Bà Châu Thị Thu Nga khai "chi tiền cho hai mục đích"

Hơn 14.700 tỷ đồng nợ bảo hiểm xã hội

Đại biểu Trương Thị Mỹ Hạnh nêu thực trạng doanh nghiệp nợ bảo hiểm kéo dài trong khi luật công đoàn, luật bảo hiểm xã hội, luật tố tụng dân sự quy định tổ chức công đoàn có quyền đại diện cho người lao động khởi kiện. Tuy nhiên, vừa qua các đơn này đều bị toà án trả lại. "Nguyên nhân là gì? Phải làm sao để tổ chức công đoàn có thể thực hiện quyền khởi kiện", bà Hằng chất vấn.
Trả lời chất vấn của đại biểu Trương Thị Bích Hằng về nợ bảo hiểm xã hội, khi tổ chức công đoàn đại diện cho người lao động khởi kiện thì các đơn đều bị toà án trả lại, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, hiện có hơn 100.000 đơn vị đang nợ của 2,6 triệu lao động số tiền 14.700 tỷ đồng. Bảo hiểm xã hội đã khởi kiện 8.880 vụ, yêu cầu trả 6.000 tỷ. Toà án các cấp xử 3.986 vụ; còn 1.400 đơn trả lại cho các cấp. 

Chánh án cho hay toà có công văn không thụ lý đơn khởi kiện là do không phù hợp với trình tự tố tụng hiện hành. Cụ thể như đại diện công đoàn không được người lao động uỷ quyền nên thông tin tới toà không chắc chắn, nhiều đại diện công đoàn không có mặt tại toà...

Trước thực tế nợ bảo hiểm rất lớn, ông Nguyễn Hoà Bình cho biết, theo Bộ luật hình sự, tố tụng hình sự thì sau 1/1/2018, vi phạm nợ bảo hiểm bắt buộc là tội phạm, nếu có vụ án hình sự xảy ra, các cơ quan điều tra vào cuộc thì toà án phải thụ lý, giải quyết. 

Toà án nhân dân tối cao sẽ có Nghị quyết và được ban hành trước thời điểm Bộ luật hình sự, tố tụng hình sự có hiệu lực. 

4 bài học sau đại án Hà Văn Thắm

Nói về bài học sau khi xét xử vụ Hà Văn Thắm, Chánh án Nguyễn Hoà Bình nói: "Tuy chưa tổng kết nhưng dư luận đánh giá đây là vụ án công khai minh bạch, tranh tụng đến cùng, rất nghiêm khắc và có bản án phân hoá tội phạm".

Theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, từ khi có Nghị quyết 01, sau năm 2013, các thẩm phán “rất ngại việc cho án treo đối với các vụ án kinh tế, tham nhũng”, nhưng trong vụ án kinh tế lớn này, hội đồng xét xử đã tuyên đến 34 án treo. Đây là những người còn trẻ, mới ra trường, làm công ăn lương, không được hưởng lợi gì từ các tài sản phạm tội, đã khai báo thành khẩn, thậm chí là tự nguyện khắc phục hậu quả.

Cho nên mặc dù là đại án, nhưng dư luận đánh giá tòa đã rất nghiêm khắc với đối tượng chủ mưu, cầm đầu, đồng thời xét xử nhân đạo, nhân văn đối với những người làm công ăn lương, có một bản án cần thiết để phòng ngừa tội phạm, cảnh tỉnh, răn đe, và vẫn mở đường cho người vi phạm làm lại cuộc đời.

Chánh án cho biết, qua vụ án Hà Văn Thắm, chúng tôi rút ra 4 bài học kinh nghiệm.

Thứ nhất là xác định đúng, chính xác tội danh. Tại lần xét xử sơ thẩm thứ nhất chúng tôi đã trả hồ sơ yêu cầu cơ quan điều tra, viện kiểm sát truy tố đúng tội danh. Với việc xét xử lần sau, cơ quan điều tra và viện kiểm sát đã truy tố đúng tội tham ô.

Thứ hai là, tranh tụng trong vụ án được tiến hành công khai, minh bạch, không hạn chế.

Thứ ba, xét xử có phân hóa, rất nghiêm khắc với đối tượng cầm đầu, nhưng cũng “mở đường” cho những người làm công ăn lương.

Thứ tư, hội đồng xét xử đã làm trọn, làm hết chức năng của mình. Bên cạnh việc tuyên bản án rất nghiêm minh, thì trách nhiệm dân sự cũng trọn vẹn, trong bản án cũng có nhiều kiến nghị khởi tố vụ án, kiến nghị về xử lý cán bộ và kiến nghị xử lý các vấn đề kinh tế.

Khởi tố thêm 3 bị can trong vụ Trịnh Xuân Thanh

Trả lời câu hỏi về việc toà đã khởi tố bao nhiêu vụ án tại toà, ông Bình nói đây quyền luật cho phép, nhưng luật cũng yêu cầu đủ điều kiện mới được khởi tố.

"Kiến nghị khởi tố thì chúng tôi làm thường xuyên, nhưng khởi tố tại toà mới có 12 vụ. Nếu khởi tố tại toà thì trách nhiệm của cấp xét xử là phải theo dõi kết quả của quyết định khởi tố này. Chúng tôi cũng nhận được sự hợp tác của Viện kiểm sát, cơ quan điều tra trong quá trình điều tra, truy tố những vụ án khởi tố tại toà", ông Bình cho hay.

