Trong thời gian qua, Kim Oanh Group bị dính hàng loạt tai tiếng cùng dấu hiệu vi phạm pháp luật đang được ngành chức năng làm rõ. Không dừng lại, Kim Oanh Group còn có dấu hiệu thâu tóm đất công, huy động vốn trái pháp luật xảy ra tại dự án KCN Phú Tân.
Thanh tra Chính phủ kết luận nhiều sai phạm
Theo đó năm 2003, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương cho tỉnh Bình Dương thành lập Khu liên hợp Bình Dương, với tổng diện tích theo đề án được duyệt là 4.196,8 ha. Theo đồ án quy hoạch chung, Khu liên hợp Bình Dương được phân thành 5 phân khu chức năng gồm 1.573,4 ha đất KCN tập trung; 613 khu dịch vụ; 1.650 đất khu đô thị (KĐT), trong đó 655 ha đất tái định cư; 132,5 ha là đất dùng xây dựng các công trình giao thông và 227,9 ha đất hạ tầng kỹ thuật khác. Trong đó, dự án KCN Phú Tân là một trong 5 dự án KCN Khu liên hợp Bình Dương.
Tuy nhiên, trong quá trính giao và cho thuê đất tại Khu liên hợp Bình Dương cũng phát sinh nhiều dấu hiện vi phạm pháp luật. Cụ thể, tại Kết luận thanh tra số 2623/KL-TTCP ngày 26/11/2008, việc giao đất và cho thuê đất đối với sáu nhà đầu tư KCN với tổng diện tích là 1.541,53 ha thì các quyết định giao đất, hợp đồng thuê đất được ký từ năm 2006 và 2007, nhưng thực chất đã được UBND tỉnh Bình Dương đồng ý về mặt chủ trương thông qua việc phê duyệt vào các hợp đồng “đền bù mặt bằng đất đai và đầu tư công trình tạo lực” ký kết giữa Ban quản lý (BQL) Khu liên hợp và các nhà đầu tư từ năm 2004 với đơn giá 700 triệu đồng/ha, chưa bao gồm tiền sử dụng đất hoặc tiền thuê đất phải nộp.
Năm 2004 dự án KCN Phú Tân (trước có tên gọi KCN Phú Gia) là một trong hai nhà đầu tư được giao đất và đền bù 100% diện tích đất đầu tiên của Khu liên hợp Bình Dương. Dự án có tổng diện tích hơn 133 ha, nhưng cho đến thời điểm này, cũng chỉ có 2 nhà đầu tư vào thuê đất với tổng diện tích khoảng gần 17 ha, số còn lại vẫn đang để hoang hó
Tiếp đến vào tháng 2/2018, Kim Oanh Group thu mua thành công Công ty Nam Kim, với thời hạn sử dụng đất đến năm 2056 (đất thuê 50 năm). Người đứng tên đại diện pháp luật Công ty Nam Kim là bà Nguyễn Thị Nhung (con gái của bà Đặng Thị Kim Oanh, Tổng giám đốc Kim Oanh Group). Được biết, trước khi về tay Kim Oanh Group, ít nhất dự án KCN Phú Tân đã chuyển nhượng qua ba chủ đầu tư khác.
Cũng tại Kết luận thanh tra số 2623/KL-TTCP cũng thể hiện việc để xảy ra tình trạng “sai phạm chồng sai phạm” tại dự án KCN Phú Tân. Trong đó, sau khi thu mua thành công Công ty CP đầu tư xây dựng công nghiệp Nam Kim (đến nay Công ty Nam Kim chỉ thực hiện duy nhất dự án KCN Phú Tân), Kim Oanh Group đã đẩy mạnh việc thực hiện các bước quy hoạch lại dự án (DA). Đồng thời, Công ty Nam Kim đã dùng nhiều hình thức khác nhau như ký hợp đồng vay vốn, góp vốn…Tuy nhiên, đây là những dấu hiệu của việc huy động vốn trái luật và Công ty Nam Kim lấy toàn bộ diện tích đất còn lại của DA thế chấp ngân hàng.
Theo tìm hiểu, ngoài diện tích khoảng 17ha đất đã được 2 nhà đầu tư thuê lại, trong diện tích đất còn lại khoảng hơn 116,5 ha thì có đến hơn 38,6 ha nhà nước giao đất không thu tiền. Như vậy, dự án KCN Phú Tân có hơn 38,6 ha thuộc diện đất công được giao cho doanh nghiệp quản lý.
