Triển khai Quyết định số 1675/QĐ-TTg ngày 23/8/2016 của Thủ tướng Chính phủ, qua kiểm tra trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã phát hiện 1.081 trường hợp phân lô, bán nền, xây dựng trái phép. Trong đó, trường hợp vi phạm tập trung chủ yếu ở huyện Long Thành.
Tại buổi làm việc với các sở ngành, địa phương về kết quả kiểm tra, xử lý việc phân lô, bán nền, xây dựng trái phép và kết quả xử lý vi phạm đất đai, xây dựng trên địa bàn tỉnh theo Quyết định 1675/QĐ-TTg ngày 23-8-2016 của Thủ tướng Chính phủ vào ngày 19/11.
Tại Đồng Nai, theo số liệu báo cáo của các địa phương, tổng số vi phạm về đất đai, xây dựng là 1.081 trường hợp, trong đó phân lô bán nền có 94 trường hợp đa số tập trung ở huyện Long Thành. Về sử dụng đất không đúng mục đích có 388 trường hợp, tập trung ở các huyện: Xuân Lộc, Vĩnh Cửu, Trảng Bom, Long Thành. Lấn chiếm đất công 599 trường hợp.
Nguyên nhân được cho do công tác quản lý đất đai của chính quyền địa phương chưa chặt chẽ, còn lỏng lẻo, chưa chủ động kiển tra, phát hiện sớm để xử lý kịp thời các vi phạm.
Công tác xử lý vi phạm, áp dụng biện pháp khắc phục vẫn chưa được chính quyền địa phương xử lý triệt để, thời gian thực hiện cưỡng chế kéo dài. Tại một số địa phương vẫn để xảy ra nhiều trường hợp lấn chiếm đất công trong thời gian dài chưa xử lý được. Việc xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan đến các vi phạm về đất đai, xây dựng chưa nghiêm.
Ngoài ra, những vi phạm về đất đai nhiều còn do các quy định về đất đai, xây dựng thường xuyên có những thay đổi hoặc vẫn còn các kẽ hở để một số cá nhân, tổ chức lợi dụng thực hiện các hành vi vi phạm. Đơn cử như nhiều cá nhân đồng sở hữu trên một thửa đất nông nghiệp (Luật Đất đai cho phép). Đây là một trong những hình thức biến tướng của phân lô, bán nền đất nông nghiệp. Sau đó, nhiều người đã lén lút xây dựng trái phép.
Theo ý kiến của các sở ngành, địa phương, những khu vực có công nghiệp phát triển, đô thị hóa nhanh, thì vi phạm về đất đai nhiều hơn. Vì nhiều người dân từ các tỉnh khác đến Đồng Nai làm việc trong các nhà máy nhu cầu về nhà ở, đất ở rất lớn, trong khi tỉnh có rất ít các dự án nhà ở cho người thu nhập thấp.
Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi, muốn giải quyết tận gốc tình trạng vi phạm về đất đai, xây dựng, các sở ngành, địa phương phải phối hợp quy hoạch các dự án nhà ở xã hội, mời gọi nhà đầu tư, triển khai nhanh trong thời gian tới để có căn hộ bán cho người lao động ổn định cuộc sống.
Cùng với đó, cơ quan công an cần điều tra, xử lý thật nghiêm các đối tượng vẽ ra các dự án “ảo” rao bán đất nền trên mạng, bằng tờ rơi để lừa người dân. Các địa phương công khai quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và phối hợp với cơ quan truyền thông để tuyên truyền rộng rãi đến người dân để không bị lừa mua đất nông nghiệp phân lô bán nền.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy khẳng định, dù thực hiện theo Luật Đất đai hay theo cơ chế thí điểm của Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất, tất cả các dự án đó đều phải tuân thủ quy hoạch, bảo đảm việc giữ ổn định 3,5 triệu ha đất lúa, bảo đảm độ che phủ rừng...
Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản sẽ hiệu lực từ ngày 1/8, sớm 5 tháng so với thời điểm đã được Quốc hội quyết định trước đó (1/1/2025), sẽ giúp khơi thông nguồn lực đất đai, tạo điều kiện cho nền kinh tế đất nước phát triển và đảm bảo các chính sách an sinh xã hội cho người dân.