Cần minh bạch trong việc mua bán căn hộ chung cư

Liên quan tới vấn đề này, sáng 23/06, tại TP. Hồ Chí Minh, Tạp chí đầu tư bất động sản CafeLand tổ chức buổi tọa đàm với chủ đề “Tìm kiếm giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chung cư”, với những khách mời là các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Minh bạch thông tin các dự án.

Trong thời gian qua, nhiều Luật được ban hành và sửa đổi đã giúp hệ thống pháp lý trong việc mua bán nhà ở Việt Nam ngày càng chặt chẽ. Tuy nhiên có nhiều bất cập, mâu thuẫn, tranh chấp giữa chủ đầu tư và khách hàng ngay từ khi bắt đầu mua bán căn hộ khiến niềm tin của khách hàng bị ảnh hưởng.

Theo ông Nguyễn Mạnh Khởi, Cục phó Cục quản lý nhà Bộ Xây dựng cho biết: “Đây là vấn đề quan trọng và dư luận quan tâm. Theo tôi vấn đề phát sinh trong tranh chấp thời gian qua xuất phát từ nhiều nhiều nguyên nhân. Nhưng bất cập đầu tiên phải nói đến là bắt đầu từ mua bán. Đây là khởi đầu cho mọi quyền và nghĩa vụ, cho mọi vấn đề liên quan đển sản phẩm nhà sau này từ quá trình xây dựng đến lúc bàn giao”.

Liên quan tới vấn đề này, ông Ông Phan Trường Sơn, trưởng phòng Phát triển Nhà và Thị trường BĐS - Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh cho biết thêm: “Trong quá trình xây dựng, trước hết là trách nhiệm của chủ đầu tư được quy định rất cụ thể trong Luật Nhà ở và Luật xây dựng. Chủ đầu tư phải đảm bảo mọi sự an toàn và đúng quy định trong quá trình pháp luật trong xây dựng. Cho nên trước hết đây là trách nhiệm của chủ đầu tư. Cơ quan quản lý cần phải giám sát chặt chẽ và quản lý các hoạt động của chủ đầu tư”.

Trong thời gian vừa qua có một số dự án như Bảy Hiền Tower có sai phạm trong giấy phép xây dựng, sau khi xây thì chưa nghiệm thu được thì lại cho cư dân vào ở. Làm sao để quản lý và phát hiện sớm các sai phạm? Điều này đòi hỏi cơ quan quản lý phải thường xuyên kiểm tra và phát hiện kịp thời các sai phạm để xử lý. Đặc biệt là các cơ quan quản lý địa phương. Cơ quan quản lý cũng cần công khai và minh bạch thông tin của dự án để người dân để nắm rõ.

Cũng theo ông Sơn, Luật Kinh doanh bất động sản 2014, có hiệu lực từ tháng 7/2015 quy định trước khi xây dựng thì chủ đầu tư phải có thông báo cho Sở xây dựng và Sở xây dựng xác nhận thì mới được phép xây dựng và công bố thông tin đầy đủ trên website của Sở. Trước khi có Luật Nhà ở 2014 thì không quy định chủ đầu tư phải gửi thông báo thông tin đến Sở xây dựng, mà các dự án này tự xây dựng và chịu trách nhiệm. Các vụ tranh chấp gần đây chủ yếu là các dự án xây dựng trước năm 2010.

Toàn cảnh tọa đàm của CafeLand.

Liên quan tới việc minh bạch thông tin các dự án, Ông Nguyễn Thanh Hiền, Giám đốc Công ty Luật ATIM cho rằng, vấn đề công khai thông tin dự án, trong Luật Kinh doanh và Luật Nhà ở cũng như Nghị định 99 đã có hướng dẫn cụ thể. Trong đó có nội dung yêu cầu và hướng dẫn việc công khai thông tin, báo cáo tình hình thực hiện dự án cho các cơ quan chức năng và người mua nhà trước khi bán nhà ở hình thành trong tương lai. Mới đây, kể từ 1/7/2015 Luật Kinh doanh và Luật Nhà ở sửa đổi chính thức có hiệu lực việc này càng được thắt chặt hơn. Như vậy luật pháp đã có quy định hướng dẫn cụ thể thực hiện việc này. Tuy nhiên trên thực tế nhiều dự án vẫn không thể biết được chính xác đầy đủ thông tin.

