Đẩy mạnh cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp vùng Nam Trung Bộ - Tây Nguyên

Tham dự có ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và PTNT; ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia; chính quyền các địa phương, các nhà khoa học, doanh nghiệp, nông dân của 5 tỉnh: Quảng Nam, Bình Định, Gia Lai, Phú Yên và Quảng Ngãi.

Diễn đàn có sự tham gia của lãnh đạo các đơn vị liên quan thuộc Bộ Nông nghiệp và PTNT; lãnh đạo các địa phương vùng Nam Trung Bộ - Tây Nguyên; các nhà quản lý, các nhà khoa học, nhà doanh nghiệp và bà con nông dân.

Đây là dịp để các nhà quản lý, nhà khoa học cùng bà con nông dân giao lưu, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, góp phần nâng cao hiệu quả trong việc triển khai, áp dụng ngày càng sâu rộng cơ giới hóa vào sản xuất (SX), góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và phát triển nông nghiêp (NN) bền vững. Đồng thời, tư vấn, khuyến cáo nông dân mạnh dạn liên kết SX để hình thành các tổ hợp tác, HTX nhằm tăng quy mô vùng SX; tạo điều kiện cho nông dân, doanh nghiệp tăng cường liên kết trong SX, tiêu thụ sản phẩm NN, góp phần thực hiện thành công chủ trương tái cơ cấu ngành NN theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển ổn định, bền vững kết hợp với xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu của các tỉnh.

Giám đốc Sở NN&PTNT Quảng Ngãi Hồ Trọng Phương phát biểu khai mạc Diễn đàn.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Giám đốc Sở NN& PTNT Quảng Ngãi Hồ Trọng Phương chia sẻ: Với chủ trương cơ cấu lại NN, phát triển NN bền vững, gắn với xây dựng NTM, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã quan tâm, ban hành, xem xét nhiều chính sách hỗ trợ phát triển cơ giới hóa (CGH) NN; bên cạnh đó, các hoạt động về tập huấn, đào tạo lao động sử dụng máy, thiết bị CGH NN...  cũng được chú trọng, nên thời gian vừa qua lĩnh vực CGH trong SX NN của tỉnh đã đạt được một số kết quả ban đầu.

Tuy nhiên, mức độ CGH SX NN trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi trong một số khâu còn ở mức thấp, không đồng đều; khâu thâm canh, chế biến, bảo quản nông sản hầu như chưa được CGH; SX thủ công là chính chưa đồng bộ, chủ yếu tập trung cho cây lúa nhưng chỉ ở khâu làm đất và thu hoạch, khâu gieo sạ và chăm sóc còn rất thấp. Đến năm 2024, theo thống kê thì tỷ lệ CGH khâu làm đất đạt khoảng hơn 90%, khâu gieo sạ còn thấp, khâu phun thuốc BVTV khoảng 50%, thu hoạch bằng máy gặt đập liên hợp khoảng 80%.

Tham luận tại Diễn đàn, ông Hồ Minh Tuấn, Trưởng phòng Cơ điện NN – Nông thôn (Cục Kinh tế Hợp tác và PTNT) cho biết: Trong giai đoạn 2016 - 2022, máy móc, thiết bị sử dụng đa dạng ở tất cả các khâu trong quá trình SX với số lượng tăng đáng kể. Cùng với việc đẩy mạnh CGH, SX nông, lâm nghiệp và thủy sản trong những năm vừa qua còn tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến, hiện đại, trong đó có việc sử dụng ngày càng phổ biến nhà kính, nhà lưới, nhà màng.

Ông Nguyễn Quang Trung, Phó GĐ Sở NN& PTNT Quảng Ngãi chia sẽ: Tỉnh Quảng Ngãi là địa phương sớm thực hiện chính sách đẩy mạnh CGH NN nhằm thúc đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế gắn với phân công lại lao động ở khu vực nông thôn. Quảng Ngãi có diện tích đất SX NN và số người làm NN lớn, đã thực hiện dồn điền đổi thửa và xây dựng được 287 cánh đồng lớn, với tổng diện tích 5.466,6 ha đối với các loại cây trồng như lúa, lạc, dưa hấu… Các mô hình này đã triển khai ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật trong canh tác, đưa CGH vào SX. Tuy nhiên, mức độ CGH trong SX lúa nước ở tỉnh Quảng Ngãi hiện vẫn còn thấp, hiệu quả đạt được của quá trình CGH chưa cao, việc áp dụng CGH giữa các địa phương trong tỉnh không đồng đều.

Ông Nguyễn Quang Trung, Phó GĐ Sở NN& PTNT Quảng Ngãi chia sẽ tại Diễn đàn.

Theo đánh giá của các địa phương về hiệu quả trong áp dụng CGH trong SX NN đều ở mức tốt. Hiệu quả nhất là giảm công lao động với 96,3%, tiếp đến là giảm chi phí SX 79,63% đánh giá tốt, lợi ích khác là giúp tăng năng suất có 77,78% đánh giá tốt, nhờ đó cũng tăng chất lượng sản phẩm 69,81% đánh giá ở mức tốt. Hiện nay, nhiều khâu SX NN có mức độ CGH cao như ở khâu làm đất đạt trên 90%; khâu chăm sóc, phun thuốc BVTV hàng năm đạt trên 70%.

Tại diễn đàn, các đại biểu thảo luận, trao đổi kinh nghiệm hay trong thực hiện mô hình nông nghiệp tuần hoàn; chính sách tích tụ ruộng đất, vay vốn đầu tư thiết bị, máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp…

Giám đốc Sở NN& PTNT Quảng Ngãi Hồ Trọng Phương nhận định: Thực tế cho thấy, để giải quyết bài toán cơ giới hóa cho NN tỉnh Quảng Ngãi và các địa phương lân cận không phải là việc làm trong một sớm một chiều mà đòi hỏi phải có thời gian. Bởi vấn đề này không chỉ liên quan đến vốn, nhân lực và các chính sách ưu tiên, hỗ trợ mà còn cả điều kiện về hệ thống hạ tầng.

Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia: Cơ giới hóa chính là thay đổi tư duy.

Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia khẳng định: Cơ giới hóa làm gia tăng SX NN, giảm nhân công lao động... Chỉ có ứng dụng công nghệ cao mới giải quyết được vấn đề năng suất, chất lượng (nhưng phải bảo vệ môi trường). Cơ giới hóa là nền tản, là cốt lõi để thay đổi tư duy. Cơ giới hóa chính là thay đổi tư duy. Chúng ta cơ cơ chế chính sách, chúng ta có giải pháp công nghệ; mấu chốt là chúng ta tổ chức SX như thế nào. Phải có thị trường ứng dụng cơ giới hóa, tổ hợp tác…