Sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết về nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để triển khai Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Ủy ban Kinh tế cũng kiến nghị Quốc hội bố trí vốn và cho phép thực hiện thu hồi đất, giải phóng mặt bằng cho dự án Sân bay quốc tế Long Thành trước khi phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi. Trước những động thái này, đất xung quanh khu vực dự án đã nhất thời bị đẩy giá lên cao, có hiện tượng “sốt ảo”.
Đoạn đường dẫn vào xã Long An, huyện Long Thành chi chít bảng quảng cáo bán đất nhưng thưa thớt bóng người.
Thổi giá
Theo quy hoạch tổng thể, dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành nằm tại 6 xã là Long An, Bình Sơn, Cẩm Đường, Suối Trầu, Bàu Cạn, Long Phước thuộc huyện Long Thành (Đồng Nai). Vị trí này cách Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất 43km, cách TP. Biên Hoà 30km theo hướng Đông Đông Nam. Sân bay Long Thành được kỳ vọng khi đưa vào hoạt động vào năm 2025 sẽ có công suất lên đến 100 triệu hành khách/năm và là sân bay lớn nhất Việt Nam trong tương lai.
Trước những động thái trong việc triển khai dự án, giá đất xung quanh khu vực sân bay Long Thành đã đồng loạt tăng giá, vùng phụ cận được ồ ạt phân lô dù chưa có quy hoạch chi tiết. Theo quan sát của phóng viên, dọc theo tuyến Quốc lộ 51 từ thị trấn Long Thành đi các xã Long An, Lộc An, những biển rao bán đất mọc lên khắp nơi. Những gốc cao su trước đây chỉ để treo đồ hứng mủ thì nay mang thêm nhiệm vụ là nơi treo bảng quảng cáo bất đắc dĩ. Càng đi sâu vào khu vực xã Lộc An, tình hình mua bán đất càng trở nên nhộn nhịp.
Tiếp xúc với anh Lễ, người dân vừa mua mảnh đất có giá 300 triệu đồng tại xã Lộc An, cách Quốc lộ 51 chỉ hơn 1km, anh Lễ cho biết, mảnh đất anh mua là một trong nhiều mảnh đất tại đây đã được phân ra nhiều lô nhỏ để bán. “Cách đây hơn nửa năm, mảnh đất này chỉ có giá 250 triệu đồng, nhưng giờ đã tăng lên 350 triệu đồng từ khi có thông tin dự án sân bay bắt đầu triển khai”, anh Lễ chia sẻ.
Trước đó, theo tìm hiểu của phóng viên, dù các “cò” rao bán rầm rộ nhưng số lượng khách hàng giao dịch rất ít, con đường từ Quốc lộ 51 hướng vào UBND xã Long An hai bên đường treo nhiều bảng quảng cáo bán đất nhưng số lượng người thưa thớt, đi sâu vào trong thì gần như không có bóng người. Một số người dân địa phương cũng cho rằng, giá đất tại khu vực tăng chóng mặt trong một thời gian ngắn. Cao điểm chỉ từ khi dự án bắt đầu rục rịch triển khai.
Nhiều hệ luỵ
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai, tới thời điểm thống kê cuối năm 2015, tổng diện tích đất của các gia đình, cá nhân sử dụng trong vùng dự án trên 1.970ha, chiếm 59% diện tích đất bị thu hồi trong dự án. Với việc triển khai dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, hơn 15.000 người dân sẽ bị ảnh hưởng, phải di dời để giao lại mặt bằng cho việc phát triển dự án. Bên cạnh đó, hơn 1.920ha của các công trình tôn giáo, công ty kinh doanh, trụ sở sẽ bị thu hồi khi thực hiện dự án. Ước tính tổng số tiền thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ cho người dân và các cơ quan tổ chức lên đến 18.000 tỷ đồng. Trước vấn đề này, chiều 19/6/2017, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để triển khai Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Theo đó, ngân sách sẽ dành 23.000 tỷ đồng chi cho công việc nêu trên, gồm xây dựng hạ tầng 2 khu tái định cư và nghĩa trang.
Không riêng gì việc dự án sân bay Long Thành được triển khai, trong thời gian qua, hạ tầng khu vực được đầu tư bài bản như đường cao tốc Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, Đường 51, Tỉnh lộ 25B, Hương lộ 10... tạo nên sức hấp dẫn lớn đối với nhà đầu tư bất động sản do hạ tầng đang được hoàn thiện một cách nhanh chóng, tạo ra kết nối giao thông thuận lợi. Chính điều này khiến nhiều người sẵn sàng lao vào cuộc chơi, bất chấp hậu quả. Thực tế, nhu cầu cao ắt sẽ có nguồn cung, không ít người đã chạy theo cơn sốt đất để rồi mỗi khi “cơn sốt đi qua, chỉ còn nỗi đau ở lại”.
Trước đó, lãnh đạo huyện Long Thành cũng cảnh báo, việc gom tiền đầu tư mua đất chờ tăng giá lên bán lại kiếm lời cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro bởi đất quanh khu vực đang trong quá trình quy hoạch, phát triển còn nhiều sự thay đổi, điều chỉnh. Tuy nhiên, vì lợi nhuận, nhiều người bất chấp và cho rằng đầu tư thì “lời ăn, lỗ chịu”. Nhưng đến khi “dính” phải đất quy hoạch, tiền mất tật mang lại đem nhau ra kiện cáo, dẫn đến việc giải quyết các tranh chấp cũng phát sinh thêm so với trước kia.
Mạnh Tiến
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy khẳng định, dù thực hiện theo Luật Đất đai hay theo cơ chế thí điểm của Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất, tất cả các dự án đó đều phải tuân thủ quy hoạch, bảo đảm việc giữ ổn định 3,5 triệu ha đất lúa, bảo đảm độ che phủ rừng...
Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản sẽ hiệu lực từ ngày 1/8, sớm 5 tháng so với thời điểm đã được Quốc hội quyết định trước đó (1/1/2025), sẽ giúp khơi thông nguồn lực đất đai, tạo điều kiện cho nền kinh tế đất nước phát triển và đảm bảo các chính sách an sinh xã hội cho người dân.