Chung tay xây dựng "thành phố vì môi trường", hướng đến đô thị sinh thái

Điểm sáng về môi trường

Đà Nẵng là thành phố tiêu biểu trong công tác bảo vệ môi trường. Với mục tiêu xây dựng Đà Nẵng trở thành “Thành phố môi trường", những năm qua, địa phương đã đạt được nhiều danh hiệu nổi bật về môi trường như “Một trong 11 thành phố bền vững về môi trường của khu vực năm 2011” (ASEAN bình chọn), “Đô thị có không khí sạch và có hàm lượng carbon phát thải thấp năm 2012", “Đô thị xuất sắc trong phong trào xây dựng đô thị xanh sạch đẹp năm 2013”, “Thành phố Xanh quốc gia của Việt Nam năm 2018".

Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã đánh giá và công nhận Đà Nẵng là “một trong 5 thành phố đạt mức Tốt về công tác bảo vệ môi trường năm 2020".

Để đạt được những danh hiệu này, là sự nỗ lực, đồng lòng của cộng đồng, người dân, cùng chính quyền thành phố. Công tác bảo vệ môi trường được cộng đồng dân cư, người dân thành phố thực sự quan tâm, tích cực tham gia, đồng hành. Người dân thành phố rất đồng thuận với mục tiêu xây dựng “thành phố Môi trường". Do đó, nhiều mô hình, các sáng kiến về bảo vệ môi trường được cộng đồng, khu dân cư, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện: ra quân vệ sinh môi trường, trồng cây xanh, trồng rừng, đóng góp nhà vệ sinh công cộng, tham gia dọn rác bãi biển, lô đất trống, tham gia giữ gìn khu bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học…

Giai đoạn 2016-2021, Đà Nẵng đã đạt được nhiều chỉ số ấn tượng về bảo vệ môi trường như 100% dân số đô thị và hộ gia đình nông thôn được cung cấp nước sạch vệ sinh; tỷ lệ nước thải đô thị được thu gom, xử lý đạt quy chuẩn môi trường đạt 88,2%; tỷ lệ bệnh viện, trung tâm y tế có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn môi trường đạt trên 90%; tỷ lệ khu công nghiệp, cụm công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt 100%; nước thải công nghiệp xử lý đạt yêu cầu theo các quy chuẩn quy định.

Đối với nhóm chỉ số về quản lý chất thải, kinh tế tuần hoàn, Đà Nẵng cũng đạt tỷ lệ thu gom chất thải rắn trong đô thị đạt trên 95%; 100% chất thải nguy hại và chất thải rắn sinh hoạt đã được xử lý đáp ứng yêu cầu; bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt đảm bảo quy chuẩn hợp vệ sinh; tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được phân loại tại nguồn đạt 80%/tổng số hộ gia đình; 100% thông tin phản ánh, kiến nghị của người dân về ô nhiễm môi trường (trên địa bàn) qua đường dây nóng năm 2021, được phối hợp xử lý.

Để đạt được kết quả này, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường được thực hiện từ rất sớm với sự chủ động, tham gia tích cực của các cấp, các ngành, bằng nhiều hình thức truyền thông phong phú, lôi cuốn. Các phong trào bảo vệ môi trường trở nên thân thuộc, diễn ra rộng khắp như “Ngày Chủ nhật xanh-sạch-đẹp;” “Khu dân cư thân thiện môi trường,” “Mô hình Trường học Xanh,” Chuyên mục “Thành phố Môi trường.”

Thực hiện đồng bộ các giải pháp

Trong giai đoạn 2016-2021, tỉnh Trà Vinh được đầu tư các dự án trọng điểm như: Luồng cho tàu biển có trọng tải lớn vào sông Hậu, Trung tâm Điện lực Duyên Hải với các Nhà máy nhiệt điện 1, 2, 3 và 3 mở rộng. Bên cạnh đó, tỉnh đã ban hành nhiều chính sách thu hút, kêu gọi đầu tư công trình trọng điểm phát triển kinh tế-xã hội như Khu Kinh tế Định An (đã thu hút 51 dự án), đang xúc tiến mời gọi đầu tư khu công nghiệp Ngũ Lạc (936ha), khu công nghiệp Cổ Chiên, khu công nghiệp Cầu Quan cùng với các cụm công nghiệp đang triển khai xây dựng và kêu gọi đầu tư; đã và đang phát triển ngành điện gió, điện mặt trời…

