Phát triển giá trị cây nho và sản phẩm từ nho tỉnh Ninh Thuận

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT- Nguyễn Hoàng Hiệp phát biểu tại Hội nghị

Hội thảo là sự kiện nằm trong Chương trình Lễ hội Nho và Vang 2023, đón nhận Bằng công nhận của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào Danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp”, với chủ đề “Ninh Thuận- Miền đất hội tụ những giá trị khác biệt”, được tổ chức từ ngày 13 - 18/6/2023.

Tại Hội thảo, các đại biểu được các chuyên gia đánh giá thực trạng sản xuất, chia sẻ kinh nghiệm về sản xuất, thương hiệu, chất lượng nho và vang nho với các nhà quản lý, nhà khoa học, chuyên gia sản xuất rượu vang. Qua đó, xác định các cơ hội, thách thức về thị trường, nhất là thị trường xuất khẩu để đề ra định hướng phát triển năm 2023 và những năm tiếp theo.

Ninh Thuận hiện có trên 1.000ha nho, tập trung nhiều ở các huyện Ninh Phước, Ninh Hải, Ninh Sơn, Thuận Nam và thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, mỗi năm cung cấp cho thị trường 26.000 - 28.000 tấn nho tươi. Với sản lượng này, Ninh Thuận là  tỉnh có diện tích và sản đứng đầu cả nước và đứng thứ 64/92 nước, vùng lãnh thổ có sản xuất nho. Tuy diện tích nho chỉ chiếm   khoảng 3 - 3,5% diện tích đất gieo trồng nông nghiệp nhưng giá trị sản xuất hàng năm từ cây nho chiếm 20% tổng giá trị sản xuất của ngành trồng trọt, trở thành cây trồng chủ lực trong chiến lược phát triển kinh tế nông nghiệp của Ninh Thuận.

Ninh Thuận hiện có 4 giống nho ăn tươi (nho đỏ Red Cardinal, nho xanh NH01-48, nho hồng NH01-152, nho ngón tay đen NH04-102) và giống nho rượu (Shiraz). Ngoài ra, tỉnh xác định các giống nho có triển vọng gồm 5 giống nho ăn tươi là NH01-153, NH01-39, NH01-96, NH01-26, NH04-195 và 3 giống nho rượu NH02-97, NH02-90, NH02-137. Trong thời gian tới, tỉnh sẽ đánh giá và đưa những giống có triển vọng vào sản xuất. Trong đó, giống nho chủ lực là nho đỏ (Red Cardinal), chiếm 63,36%; nho xanh NH01-48 chiếm 30,76%; nho hồng NH01-152 chiếm 1,9%; nho rượu Shiraz chiếm khoảng 2,75% và các loại nho khác chiếm 1,23% diện tích nho toàn tỉnh.

Đồng thời, một số giống nho mới cho năng suất cao, chất lượng tốt, đang trồng khảo nghiệm, đánh giá tính thích nghi để nhân rộng như nho NH01-212 (nho Mẫu đơn hay nho sữa Hàn Quốc), NH04-195 (nho Hạ đen), NH04-102 (nho Ngón tay đen) đây là những giống nho ăn tươi mới, nho không hạt chất lượng cao với nhiều triển vọng giúp người trồng nho nâng cao hiệu quả kinh tế.

Theo TS Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt, tiềm lực cây nho vẫn còn, đây là cơ hội để Ninh Thuận đẩy mạnh phát triển nho. Muốn làm được như vậy, cần xác định những công nghệ nào sẽ đưa vào để phát triển bền vững và đó cũng là nhiệm vụ của nhiều cơ quan, doanh nghiệp. 

Phát biểu tại Hội thảo, ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT, cho biết, Bộ đang định hướng thay đổi mục tiêu ưu tiên trong nông nghiệp, chuyển từ sản lượng sang giá trị. Tuy nhiên đối với với cây nho Ninh Thuận, bên cạnh mục tiêu giá trị vẫn cần tăng sản lượng. Về diện tích, trong lịch sử cây nho Ninh Thuận có lúc lên đến 2.000ha, hiện Ninh Thuận đang phấn đấu đến 2030 lên đến 1.700ha. Vì vậy, cần tính toán để phát triển tối đa là bao nhiêu, điều này rất quan trọng.

"Phải tăng diện tích và tăng sản lượng, nếu sản lượng ít thì nho cũng như các sản phẩm OCOP thông thường, chỉ đủ để quảng bá, vì vậy, ngoài phát triển giá trị phải gia tăng sản lượng", ông Nguyễn Hoàng Hiệp nói. 

Nằm trong khuôn khổ của Hội thảo, các gian hàng các sản phẩm từ nho, các sản phẩm OCOP được các công ty, cơ sở, hộ sản xuất kinh doanh, trang trại, HTX sản xuất, kinh doanh nho trong và ngoài tỉnh trưng bày, giới thiệu cũng nhận được sự quan tâm của các đại biểu, khách mời tham dự.

Vườn nho của gia đình ông Nguyễn Đình Trí đoạt giải nhất trong cuộc thi giàn nho đẹp.

Tại Hội thảo, diễn ra lễ công bố và trao giải cuộc thi “Giàn nho đẹp”, gồm  01 giải nhất, 02 giải nhì, 03 giải ba và 4 giải khuyến khích. Đây là điểm khác biệt mà trong lễ hội năm nay lồng ghép vào lễ hội để ghi nhận những đóng góp của các hộ dân trong quá trình canh tác cây nho. Cuộc thi đã thu hút hàng ngàn người tham gia bình chọn, chia sẻ qua trang fanpage. 13 vườn nho được ban tổ chức chọn đang cho những chùm nho ngọt ngào tỏa sắc hương rực rỡ rãi khắp trên địa bàn các huyện, thành phố để thuận tiện cho người dân, du khách tham quan trải nghiệm vườn nho trong những ngày diễn ra lễ hội.

Đây là lần thứ 5 Ninh Thuận tổ chức Lễ hội, thường kỳ tổ chức 2 năm/lần nhằm xây dựng thương hiệu Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận độc đáo, giàu bản sắc và tôn vinh tinh hoa văn hóa của các dân tộc trong tỉnh. Với chủ đề "Ninh Thuận - Miền đất hội tụ những giá trị khác biệt”, chuỗi hoạt động du lịch, trải nghiệm đặc sắc, mới lạ, mang tính đặc trưng của tỉnh Ninh Thuận diễn ra như Hội chợ thương mại khu vực miền Trung - Tây Nguyên 2023; Lễ hội Ẩm thực; Chương trình biểu diễn nghệ thuật đường phố; Hoạt động tham quan trải nghiệm vườn nho, làng gốm Bàu Trúc và hành trình khám phá Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa; Hội thi nét đẹp văn hóa các dân tộc tỉnh Ninh Thuận lần 2… Ngoài ra, nhiều hoạt động, sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch hấp dẫn đồng thời diễn ra tại nhiều huyện, thành phố trong tỉnh./.