Vi phạm pháp luật về huy động vốn
Liên quan đến dự án KCN Phú Tân, theo tìm hiểu bằng hình thức khác nhau Công ty Nam Kim đã ký hợp đồng vay tiền của hàng trăm người. Cụ thể, theo tìm hiểu từ tháng 5/2019 đến hết tháng 9/2019 Công ty Nam Kim đã có hơn 600 giao dịch với khách hàng qua ngân hàng với tổng số tiền khoảng hơn 405 tỷ đồng (chưa kể giao dịch tiền mặt). Nhiều giao dịch được ghi rất rõ là góp vốn đầu tư, đặt cọc theo hợp đồng vay vốn, tiền góp vốn theo hợp đồng…
Tiếp đến, ngày 8/10/2019, Công ty Nam Kim do bà Nguyễn Thị Nhung làm Tổng Giám đốc đã ký Hợp đồng thế chấp số 0058/2019/BĐ tại Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) – Chi nhánh TP. Hồ Chí Minh. Tài sản thế chấp chính là KCN Phú Tân để bảo lãnh cho Công ty CP Đầu tư và phát triển Thuận Lợi do ông Nguyễn Thuận làm Tổng giám đốc vay hơn 1.085,8 tỷ đồng, với thời hạn 5 năm (từ tháng 10/2019 đến tháng 10/2024). Được biết, ông Nguyễn Thuận là chồng của bà Đặng Thị Kim Oanh và là bố của bà Nguyễn Thị Nhung.
Trên thực tế, trước khi thu mua Công ty Nam Kim, Kim Oanh Group đã “thâu tóm” Công ty TNHH Đầu tư – Xây dựng Tân Phú (Công ty Tân Phú) trong thực hiện DA KĐT - Thương mại - Dịch vụ Tân Phú (KĐT Tân Phú) có diện tích 43ha tại phường Hòa Phú, TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương (DA cùng nằm trong Khu liên hợp Bình Dương.
Liên quan đến KĐT Tân Phú, cuối năm 2019 Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự về vi phạm quy định quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí, xảy ra tại Tổng Công ty CP Sản xuất – Xuất nhập khẩu Bình Dương – TCT Bình Dương.
Trong khi đó, sau khi thu mua Công ty Tân Phú và triển khai DA Kim Oanh Group đã bị Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương đã tiến hành kiểm tra, lập biên bản vi phạm hành chính và ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 08/QĐ-XPVPHC ngày 12/02/2018 đối với Công ty Tân Phú do đã có hành vi vi phạm tổ chức thi công xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng theo quy định.
Liên quan đến việc huy động vốn trái phép và rủi ro khách hàng có thể gặp phải khi mua đất tại những dự án này. Dưới góc độ pháp lý, trước khi bán, cho thuê, mua nhà ở hình thành trong tương lại, chủ đầu tư phải có văn bản cho cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh về việc nhà ở đủ điều kiện được bán, cho thuê, mua.
Trong trường hợp, chủ đầu tư huy động vốn khi chưa đủ điều kiện, khách hàng sẽ là người chịu thiệt như chiếm dụng vốn, dự án chậm so với tiến độ, nếu dự án bị dừng hoạt động thì nguồn vốn của khách hàng sẽ phải nằm chết theo dự án.
Hậu quả nhãn tiền của việc mua phải nhà, đất trong dự án “ma” là người mua sẽ không được cơ quan chức năng cấp giấy chứng nhận về chủ quyền, mà người mua chỉ có những văn bản giao dịch giữa bên mua - bên bán. Rủi ro lớn nhất là người mua có thể mất trắng toàn bộ số tiền đã bỏ ra khi cơ quan nhà nước cưỡng chế tháo dỡ phần xây dựng nhà ở, yêu cầu trả lại hiện trạng ban đầu của lô đất, hoặc Nhà nước thu hồi đất để thực hiện theo quy hoạch đã công bố trước đó.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy khẳng định, dù thực hiện theo Luật Đất đai hay theo cơ chế thí điểm của Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất, tất cả các dự án đó đều phải tuân thủ quy hoạch, bảo đảm việc giữ ổn định 3,5 triệu ha đất lúa, bảo đảm độ che phủ rừng...
Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản sẽ hiệu lực từ ngày 1/8, sớm 5 tháng so với thời điểm đã được Quốc hội quyết định trước đó (1/1/2025), sẽ giúp khơi thông nguồn lực đất đai, tạo điều kiện cho nền kinh tế đất nước phát triển và đảm bảo các chính sách an sinh xã hội cho người dân.