Để phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm môi trường, tỉnh Trà Vinh quan tâm ngay từ khâu thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, ưu tiên các dự án sử dụng công nghệ sạch, thân thiện môi trường; không chấp thuận các dự án đầu tư có nguy cơ, tiềm ẩn về môi trường. Song song đó, tỉnh cũng đã ban hành nhiều chính sách, giải pháp quản lý, bảo vệ môi trường, thực hiện nhất quán chủ trương không đánh đổi môi trường vì lợi ích kinh tế.

Theo báo cáo Kết quả và kinh nghiệm của tỉnh Trà Vinh trong công tác bảo vệ môi trường tại Hội nghị Môi trường toàn quốc lần thứ V, giai đoạn 2016-2021, Trà Vinh đã tổ chức 48 lớp tập huấn bảo vệ môi trường, 7 lớp tập huấn bảo vệ môi trường trong kinh doanh xăng dầu; mua sắm và chuyển giao 860 thùng rác cho các huyện, triển khai 6 mô hình bảo vệ môi trường khu dân cư, hỗ trợ 860 thùng ủ phân compost và 1.100 sọt rác để người dân phân loại rác tại nguồn; lắp 4 pano LED điện tử để tuyên truyền bảo vệ môi trường; nhân bản 3.500 quyển Sổ tay hướng dẫn công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu... Qua đó, tạo sự chuyển biến tích cực từ nhận thức sang hành động của tầng lớp nhân dân trong bảo vệ môi trường.

Công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đã được các ngành, địa phương trong tỉnh quan tâm thực hiện, kịp thời phát hiện và xử lý các cơ sở vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường đối với 7 tổ chức với tổng số tiền 693,8 triệu đồng.

Tỉnh ủy Trà Vinh đã ban hành Chỉ thị số 15-CT/TU, Chỉ thị số 48-CT/TU nhằm cải thiện cảnh quan môi trường, thực hiện tốt tiêu chí về môi trường trong xây dựng xã, huyện nông thôn mới, nâng cao trách nhiệm của các địa phương trong việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường. Theo đó, tỉnh đã tổ chức hơn 84.255 cuộc ra quân vệ sinh môi trường với hơn 3 triệu lượt người tham dự, xây dựng 393 tuyến đường xanh-sạch-đẹp với tổng chiều dài khoảng 751km; thành lập 1.184 mô hình tự quản bảo vệ môi trường, mô hình bảo vệ môi trường khu dân cư xanh sạch đẹp; hơn 4.288 các câu lạc bộ môi trường do các Tổ hội viên của các tổ chức đoàn thể các cấp thành lập; hơn 800 Câu lạc bộ môi trường Cựu Chiến binh được tổ chức và hoạt động có hiệu quả…

Trà Vinh cũng đã triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý môi trường phát huy tính hiệu quả, đưa vào vận hành 2 trạm quan trắc không khí tự động liên tục theo dõi chất lượng không khí khu vực Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải; 15 trạm quan trắc dự báo mặn và giám sát chất lượng nước tự động phục vụ sản xuất nông nghiệp; đang đầu tư 5 trạm quan trắc tự động, liên tục (1 trạm không khí, 2 trạm nước biển và 2 trạm nước mặt); lắp đặt 10 thiết bị định vị để giám sát các phương tiện thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt, thực hiện mô hình thuê camera giám sát tại 124 điểm nóng về môi trường; qua đó đã giúp các địa phương đã khắc phục tốt tình trạng ô nhiễm môi trường.

Hiện, tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, xử lý chất thải nguy hại trên địa bàn tỉnh đạt 100%; tỷ lệ xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đạt 75% và dự kiến đạt 100% trong năm 2022.

Tương tự, những năm qua, công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn thành phố Cần Thơ luôn được quan tâm, là một trong những nội dung cơ bản của phát triển bền vững. Những kết quả nổi bật: tỷ lệ thu gom chất thải rắn sinh hoạt đô thị năm 2021 đạt 98,42%, chất thải rắn công nghiệp và chất thải nguy hại, chất thải y tế đều được thu gom và xử lý đúng quy định.

Tỉnh đã quan tâm đầu tư, cải thiện hạ tầng kỹ thuật về môi trường, nhất là hạ tầng xử lý nước thải, chất thải rắn. Năm 2018, Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt thành phố Cần Thơ do Công ty Trách nhiệm hữu hạn Năng lượng môi trường EB đầu tư đã đi vào vận hành với công suất 400 tấn/ngày, áp dụng công nghệ đốt phát điện 7,5KW/h, đã giải quyết cơ bản vấn đề xử lý rác sinh hoạt.

Cần Thơ cũng đã đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý nước thải sinh hoạt đô thị với công xuất xử lý 30.000 m3/ngày đêm, hiện xử lý khoảng 25% lượng nước thải sinh hoạt phát sinh, đang tiếp tục triển khai nâng tổng công suất xử lý lên 60.000 m3/ngày đêm.

Để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải, thành phố đã từng bước đưa hoạt động bảo vệ môi trường của các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, các khu công nghiệp, làng nghề đi vào nền nếp, đúng quy định; đồng thời huy động các cấp, ngành, cơ quan, đoàn thể, tổ chức, người dân tham gia bảo vệ môi trường.

Để huy động được cả hệ thống chính trị tích cực tham gia vào công tác môi trường, thành phố tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật về môi trường bằng các hình thức phong phú, đa dạng, thiết thực.

 

 

Cùng với đó, thành phố đã bố trí cán bộ phụ trách môi trường từ cấp thành phố đến các xã, phường. Hằng năm, đội ngũ cán bộ này được tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn về quản lý môi trường.

Ngoài ra, thành phố tăng cường trang thiết bị, xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ thu gom, xử lý rác thải. Đến nay, thành phố đã xây dựng trên 200 điểm tập kết rác thải sinh hoạt tại các địa phương, mua sắm trên 400 xe chuyên dụng thu gom rác, trên 500 thùng chứa rác di động, xây dựng khoảng 600 bể thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật.

Đồng thời, thành phố xây dựng mô hình thu gom rác thải tại các khu dân cư, đến nay có gần 300 tổ thu gom rác thải, 5 hợp tác xã, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực môi trường. 

Nhờ tích cực thực hiện các biện pháp giữ gìn vệ sinh môi trường, tạo cảnh quan xanh - sạch - đẹp, từ chỗ một số nơi có tình trạng người dân vứt rác bừa bãi nay được tập kết đúng quy định và chuyển đi xử lý trong ngày, môi trường ở các khu dân cư được cải thiện rõ.

Ý thức của người dân về bảo vệ môi trường được nâng cao, rác thải được phân loại ngay từ đầu nguồn, bỏ rác đúng điểm tập kết vào khung giờ nhất định; không chỉ vậy, mọi người cũng tích cực quét dọn, trồng thêm cây xanh, hoa trên các tuyến đường, nhà văn hóa và các khu vực công cộng.

Đáng nói, nhiều doanh nghiệp, hộ chăn nuôi trong quá trình hoạt động đã tập trung đầu tư hệ thống xử lý nước thải trước khi thải ra môi trường.

Mỗi ngày, thành phố thu gom được khoảng 70 tấn rác thải đưa đến xử lý tại bãi rác Đồng Hầm, xã Minh Đức. Đến nay, trên 80% lượng rác thải sinh hoạt trên địa bàn đã được thu gom, xử lý; 100% rác thải y tế được xử lý theo quy định; trên 80% hộ chăn nuôi có chuồng trại đảm bảo vệ sinh môi trường.

Hiện, thành phố đang từng bước hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật môi trường đô thị, khu công nghiệp, phấn đấu đến năm 2025 có 90% rác thải sinh hoạt đô thị, 80% rác thải sinh hoạt nông thôn được xử lý theo quy định; tăng cường phân loại rác thải tại nguồn, từng bước chuyển đổi công nghệ xử lý, giảm thiểu lượng rác thải phải chôn lấp, giam tỷ lệ sử dụng túi nilon khó phân hủy tại các chợ dân sinh và sử dụng 100% túi đựng thân thiện với môi trường tại các trung tâm thương mại, siêu thị…