Dự án KCN Phú Tân: Nhiều sai phạm, hệ lụy tiêu cực cho nhà đầu tư

Tỉnh Bình Dương vượt mặt Thủ tướng?

Được biết, Năm 2003, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương cho tỉnh Bình Dương thành lập Khu liên hợp Bình Dương, với tổng diện tích theo đề án được duyệt là 4.196,8 ha. Theo đồ án quy hoạch chung, Khu liên hợp Bình Dương được phân thành năm phân khu chức năng gồm 1.573,4 ha đất KCN tập trung; 613 khu dịch vụ; 1.650 đất khu đô thị (KĐT), trong đó 655 ha đất tái định cư; 132,5 ha là đất dùng xây dựng các công trình giao thông và 227,9 ha đất hạ tầng kỹ thuật khác. Trong đó, KCN Phú Tân là 1 trong 5 dự án khu công nghiệp Khu liên hợp Bình Dương.

Ngày 29/11/2019, Bộ Tài chính đã có văn bản trả lời Ban quản lý các KCN tỉnh Bình Dương về việc Điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký đầu tư DA KCN Phú Tân thì thẩm quyền quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư được căn cứ quy định tại điểm g khoản 1 Điều 31 và khoản 4 Điều 40 Luật Đất đai 2014, DA thuộc quyền quyết định và quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ. UBND tỉnh Bình Dương có trách nhiệm tổng hợp ý kiến của các Bộ, ngành có liên quan, chỉ đạo nhà đầu tư hoàn chỉnh nội dung hồ sơ đầu tư DA để trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư. Như vậy, có thể hiểu rằng những quyết định liên quan đến DA KCN Phú Tân phải được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì mới được thực hiện.

Tuy vậy, ngày 4/1/2019, UBND tỉnh Bình Dương ký Quyết định số 20/QĐ-UBND về việc phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2.000 (Quy hoạch phân khu) KCN Phú Tân và quyết định này thay thế cho Quyết định số 2933/QĐ-UBND ngày 22/6/2006 của UBND tỉnh Bình Dương về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết KCN Phú Gia thuộc Khu liên hợp Bình Dương.

Đến ngày 30/5/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương đã chính thức ban hành Quyết định số 1447/QĐ-UBND tỉnh Bình Dương về Phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Khu đô thị – dịch vụ Phú Hòa (một phần chuyển đổi của KCN Phú Tân) với tổng diện tích là 266.968 m2 (hơn 26,6 ha), quy mô dân số khoảng 10.717 người.

Cuối năm 2019, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương đã có văn bản xác định: “Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại KĐT – dịch vụ Hòa Phú đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500, đến nay Sở Tài nguyên và Môi trường chưa nhận được hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất của DA nên chưa thực hiện xác định nghĩa vụ tài chính theo giá thị trường”.

Trước đó, tại Công văn số 358/BXD-HĐXD ngày 14/11/2019 của Bộ Xây dựng về việc góp ý kiến về việc điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư dự án Khu công nghiệp (KCN) Phú Tân gửi Ban Quản lý (BQL) các Khu công nghiệp Bình Dương. Sau khi nghiên cứu, Bộ Xây dựng có ý kiến như sau:

Về sự phù hợp của dự án với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội, quy hoạch phát triển ngành, quy hoạch sử dụng đất thì Dự án KCN Phú Tân đã được Ban quản lý các Khu công nghiệp Bình Dương cấp Giấy chứng nhận đầu tư (mã số 46221000039, chứng nhận lần đầu ngày 8/12/2016, thay đổi lần thứ 4 ngày 22/1/2015). Tại văn bản số 3115/BQL-ĐT ngày 11/10/2019 của Ban Quản lý các KCN Bình Dương và hồ sơ đề xuất là phù hợp với các chỉ tiêu quy hoạch được UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt tại Quyết định số 20/QĐ-UBND ngày 4/6/2019 về việc phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2.000 (quy hoạch phân khu) KCN Phú Tân, P. Hoà Phú, TP Thủ Dầu Một. Hồ sơ gửi kèm thông báo các tài liệu liên quan đến quy hoạch phát triển ngành, quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội nên Bộ Xây dựng chưa đủ cơ sở để có ý kiến về vấn đề này.

Về hồ sơ dự án đầu tư, Bộ Xây dựng nêu rõ: Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng KCN Phú Tân thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ.

Được biết,tháng 2/2018, Kim Oanh Group tiến hành mua thành công Công ty Nam Kim, với thời hạn sử dụng đất đến năm 2056 (đất thuê 50 năm). Được biết, trước khi về tay Kim Oanh Group, ít nhất dự án KCN Phú Tân đã chuyển nhượng qua ba chủ đầu tư khác.

Huy động vốn trái luật: khách hàng đang “cầm dao đằng lưỡi”

Theo đó, bằng hình thức khác nhau Công ty Nam Kim đã ký hợp đồng vay tiền của hàng trăm người nhưng có dấu hiệu huy động vốn trái phép của khách hàng để thực hiện dự án. Theo tài liệu chúng tôi có được, từ tháng 5/2019 đến hết tháng 9/2019 Công ty Nam Kim đã có 651 giao dịch với khách hàng qua ngân hàng với tổng số tiền khoảng hơn 405 tỷ đồng (chưa kể giao dịch tiền mặt). Nhiều giao dịch được ghi rất rõ là góp vốn đầu tư, đặt cọc theo hợp đồng vay vốn, tiền góp vốn theo hợp đồng…

Không chỉ dừng ở đó, ngày 8/10/2019, Công ty Nam Kim do bà Nguyễn Thị Nhung làm Tổng Giám đốc đã ký Hợp đồng thế chấp số 0058/2019/BĐ tại Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) – Chi nhánh TP Hồ Chí Minh bằng KCN Phú Tân để bảo lãnh cho Công ty CP Đầu tư và phát triển Thuận Lợi do ông Nguyễn Thuận làm Tổng giám đốc vay hơn 1.085,8 tỷ đồng, với thời hạn 5 năm (từ tháng 10/2019 đến tháng 10/2024). Ông Nguyễn Thuận là chồng của bà Đặng Thị Kim Oanh và là bố của bà Nguyễn Thị Nhung. 

Với tình trạng pháp lý của hai dự án nêu trên và có hàng trăm giao dịch được ký hợp đồng bằng hình thức vay tiền như nêu ở trên liệu có tác động xấu đến quyền lợi của khách hàng, những nhà đầu tư tại dự án Phú Tân?. 

Về vấn đề này, theo chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Lê Bá Chí Nhân, cho rằng hình thức huy động vốn của ở trên là một hình thức huy động vốn trá hình của chủ đầu tư. Đồng thời, cũng vi phạm nghiêm trọng Luật Kinh doanh BĐS được ban hành năm 2014, đã được điều chỉnh sửa đổi những vấn đề phát sinh trong mua bán, chuyển nhượng, kinh doanh dịch vụ BĐS…

Trong đó, quy định việc chuyển nhượng hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai phải đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 55, Điều 56 Luật Kinh doanh BĐS.

Một thông tin khác liên quan đến doanh nghiệp  dính nhiều tai tiếng này, cuối năm 2019, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự về vi phạm quy định quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí, xảy ra tại Tổng Công ty sản xuất – xuất nhập khẩu Bình Dương TNHH MTV (nay là Tổng Công ty CP Sản xuất – