Năm 2022, sự ra đời của mô hình tổ khuyến nông cộng đồng đã tạo dấu ấn và bước đột phá quan trọng cho hệ thống Khuyến nông Hải Phòng.
Các tổ công tác khuyến nông đã chứng minh vai trò quan trọng trong phát triển nông nghiệp, nông thôn, đóng góp vào quá trình xây dựng nông thôn hiện đại. Khuyến nông viên đã trở thành bạn đồng hành của nông dân trên khắp các cánh đồng. Qua đó, tạo nền tảng vững chắc để thúc đẩy hoạt động khuyến nông, giúp bà con nâng cao năng suất, hiệu quả kinh tế.
138 tổ khuyến nông cộng đồng
Đề án nâng cao hiệu quả hoạt động công tác khuyến nông trên cơ sở kiện toàn mô hình tổ khuyến nông cộng đồng do Trung tâm Khuyến nông quốc gia chủ trì triển khai từ năm 2022. Mặc dù TP. Hải Phòng không tham gia đề án nhưng đã mạnh dạn tiên phong thành lập các tổ khuyến nông cộng đồng đáp ứng tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025.
Lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng luôn sát cánh, đồng hành cùng với người nông dân, giúp họ tiếp cận khoa học công nghệ.
Đến nay, Hải Phòng đã có 138 tổ khuyến nông cộng đồng với 1.172 thành viên tham gia. Đây là loại hình mới được coi như tổ chức tự nguyện, thẩm quyền do UBND các xã trên địa bàn 7 huyện ra quyết định thành lập.
Trong đó, khuyến nông viên cơ sở (do Trung tâm Khuyến nông trực tiếp quản lý) tham gia với chức danh tổ phó hoặc tổ trưởng, thành phần tham gia tùy theo địa phương nhưng cơ bản có 1 lãnh đạo UBND xã phụ trách lĩnh vực nông nghiệp, khuyến nông viên cơ sở, cán bộ chăn nuôi - thú y xã, đại diện hội đoàn thể, HTX, trưởng thôn, bí thư thôn, chủ trang trại, nông dân tiêu biểu trên địa bàn xã (chủ trang trại, gia trại, đại điền).
Sau khi có quyết định thành lập các tổ khuyến nông cộng đồng, Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng đã phối hợp với các trường, học viện, các phòng chuyên môn của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tổ chức các lớp tập huấn nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ khuyến nông, cộng tác viên khuyến nông, các thành viên tổ khuyến nông cộng đồng trên địa bàn thành phố.
Tổ Khuyến nông cộng đồng xã Ngũ Phúc (Kiến Thuỵ - TP. Hải Phòng) và người dân tham gia diệt chuột, bảo vệ mùa màng.
Bước đầu các lớp tập huấn đã trang bị về tư duy và xác định vai trò, chức năng, nhiệm vụ, mục tiêu và giải pháp, biện pháp tổ chức hoạt động của các tổ khuyến nông cộng đồng. Các thành viên nhận thức rõ, Trung tâm Khuyến nông là cơ quan chủ trì về chuyên môn mà trực tiếp khuyến nông viên là người dẫn dắt hướng dẫn và tổ chức hoạt động của các tổ khuyến nông cộng đồng.
Hiện nay, các tổ khuyến nông cộng đồng đang hoạt động có hiệu quả, tích cực hỗ trợ các tổ chức, cá nhân phát triển chuỗi sản phẩm chủ lực của địa phương. Các tổ đều xây dựng 1 - 2 mô hình chuyển giao tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp. Thành lập mới 29 HTX, 97 HTX được tư vấn hỗ trợ hoạt động, 53 tổ tư vấn liên kết sản xuất, kết nối thị trường tiêu thụ nông sản giúp người sản xuất.
Là một trong những tổ khuyến nông cộng đồng mới được thành lập, song tổ khuyến nông cộng đồng huyện Kiến Thuỵ có nhiều hoạt động nổi bật về dịch vụ giống, cung cấp vật tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, liên kết bao tiêu sản phẩm… Tổ đã liên kết bao tiêu được hơn 200 tấn thóc thương phẩm, 50.000 con giống các loại, 4.500 tấn phân bón, 15.000 gói thuốc bảo vệ thực vật, 10.000 liều thuốc thú y, 90.000 liều thuốc vắc-xin…, từ đó tạo được nguồn vốn trên 50 triệu đồng cho tổ khuyến nông cộng đồng sinh hoạt.
