép cho thuê nhưng phải thông báo cho cơ quan quản lý biết; tổ chức không được cho thuê, làm văn phòng hoặc sử dụng vào mục đích khác ngoài mục đích để ở. Thêm vào đó, các văn bản luật chính thức chưa được chuyển ngữ sang các ngôn ngữ quốc tế nên gây khó khăn cho người nước ngoài tìm hiểu luật.
Tuy còn nhiều nút thắt nhưng các doanh nghiệp đều tỏ ra khá hồ hởi với chính sách này. TGĐ Hưng Thịnh Land, ông Nguyễn Nam Hiền, cho rằng, đây có thể xem là yếu tố giúp thị trường BĐS càng thêm sôi động, tạo cơ hội cho Việt kiều và người nước ngoài sở hữu nhà ở Việt Nam. Đồng thời, khuyến khích các chuyên gia nước ngoài chọn Việt Nam là nơi làm việc lâu dài. Chính sách này không những có lợi cho người nước ngoài mà còn tạo tâm lý tốt cho người Việt Nam, khiến khách hàng có niềm tin hơn vào thị trường BĐS.
Doanh nghiệp đón sóng vốn ngoại
Với chính sách mở cửa thông thoáng, lượng kiều hối cũng đang “chảy” mạnh vào BĐS (chiếm khoảng 21,8% tổng số kiều hối chuyển về địa bàn TP. Hồ Chí Minh trong 7 tháng qua). Những con số này cho thấy thị trường BĐS Việt Nam đang thu hút khá đông nhà đầu tư ngoại để tìm kiếm cơ hội đầu tư, cho thuê. Thị trường BĐS đang khởi sắc trở lại và có sự cạnh tranh quyết liệt, đặc biệt ở phân khúc căn hộ cao cấp, buộc các doanh nghiệp phát triển BĐS không còn “thảnh thơi” trên sân chơi của mình mà phải có chiến lược hợp tác, cạnh tranh và phát triển.
Tranh thủ cơ hội này, nhiều doanh nghiệp trong nước liên tiếp công bố các dự án nhằm thu hút sự quan tâm của người nước ngoài. Ngay sau khi Luật sửa đổi bổ sung cho phép cá nhân định cư ở nước ngoài được mua và sở hữu nhà ở Việt Nam chính thức có hiệu lực vào ngày 1/7/2015, Tập đoàn Novaland lập tức hưởng ứng chủ trương này bằng chương trình “100 căn hộ đầu tiên chào đón Kiều bào và người nước ngoài”.
Phía Hưng Thịnh, công ty cũng đang triển khai dự án đáp ứng tốt các tiêu chí cho người nước ngoài như dự án Vung Tau Melody (TP.Vũng Tàu). Dự án phù hợp với những ai thích sở hữu căn hộ thứ 2, hoặc những chuyên gia gia nước ngoài đang làm việc tại Vũng Tàu. Với giá trị đầu tư vừa phải, chủ nhân của Vung Tau Melody còn có thể kinh doanh hiệu quả khi cho khách du lịch thuê lại. Chính những lợi thế này mà dự án đã nhận được sự quan tâm của rất nhiều khách hàng, trong đó có khách Việt kiều và người nước ngoài.
Gần đây nhất, Công ty CP đầu tư BĐS Hưng Phát cũng công bố kế hoạch từ nay đến năm 2018 sẽ triển khai thêm 4 dự án tại Nam Sài Gòn, với tổng số khoảng 4.000 căn hộ cao cấp và tổng vốn đầu tư khoảng 12.000 tỉ đồng. Những căn hộ này hướng đến đối tượng khách hàng trung cao cấp, người nước ngoài và Việt kiều, đón dòng vốn ngoại đang ồ ạt chảy vào BĐS. Trong đó, dự án đầu tiên mà công ty này tung ra thị trường có tên Hưng Phát Silver Star với quy mô 8.956 m2 gồm 3 block căn hộ với tổng số 447 căn hộ, khu trung tâm thương mại 3 tầng và diện tích cây xanh cảnh quan bao quanh tạo mảng xanh khắp dự án.
