Từ vùng đất nắng gió, khô hạn trước đây, nay Bình Thuận đã hình thành không ít trang trại, vườn cây ăn trái có giá trị kinh tế, chất lượng cao như dưa lưới, nho… sản xuất theo hướng công nghệ cao, hữu cơ.
Xác định được thế mạnh, Bình Thuận đã và đang tập trung tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Hướng tới ứng dụng công nghệ cao toàn diện
Đức Linh là huyện có thế mạnh về nông nghiệp, những năm gần đây, cùng với Đảng ủy, chính quyền địa phương, Hội Làm vườn, Hội Nông dân huyện đã tích cực vận động nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi hướng tới phát triển nông nghiệp công nghệ cao bền vững, phù hợp với điều kiện canh tác từng vùng của huyện miền núi. Trong đó, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng trên đất lúa, một số cây trồng khác, giảm diện tích cây điều kém hiệu quả, phát triển mở rộng vùng trồng cây ăn trái có giá trị kinh tế cao như: sầu riêng, bưởi, xoài, mít, các loại rau trong nhà lưới tạo ra những sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn, VietGAP. Đồng thời, khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện mã số vùng trồng, xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất mang lại giá trị kinh tế cao.
Ông Tám chăm sóc vườn cây sầu riêng đang phát triển xanh tốt của gia đình.
Gia đình ông Lê Văn Tám ở xã Sùng Nhơn là một trong những hộ nông dân mạnh dạn chuyển đổi từ cây tiêu kém hiệu quả sang trồng cây sầu riêng. Ông Tám cho biết: Trước đây gia đình trồng cây tiêu nhưng sau thời gian thấy cây tiêu thường xuyên bị bệnh dịch, giá thành không ổn định nên đã chuyển sang trồng cây sầu riêng theo hướng VietGAP. Hiện, gia đình trồng khoảng 3 ha sầu riêng, trong đó có 2 ha sầu riêng trồng được 2 năm, còn lại là 1 năm với các giống sầu riêng Thái và Musang King của Malaysia. Với đặc thù là khu vực ven núi, khí hậu, thổ nhưỡng hợp với cây sầu riêng, trong khi đó sầu riêng là giống cây phát triển nhanh từ năm thứ 4 là có thể thu hoạch trái bói. Những năm tiếp theo, sản lượng thu hoạch tăng dần, từ 50 kg/cây lên đến 2 tạ/cây, 4 tạ… nên sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Hiện, huyện Đức Linh đã phát triển các vùng chuyên canh, ứng dụng công nghệ cao, canh tác hữu cơ và tiêu chuẩn VietGAP được gần 100 ha lúa, 2 ha ớt, 11 ha mít Thái lá bàng, 110 ha sen, 2.200m2 rau ăn lá, 1.890m2 sàn nuôi dê, 300m2 sàn nuôi bò.
Tại các huyện Bắc Bình, Tuy Phong đã và đang thu hút được một số doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư những trang trại trồng nho, dưa lưới, thanh long, rau theo hướng công nghệ cao, hữu cơ như Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Tân Đông, chủ yếu trồng các loại cây rau màu với diện tích 11 ha/6 nhà màng; Chi nhánh Công ty cổ phần Đầu tư nông nghiệp xây dựng thép Tiên Phong Bình Thuận trồng dưa lưới, các loại rau với 20 ha/80 nhà màng; Công ty TNHH Soleil Farm trồng dưa lưới, các loại rau với 6 ha/26 nhà màng. Ngoài ra, còn có các hộ cá nhân thực hiện đầu tư với 17 ha/162 nhà màng/30 hộ dân (trồng dưa lưới).
Hay như trang trại Bình An (Thuận Quý, Hàm Thuận Nam) với diện tích khoảng 100 ha, hiện trồng 3 loại cây chính là thanh long, nho và dưa lưới theo hướng hữu cơ, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Đáng chú ý, thời gian qua, trang trại này thu hút được khá nhiều du khách trong và ngoài tỉnh với mô hình sản xuất nông nghiệp hướng công nghệ cao, chất lượng sạch kết hợp du lịch nông nghiệp… Đây cũng là mô hình đang được một số trang trại, doanh nghiệp chú trọng.
Tuy vậy, ngành Nông nghiệp tỉnh Bình Thuận cũng nhìn nhận một số khó khăn còn nổi lên cần được tháo gỡ: Chưa hình thành nhiều liên kết trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị trong nông nghiệp; chưa thu hút được nhiều doanh nghiệp đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao; khả năng cạnh tranh của một số mặt hàng nông sản trên thị trường chưa cao. Việc đầu tư kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn chưa đáp ứng yêu cầu.
Xây dựng vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao
Nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế, theo Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Bình Thuận, vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Bình Thuận (NNUDCNC) có diện tích khoảng 2.155ha được đầu tư xây dựng tại các xã, thị trấn thuộc huyện Bắc Bình.
Các loại hình sản xuất công nghệ cao áp dụng đối với canh tác thanh long ruột trắng, vàng, đỏ và lai tạo các giống mới; dưa lưới, nha đam, nho, tỏi, măng tây, rau màu có giá trị kinh tế, bụp giấm (cây dược liệu)... nghiên cứu trồng khảo nghiệm cây hồng trà.
Trồng thanh long hướng công nghệ cao tại Hàm Thuận Nam.
Đây là dự án có quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, khi hình thành có ý nghĩa quan trọng góp phần tái cơ cấu ngành Nông nghiệp của tỉnh, tạo sự lan tỏa đến Nhân dân, các thành phần khác và các vùng trong tỉnh phát triển.
Nói về thuận lợi và khó khăn trong quá trình thực hiện nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, cũng như chính sách thu hút đầu tư và giải pháp thời gian tới, Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Bình Thuận cho rằng, đầu tiên phải kể đến lợi thế về trục giao thông khi xây dựng vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Bình Thuận (gần Quốc lộ 1A, cạnh ĐT 715, sân bay Phan Thiết, cảng Vĩnh Tân).
Ngoài ra, còn có điều kiện về chất lượng đất đai, nguồn nước phù hợp với các tiêu chí xây dựng vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đặc trưng cho vùng đất khô hạn. Về khó khăn thì điều kiện thiên nhiên tại đây rất khắc nghiệt; đất đai, thổ nhưỡng chủ yếu là đất cát, nghèo dinh dưỡng nên sản xuất nông nghiệp gặp nhiều khó khăn, cần phải có giải pháp đầu tư lớn về dự phòng nước tưới.
Hiện nay, để mời gọi các doanh nghiệp có tiềm lực lớn mạnh đầu tư vào vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tỉnh Bình Thuận tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp trong quá trình đầu tư vào vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao: hưởng mức ưu đãi cao nhất theo quy định của pháp luật về đất đai, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu,...
Thời gian tới, tỉnh Bình Thuận tăng cường xúc tiến, kêu gọi đầu tư vào khu vực thông qua các hội nghị, hội thảo xúc tiến đầu tư. Tiếp tục hoàn thiện môi trường đầu tư kinh doanh nhằm thúc đẩy hơn nữa doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Thu hút các doanh nghiệp thực hiện liên kết với các hợp tác xã, hộ nông dân để phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao theo hướng phát triển hiện đại, bền vững, có giá trị gia tăng cao.