Mô hình kinh tế tuần hoàn từ nuôi giun quế ở Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 313

Trong các đơn vị quân đội hiện nay, việc tăng gia sản xuất luôn được chú trọng, nhất là xây dựng những mô hình chăn nuôi khép kín để vừa có thêm thực phẩm bổ sung cho bữa ăn của bộ đội hằng ngày, đảm bảo sức khỏe để học tập, huấn luyện, vừa là nơi hướng dẫn bà con trong khu vực phát triển sản xuất. Mô hình nuôi giun quế ở Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 313, QK2 là một trong những ví dụ điển hình.

Kết quả tích cực

Giun (trùn) quế  đã được thuần hóa, nhập nội và đưa vào nuôi công nghiệp ở nước ta với quy mô vừa và nhỏ. Đây là loại giun mắn đẻ, dễ nuôi, dễ nhân rộng và có giá trị kinh tế cao. Đặc biệt, mô hình phát huy hiệu quả khi áp dụng vào các quy trình chăn nuôi khép kín. Nắm bắt được ưu điểm đó, Đoàn Kinh tế - Quốc Phòng (KT-QP) 313, Quân khu 2 đã tiến hành khảo sát một số mô hình nuôi giun quế hiệu quả trên địa bàn các tỉnh Phú Thọ, Tuyên Quang, sau đó áp dụng nuôi thử nghiệm, bước đầu thu được nhiều kết quả tích cực.

Mô hình nuôi gà trống thiến của Đoàn KT-QP 313, Quân khu 2 phát triển tốt nhờ được bổ sung thêm giun quế vào khẩu phần ăn.

Đại úy QNCN Đinh Văn Phong, nhân viên Đội Sản xuất và xây dựng cơ sở chính trị số 8,  được giao nhiệm vụ chăm sóc mô hình nuôi giun quế của đơn vị,  cho biết: Nuôi giun quế rất đơn giản, chỉ cần có chuồng trại kiên cố, có mái che, cung cấp đầy đủ nguồn thức ăn cho giun và duy trì độ ẩm phù hợp là giun có thể phát triển tốt. Cách làm khá đơn giản, chỉ cần rải 1 lớp phân gia súc khoảng 10-15cm ở đáy chuồng nuôi, sau đó rải 1 lớp sinh khối khoảng 10-15cm lên trên. Hàng ngày, tiến hành hòa phân gia súc vào nước và tưới cho các chuồng nuôi để bổ sung độ ẩm và thức ăn cho giun. Công việc này không tốn nhiều thời gian, mỗi ngày chỉ cần khoảng 30 phút là có thể chăm sóc được 60m2 chuồng nuôi giun quế.

Cũng theo anh Phong, giun quế sinh sản nhanh, khi đã phát triển ổn định thì cứ 20-25 ngày  sẽ cho thu hoạch khoảng 180kg giun tinh và từ 3-4 tháng có thể thu hoạch được trên 2 tấn phân giun hữu cơ.

Thiếu tá Nguyễn Minh Thảo, Trưởng phòng Hậu cần-Kỹ thuật,  cho biết: Nuôi giun quế giúp tận dụng triệt để được nguồn phân từ các mô hình chăn nuôi của Đoàn KT-QP 313, nhất là từ mô hình nuôi trâu, bò và lợn. Giun quế sau khi thu hoạch, lại được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi cho các mô hình khác, nhờ đó đem lại nhiều ưu việt so với các loại thức ăn truyền thống. Hơn nữa, thịt giun có hàm lượng dinh dưỡng cao với lượng protein thô trên 65% trọng lượng khô kết hợp với các loại chất kích thích sinh trưởng tự nhiên cùng hàng chục loại axit amin, vitamin, chất khoáng cần thiết cho gia súc, gia cầm và thủy sản. Do đó, khi trộn giun hoặc bột giun với thức ăn chăn nuôi theo tỷ lệ phù hợp có thể tăng năng suất từ 15 - 45%, tùy loại vật nuôi.

“Phân giun quế được đánh giá là loại phân bón hữu cơ có hàm lượng NPK, Ca và các chất khoáng vi lượng cao (gấp khoảng 1,5-3 lần so với phân gia súc thông thường). Trong phân giun còn chứa nhiều vi sinh vật có lợi giúp ngăn chặn sự phát triển của các mầm bệnh và côn trùng gây hại cho cây trồng. Chất nhầy trong phân giun giúp giữ nước cho cây có thời gian lâu hơn để hấp thụ chất dinh dưỡng, đồng thời giảm sự xói mòn và cải thiện đặc tính cho đất. Trong phân giun còn có chứa nhiều axit hữu cơ và hormone tăng trưởng giúp kích thích sự phát triển của rễ cây, tăng khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng, tăng khả năng ra hoa, kết trái, cũng như khả năng chống chịu trước sâu bệnh và thời tiết bất lợi cho cây trồng…”,  Thiếu tá Nguyễn Minh Thảo chia sẻ.

