Thị trường bất động sản năm 2017, được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì đà phục hồi từ các năm trước bên cạnh sự thay đổi của tình hình kinh tế, chính trị trên thế giới và Việt Nam. Đó là những nhận định chung của nhiều diễn giả tại buổi toạ đàm “Xu hướng dòng tiền và cơ hội đầu tư bất động sản năm 2017” do Tạp chí Đầu tư bất động sản (CafeLand) tổ chức vào sáng 16-12 tại TP. Hồ Chí Minh.
Nhiều tác động tới thị trường bất động sản năm 2016
Tại buổi toạ đàm, ông Trần Kim Chung, Phó Viện trưởng, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương đã đánh giá năm 2016, Việt Nam chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của thiên tai (hạn hán, lũ lụt . . . ) và chịu nhiều ảnh hưởng từ tình hình kinh tế, chính trị của thế giới cũng như sự thay đổi của bộ máy lãnh đạo cấp cao, các cơ chế, chính sách mới của Việt Nam cũng tác động không nhỏ tới tình hình kinh tế - xã hội nói chung và thị trường bất động sản nói riêng. Ông Chung chia sẻ: “Năm 2016, thiên tai diễn ra ở nhiều nơi, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và cuộc sống của người dân, rét đậm, rét hại xảy ra ở khu vực các tỉnh miền núi phía Bắc với mức độ trầm trọng hơn, hạn hán, lũ lụt ở miền Trung - Tây Nguyên, xâm nhập mặn ở miền Tây đã vượt quá dự báo cho đến năm 2020, sự cố môi trường Formosa…”. Bên cạnh đó, tình hình kinh tế, chính trị thế giới cũng có những tác động không nhỏ tới Việt Nam. Cụ thể, việc Tổng thống mới đắc cử Donald Trump với nhiều thay đổi về chính sách kinh tế, về an ninh, đối ngoại với các nước lớn đặc biệt với Trung Quốc về Biển Đông khiến nền kinh tế đất nước chịu những tác động không nhỏ.
Toàn cảnh buổi tọa đàm: “Xu hướng dòng tiền và cơ hội đầu tư năm 2017” do CafeLand tổ chức
Tuy nhiên, trước những ảnh hưởng trên, các chỉ tiêu vĩ mô vẫn tương đối ổn định. Cụ thể, tăng trưởng ở mức 6,3%, lạm phát dao động ở mức 4,75% tới 4,9%, lạm phát cơ bản 2% không đạt mức kỳ vọng nhưng đáp ứng được sự ổn định trong bối cảnh nhiều biến động dẫn tới những tác động tới nền kinh tế đất nước. Cũng theo ông Chung, các chỉ số về thu chi nguồn ngân sách nhà nước, tổng đầu tư toàn xã hội cũng như tổng vốn FDI trong năm qua có những biến động. Tổng đầu tư toàn xã hội vẫn đạt mức khá cao, ước đạt ở mức 33,1% GDP, cao hơn mức 32,6% GDP so với năm 2015. Ngược lại tổng vốn FDI trong 11 tháng qua đạt 18,1 tỷ USD, giảm hơn 2 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2015. Cùng với đó là thị trường tài chính năm 2016 có nhiều diễn biến tuy không rõ rệt.
Năm 2016, việc siết chặt dòng vốn tín dụng vào thị trường bất động sản qua việc Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư 06/2016/TT - NHNN sửa đổi Thông tư 36/2014/TT - NHNN. Tuy nhiên, các khoản thu về nhà đất đã tăng 32,6% so với dự toán, trong đó thu tiền sử dụng đất tăng 28% so dự toán, thu thuế sử dụng đất nông nghiệp tăng 38,7% so với dự toán. Hoạt động kinh doanh bất động sản tăng 99,1% về số doanh nghiệp và tăng 242,5% về vốn đăng ký, công nghiệp chế biến, chế tạo cũng trên đà tăng trưởng. “Giá bất động sản ở thị trường sơ cấp đă tăng khoảng 5-7% so với đầu năm, giá bán tại thị trường thứ cấp cũng tăng khoảng 10-15%. Giao dịch thị trường bất động sản nửa cuối năm 2016 phục hồi nhẹ sau khoảng thời gian đầu năm có phần chững lại. Phân khúc căn hộ có tỷ lệ hấp thụ bất động sản của thị trường lên đến gần 80%. Đây là tỷ lệ hấp thụ cao nhất trong ṿng 4 năm”, ông Chung nhấn mạnh.
Cảnh báo nguy cơ lệch pha cung cầu
Tại buổi tọa đàm, nhiều diễn giả cũng đưa ra cảnh báo về nguy cơ lệch pha giữa nguồn cung và nhu cầu thực trên thị trường bất động sản. Ông Sử Ngọc Khương, Giám đốc Đầu tư Công ty Savills Việt Nam, Thành viên Hội đồng Khoa học Viện Nghiên cứu tin học và kinh tế ứng dụng cho rằng: “Việc hợp tác với các đối tác trong và ngoài nước đang ngày càng cởi mở hơn, giúp doanh nghiệp hạn chế sự lệ thuộc vào ngân hàng. Tuy nhiên, nguồn vốn của nhà đầu tư nước ngoài chỉ mang tính chất khơi thông khi các doanh nghiệp bất động sản trong nước đang gặp khó khăn, còn thực ra nguồn vốn chủ đạo trên thị trường vẫn là của các doanh nghiệp bất động sản trong nước”. Cũng theo đánh giá của ông Khương, thị trường bất động sản đang có xu hướng chững lại ở một số phân khúc. Ngược lại, ở một số phân khúc khác như văn phòng, bán lẻ, nhà giá rẻ đang có những bước chuyển mạnh mẽ. Cụ thể là việc doanh nghiệp chấp nhận phần lợi nhuận thấp để bán được nhiều sản phẩm phù hợp với đại bộ phận người dân. Nhiều chủ đầu tư đã mạnh dạn tập trung đi vào phân khúc này như Nam Long, Him Lam.
Nhiều phân khúc về nhà ở giá rẻ được dự báo sẽ là tâm điểm của thị trường trong năm 2017
Cùng quan điểm về sự lệch pha cung - cầu trên thị trường bất động sản, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) cảnh báo, “Từ cuối năm 2015, HoREA đã thấy thị trường đang có dấu hiệu chững lại và có dấu hiệu xuất hiện rủi ro. Đó chính là sự lệch pha cung cầu trong phân khúc bất động sản cao cấp, bất động sản nghỉ dưỡng, lệch pha tín dụng ngân hàng vào một số doanh nghiệp lớn trong đó có bất động sản. Vì thế, hiệp hội đã kiến nghị các doanh nghiệp cần phát triển các sản phẩm nhà ở có giá phù hợp với túi tiền. Gần đây, sự tham gia của Vingroup vào phân khúc này sẽ tạo ra nhiều tác động tích cực cho thị trường, tạo cơ hội có nhà cho người thu nhập thấp và tạo ra sự cân đối cho thị trường, hạn chế làn sóng đầu tư, đầu cơ”.
Kịch bản nào cho năm 2017
Nhiều diễn giả tại buổi tọa đàm cũng đánh giá năm 2017, thị trường bất động sản Việt Nam tiếp tục trên đà phục hồi so với các năm trước đó. Tuy nhiên sẽ có những phân khúc có khả năng sẽ chững lại. Theo đó, ông Trần Kim Chung dự báo năm 2017 khả năng giảm nhiệt, giảm quy mô do việc đầu cơ bị suy giảm. “Bất động sản sẽ phân hóa mạnh, chỉ một số dự án cục bộ có ưu thế tài chính, sản phẩm mới có thể tiêu thụ thuận lợi. Một số dự án đã triển khai sẽ được hoàn thành trong khi một số dự án chuẩn bị khởi công có thể bị trì hoãn. Nguồn tín dụng từ hệ thống ngân hàng cho thị trường sẽ bị thu hẹp, phân khúc nhà ở xã hội và căn hộ giá thấp trên dưới 1 tỷ đồng sẽ là tâm điểm của thị trường trong giai đoạn tới”.
Cùng quan điểm này, ông Lê Hoàng Châu cho rằng trong năm 2017 sẽ chưa có bong bóng mà có thể theo xu thế chững lại như năm 2016. Mua bán sáp nhập doanh nghiệp cũng sẽ mạnh hơn trước đây. Hiện nay, thành phố có 500 dự án tạm ngưng triển khai, đây là cơ hội rất lớn cho các hoạt động mua bán, dù năm 2017 dòng vốn đầu tư nước ngoài vào bất động sản có thể giảm đi và xu thế phát triển bất động sản xanh sẽ là xu hướng của tương lai.
Lại Hùng
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy khẳng định, dù thực hiện theo Luật Đất đai hay theo cơ chế thí điểm của Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất, tất cả các dự án đó đều phải tuân thủ quy hoạch, bảo đảm việc giữ ổn định 3,5 triệu ha đất lúa, bảo đảm độ che phủ rừng...
Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản sẽ hiệu lực từ ngày 1/8, sớm 5 tháng so với thời điểm đã được Quốc hội quyết định trước đó (1/1/2025), sẽ giúp khơi thông nguồn lực đất đai, tạo điều kiện cho nền kinh tế đất nước phát triển và đảm bảo các chính sách an sinh xã hội cho người dân.