Đa dạng việc tiếp cận thông tin dự án

Việc tiếp cận thông tin các dự án chung cư cho khách hàng trước khi mua cũng được nhiều chuyên gia tranh luận. Theo bà Huỳnh Ngọc Hiệp, Giám đốc Dự án Công ty Savista, ở góc độ quản lý, trước khi tiếp cận quản lý dự án, chúng tôi cũng đã làm việc với chủ đầu tư và khách hàng. Khi mua nhà, trước hết chúng ta phải lựa chọn chủ đầu tư uy tín, xem xét vị trí dự án, cơ sở hạ tầng như thế nào. Bên cạnh đó, quan tâm đến hợp đồng mua bán. Người dân có quyền đọc và nghiên cứu kỹ trước khi quyết định ký hợp đồng mua bán. Từ 2013 trở về trước, chúng tôi thấy có nhiều dự án xảy ra tình trạng không rõ ràng, nhưng hiện nay cả hai bên đã thấy hiểu hơn nên đã hạn chế việc tranh chấp hơn.

Liên quan tới vấn đề này ông Nguyễn Kim Long, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Phát triển Căn hộ Nam Long cho biết: “Hiện nay tất cả các quy định và liên quan đên việc phát triển nhà ở, cho đến thời điểm hiện nay tất cả những thời điểm về luật. Một phần với vai trò là chủ đầu tư tập đoàn chúng tôi luôn xác định tuân thủ tác điều kiện pháp luật. Các nhà đầu tư lớn đang ra sức để bảo vệ thương hiệu của mình, nên người mua nhà nên tìm đến những tập đoàn lớn để bảo vệ mình. Đối với chủ đầu tư Nam Long luôn tuân thủ các điều kiện pháp luật, khi phát triển sản phẩm xác định khách hàng là người phát triển sản phẩm lâu dài vì vậy quyền lợi của khách hàng luôn được đảm bảo. Trong bất kì lĩnh vực nào cũng vậy, thông tin sản phẩm là rất quan trọng. Hiện nay quy định về cung cấp thông tin sản phẩm”.

Liên quan tới việc gần đây, nhiều dự án bị chủ đầu tư mang đi cắm ngân hàng, ông Hồ Bá Tình, chuyên gia kinh tế phân tích: “Trên thực tế, khi tiếp xúc với người mua nhà tôi thấy, họ không đủ am hiểu các cơ sở pháp luật. Thời gian bao lâu, điều kiện thế nào thị nhận sổ hồng, sổ đỏ. Đồng thời, khi gặp chủ đầu tư họ chỉ quan tâm đến giá cả là phần lớn. Khe hở ở đây là người mua nhà thường ở thế yếu hơn do đó họ cần phải được bảo vệ bởi cơ quan quản lý. Chẳng hạn khi họ nghi ngờ về một dự án nào đó thì họ có quyền đến cơ quan quản lý để tìm hiểu dự án đó, ví như có đủ tiền sử dụng đất, giấy tờ…Như vậy sẽ đảm bảo cho quyền người mua nhà”.

Cũng theo ông Tình cần có những chế tài phạt nặng, hoặc giám sát của một tổ chức khác có thể không phải nhà nước để tăng uy tín của dự án đó. Đó có thể là những tổ chức đứng ra tư vấn, thẩm định đối với từng chủ đầu tư, dự án để người mua nhà dựa vào làm thông tin tham khảo. Điều này sẽ giúp thị trường minh bạch hơn, bởi nếu thị trường kém minh bạch thì rủi ro càng cao hơn, tranh chấp xảy ra càng nhiều thì người mua nhà càng dè dặt hơn. Khi thị trường phát triển cao hơn thì phải cần có những tổ chức trung gian, uy tín như vậy.

Nhiều câu hỏi được các chuyên gia kinh tế đặt ra có hay chăng việc đánh giá tín nhiệm, cách thức hoạt động của chủ đầu tư các dự án. Ông Nguyễn Mạnh Khởi cho rằng bên cạnh khách hàng có tổ chức và phần cơ quan chức năng nhà nước. Cách thức làm ăn của chủ đầu tư phải đúng luật và giữ chữ tín. Hiện nay các chủ đầu tư nhận thấy rõ khách hàng sẽ làm nên thương hiệu, uy tín của dự án. Một dự án khi mà được bán nhanh, nhiều thì ảnh hưởng tích cực đến chính dự án, chủ đầu tư đó. Tôi được biết hiệp hội bất động sản Việt Nam đã có những tổ chức khen thưởng cho chủ đầu tư. Đó là một trong những kênh để khách hàng tham khảo. Tùy vào lĩnh vực khác nhau, nhưng theo tôi, tín nhiệm của một dự án là phụ thuộc vào đánh giá của chính khách hàng./.

Lại Hùng