Cán bộ, nhân viên Đoàn KT-QP 313, Quân khu 2 hướng dẫn đồng bào trên địa bàn cách nuôi giun quế hiệu quả.

Phong phú nguồn thức ăn cho cây trồng, vật nuôi

Qua tìm hiểu được biết, từ đầu năm 2023, Đoàn KT-QP 313 đã tổ chức khảo sát, học hỏi kinh nghiệm xây dựng mô hình nuôi, thu hoạch, nhân giống giun quế ở các trang trại thuộc 2 tỉnh Phú Thọ và Tuyên Quang. Sau đó, Đoàn đã triển khai mô hình nuôi thử nghiệm với diện tích 60m2. Chi phí đầu tư ban đầu khoảng 3 triệu đồng. Đến thời điểm hiện tại, đơn vị đã thu hoạch được 15 lứa giun và khoảng 6 tấn phân giun hữu cơ,  thu lãi ước gần 40 triệu đồng. Đối với giun sau khi thu hoạch, đơn vị bổ sung ngay vào thức ăn cho các mô hình nuôi gà trống thiến, vịt thả suối và cá thương phẩm. Đoàn đang nghiên cứu, học tập phương pháp chế biến giun quế thành dung dịch để bổ sung vào khẩu phần ăn của đàn lợn nhằm tăng năng suất đàn vật nuôi. Đối với phân giun, đoàn sử dụng để bón lót, bón thúc cho các mô hình trồng cây ăn quả và để cải tạo chất lượng đất cho vườn ươm cây giống lâm nghiệp. Ngoài ra, để giải quyết triệt để tình trạng khan hiếm nguồn cỏ cho chăn nuôi, nhất là vào mùa lạnh, đoàn đã tận dụng lượng phân giun quế dồi dào để chăm sóc cỏ voi. Cỏ phát triển tốt làm phong phú thêm nguồn thức ăn cho đàn trâu, bò của đơn vị.

Đánh giá về tiềm năng của mô hình nuôi giun quế, Đại tá Nguyễn Quốc Hưng, Đoàn trưởng Đoàn KT-QP 313, cho biết: Những năm gần đây, mô hình chăn nuôi khép kín được nhiều trang trại chăn nuôi lựa chọn. Bởi mô hình này không những giúp tiết kiệm được nhiều chi phí sản xuất, giảm thiểu tối đa dịch bệnh mà còn mang đến hiệu quả kinh tế cao và hướng đến phát triển chăn nuôi bền vững. Mô hình nuôi giun quế đang triển khai tại đoàn kết hợp cùng với các mô hình nuôi gia súc, gia cầm,  vườn ươm cây giống và trồng cỏ cho chăn nuôi bước đầu mang lại hiệu quả tích cực. Trong khi đó, việc triển khai mô hình khá đơn giản, vốn đầu tư thấp, dễ phát triển, dễ nhân rộng, đem lại sản phẩm có giá trị kinh tế cao, thực sự là mô hình phù hợp để đồng bào vùng cao học tập và làm theo.

Năm qua, mặc dù đang trong giai đoạn nuôi thử nghiệm nhưng đoàn đã tổ chức được 5 lượt tham quan, hướng dẫn kỹ thuật nuôi cho đồng bào các xã Thanh Thủy, Thanh Đức, Xín Chải và Lao Chải (Vị Xuyên - Hà Giang), bước đầu thu được  tín hiệu tích cực. Thời gian tới, đoàn sẽ tiếp tục đầu tư mở rộng và phát triển mô hình nuôi giun quế. Sản phẩm thu được vừa để cung cấp phát triển, nâng cao chất lượng các mô hình khác của đoàn để hỗ trợ đồng bào con giống, nhân rộng mô hình; số còn lại đơn vị có thể cung cấp cho thị trường với giá khá cao.

Phong trào “Ngành hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy” và Đề án “Nâng cao hiệu quả tăng gia sản xuất, chế biến trong quân đội bảo đảm phù hợp, an toàn bền vững giai đoạn 2021-2025 và đến năm 2030” đang được các đơn vị quân đội triển khai thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả. Hoạt động tăng gia sản xuất không chỉ cải thiện đời sống, mà còn giúp chiến sĩ trẻ rèn luyện ý thức, khắc phục khó khăn, tinh thần đoàn kết trong thực hiện nhiệm vụ, đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Quân đội nhân dân Việt Nam.