Ông Nguyễn Dư Lực, Tổng giám đốc Công ty Hưng Lộc Phát, cho biết, khu đô thị Nam Sài Gòn mà tâm điểm là Phú Mỹ Hưng hiện có số lượng người nước ngoài, Việt kiều cư trú lớn nhất Việt Nam hiện nay, do đó, công ty chọn khu vực này để phát triển dự án. Ông Lực cho rằng, đối với người nước ngoài, Việt kiều khi mua nhà tại Việt Nam, ngoài việc quan tâm về mức giá thì yếu tố quyết định mà họ yêu cầu là an ninh an toàn, các dịch vụ tiện ích, đặc biệt trường học và môi trường sống cho con cái được đặt lên hàng đầu.
Còn theo thông tin từ Phú Long, trong các dự án của công ty đang phát triển mà cụ thể là khu căn hộ cao cấp Dragon Hill Residence and Suites, hiện có gần 40% cư dân là người nước ngoài đang sinh sống. Đa số là khách thuê, trong đó cũng có vài trường hợp khách mua nhà. Thời gian tới, Công ty Phú Long tiếp tục triển khai xây dựng dự án Dragon Hill Residence and Suites giai đoạn 2. “Nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường và đặc biệt hướng vào đối tượng khách hàng là Việt kiều, người nước ngoài, nên đối với dự án Dragon Hill 2, chúng tôi phát triển dòng sản phẩm căn hộ đúng chuẩn cao cấp nhưng có diện tích nhỏ và mức giá phù hợp, thanh toán linh hoạt”, đại diện Phú Long cho biết.
Các dự án được triển khai trong thời gian trước đó cũng thu hút sự quan tâm lớn của người nước ngoài. Điển hình, dự án Saigonres Plaza tại quận Bình Thạnh (TP. Hồ Chí Minh) đã thu hút hơn 1.000 người tham quan dự án. Toàn bộ căn hộ giai đoạn 1 đã có chủ sở hữu, trong đó 10% là Việt kiều và người nước ngoài. Người nước ngoài quan tâm Saigonres chủ yếu là Mỹ, Hàn Quốc, Pháp, Ấn Độ, Singapore, Trung Quốc,... Với tình hình này, sắp tới Đất Xanh Miền Nam sẽ có thêm nhiều dự án ở trung tâm TP. Hồ Chí Minh với hơn 5.000 căn hộ nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của thị trường nói chung và khách nước ngoài, Việt kiều nói riêng.
Khu dân cư (KDC) Mega của Khang Điền được xây dựng theo mô hình compound khép kín đã nhận được sự quan tâm của nhiều khách hàng, trong đó hơn 15% khách nước ngoài và Việt kiều. Hiện gần 600 căn đã được bán ra và chỉ còn lại 100 căn Mega Village cuối cùng, cũng đang là một lựa chọn lý tưởng cho đối tượng khách ngoại.
Theo chuyên gia kinh tế - Tiến sĩ Lê Bá Chí Nhân, nhu cầu người nước ngoài, Việt kiều mua nhà tại Việt Nam là rất lớn, các nút thắt về chính sách cũng đang dần được tháo gỡ, do vậy, các doanh nghiệp bung hàng vào thời điểm này để đón chính sách này cũng là điều dễ hiểu.
Minh Tuấn
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy khẳng định, dù thực hiện theo Luật Đất đai hay theo cơ chế thí điểm của Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất, tất cả các dự án đó đều phải tuân thủ quy hoạch, bảo đảm việc giữ ổn định 3,5 triệu ha đất lúa, bảo đảm độ che phủ rừng...
Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản sẽ hiệu lực từ ngày 1/8, sớm 5 tháng so với thời điểm đã được Quốc hội quyết định trước đó (1/1/2025), sẽ giúp khơi thông nguồn lực đất đai, tạo điều kiện cho nền kinh tế đất nước phát triển và đảm bảo các chính sách an sinh xã hội cho người dân.