Hay như tổ khuyến nông cộng đồng Đặng Cương (huyện An Dương), từ khi hoạt động đến nay, tổ đã hỗ trợ thành lập 1 tổ hợp tác sản xuất hoa cây cảnh với diện tích 2ha, liên kết tiêu thụ hơn 20.000 gốc đào, vận động 33 hộ dân tham gia dự án khôi phục giống cam tiến vua với số lượng 967 cây/11.450m2. Đồng thời liên kết với các doanh nghiệp hỗ trợ hộ nông dân khó khăn về thuốc bảo vệ thực vật, phân bón cây trồng…
Người bạn tin cậy của nông dân
Tuy các tổ khuyến nông cộng đồng trên địa bàn TP. Hải Phòng mới thành lập được một năm, nhưng bước đầu mô hình đã giúp nâng cao hiệu quả hệ thống khuyến nông cơ sở, góp phần cơ cấu lại tổ chức khuyến nông cơ sở gắn với địa bàn xã để thực hiện tốt công tác khuyến nông, đa dạng các hoạt động khuyến nông đáp ứng nhu cầu sản xuất và góp phần thực hiện nhiệm vụ chính trị ở địa phương.
Nhìn lại kết quả sau một năm hoạt động của tổ khuyến nông cộng đồng, ông Nguyễn Ngọc Đam, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng đánh giá cao những cố gắng và đóng góp trong phát triển nông nghiệp của các tổ khuyến nông cộng đồng.
Tổ khuyến nông cộng đồng sẽ trở thành người bạn đồng hành, gần gũi với người nông dân.
“Có những tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động thật sự hiệu quả, họ tổ chức triển khai công việc bài bản từ chính quyền xã cho đến các thành viên. Họ tham gia vào nhiều hoạt động theo nội dung đánh giá tiêu chí tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động có hiệu quả. Có sự tham gia của cán bộ UBND xã và cán bộ khuyến nông cơ sở khi họ vững vàng về chuyên môn thì hoạt động sẽ rất hiệu quả”, ông Đam nói.
Chia sẻ về một số khó khăn khi thực hiện mô hình tổ khuyến nông cộng đồng, ông Đam cho biết, hiện nay tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động chưa có cơ chế, chính sách hỗ trợ nên gặp nhiều khó khăn. Trình độ kinh nghiệm, kỹ năng hoạt động của tổ còn hạn chế. Chưa có cơ sở vật chất, trang thiết bị, địa điểm làm việc. Chưa được đào tạo chuyên sâu, tham quan học tập kinh nghiệm. Một số thành viên tinh thần trách nhiệm tham gia còn chưa cao…
Để tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động có hiệu quả hơn nữa, thời gian tới, Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng sẽ tiếp tục xây dựng quy trình thực hiện công việc theo nội dung đánh giá các tiêu chí hoạt động tổ khuyến nông cộng đồng và tập huấn các phương pháp kỹ thuật.
Tổ chức đào tạo chuyên sâu cho tổ trưởng, tổ phó, các thành viên trong tổ khuyến nông cộng đồng nội dung thị trường, phát triển HTX, liên kết chuỗi giá trị, chuyển đổi số trong nông nghiệp… Đặc biệt, Trung tâm sẽ tổ chức thi khuyến nông cộng đồng, qua đó là cơ sở để cán bộ khuyến nông thi đua và học hỏi lẫn nhau, giúp thành viên làm quen với cách tổ chức, hoạt động nhóm...
Sự ra đời của tổ khuyến nông cộng đồng được coi là bước đột phát trong hoạt động của hệ thống Khuyến nông Hải Phòng. Dù còn non trẻ, các tổ khuyến nông cộng đồng đã vượt qua khó khăn ban đầu, chứng minh vai trò quan trọng của mô hình giúp nâng cao hoạt động hiệu quả của hệ thống khuyến nông cơ sở, góp phần cơ cấu lại tổ chức khuyến nông cơ sở gắn với địa bàn xã để đa dạng hoá các hoạt động khuyến nông. Trong chặng đường tiếp theo, tin rằng, mô hình tổ khuyến nông cộng đồng sẽ tiếp tục được lan rộng, khuyến nông viên trở thành người bạn đồng hành gần gũi nhất, đáng tin cậy nhất với bà con.