Đề cập tới vụ Trịnh Xuân Thanh, ông Bình nói đầu năm nay Toà đã khởi tố bổ sung bị cáo này trong phiên toà xét xử phúc thẩm về hành vi tham ô. Cách đây 2 ngày, các cơ quan chức năng đã họp và đang điều tra theo hướng đó; ngoài Trịnh Xuân Thanh thì khởi tố bổ sung 3 bị can khác.

Chiều 15/3, trong bản án tuyên với các bị cáo tại vụ án lừa bán đất cho gần 500 khách hàng ở dự án khu đô thị Thanh Hà A (Hà Nội), HĐXX TAND cấp cao tại Hà Nội xác định nghi can Trịnh Xuân Thanh có liên quan nên đã công bố quyết định khởi tố người này. Ông Thanh bị toà án truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Tham ô tài sản.

Trước vụ án này, ông Thanh là bị can trong vụ án "cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại PVC, và tháng 9/2016 đã bị Cơ quan Cảnh sát điều tra (C46, Bộ Công an) khởi tố.

Bà Châu Thị Thu Nga khai "chi tiền cho hai mục đích"

Nhiều đại biểu muốn biết về vụ án Châu Thị Thu Nga, nguyên đại biểu Quốc hội, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn đầu tư xây dựng Nhà đất - Housing Group, ông Bình cho biết, vụ án đã xét xử xong ở cấp sơ thẩm.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân ngắt lời và đề nghị Chánh án giải trình về việc "có thông tin cho rằng tại phiên toà bị cáo khai việc chạy vào Quốc hội, nhưng toà không cho khai; cần nói rõ cho người dân hiểu".

Theo ông Nguyễn Hoà Bình, trong quá trình tranh tụng tại toà, khi báo chí nêu có việc HĐXX không cho khai, có vẻ giấu giếm điều gì..., Toà án tối cao đã ngay lập tức yêu cầu kiểm tra hồ sơ vụ án, kỹ thuật phòng xét xử và yêu cầu Chủ toạ phiên toà báo cáo; gặp luật sư để làm rõ.

"Phòng xét xử diễn ra bình thường, không xảy ra sự cố kỹ thuật. Trong hồ sơ vụ án có tất cả tài liệu lời khai của Châu Thị Thu Nga, quyết định tách án của cơ quan điều tra, biên bản đối chất của bị cáo Nga và các bên liên quan. Việc chủ toạ phiên toà dừng việc không cho khai tiếp do vụ án này tách ra là được phép", ông Bình nói. 

Ông Bình cho hay, thực tế đã có nhiều vụ án được tách như vụ án Ngân hàng Xây dựng tách làm 3; Ngân hàng Đại Dương xử một phần. Trong phiên toà, khi tình tiết mới xuất hiện thì trách nhiệm HĐXX phải thẩm vấn, nhưng do vụ án đã tách ra nên HĐXX được phép không cần đề cập tới vụ án này nữa. Tương tự vụ án OceanBank, trong lần xét xử thứ nhất, nội dung liên quan khoản 800 tỷ đồng của Tập đoàn Dầu khí đã làm rõ, nên lần xét xử thứ 2 không đề cập tới nội dung này 

"Việc không đề cập tới nội dung vụ án đã được tách ra là bình tường, không khác biệt", ông Bình khẳng định.

Chánh án Toà án nhân dân tối cao cho biết thêm, lời khai của bị cáo Châu Thị Thu Nga nằm trong hồ sơ vụ án, "không có gì giấu giếm". 

Theo đó, bà Nga đã khai việc chi tiền nhằm 2 mục đích, đó là chi cho Hội đồng bầu cử địa phương để có tên trong danh sách ứng cử viên và chi giải quyết báo chí viết về bằng tiến sĩ giả của bà Nga trong thời điểm bầu cử; chi cho mục đích thứ nhất 2 phần, mục đích 2 là một phần. 

Lời khai của bà Nga cũng nêu, bà này biết một doanh nhân kinh doanh vàng có quan hệ rộng tại Hà Nội và chủ động gặp, đưa tiền cho vị này nhiều lần tại các quán cà phê khác nhau, thời điểm khác nhau. Việc đưa tiền chỉ 2 người biết và không có chữ ký. Tại phiên đối chất, vị này phủ nhận và nói "có quen biết Nga nhưng không nhận tiền, không quen ai ở Hà Nội, không làm việc đó".

"Với tình tiết này toà tách án là cần thiết, toà không thể làm rõ tình tiết này tại toà. Bằng các giải pháp khác nhau của cơ quan điều tra thì sẽ làm rõ ở một phiên toà khác về tình tiết này. Ở đây không có gì mờ ám cả", Chánh án Toà tối cao nói. 

Trước đó trong phiên toà xét xử đầu tháng 10/2017, bị cáo Châu Thị Thu Nga 2 lần xin được khai báo về khoản tiền 1,5 triệu USD đã dùng để "chạy" vào Quốc hội trước toà nhưng hai lần chủ toạ từ chối. Lần đầu chủ toạ nhắc luật sư "nội dung này không nằm trong phạm vi vụ án" và lần sau mời luật sư về chỗ. 

D.T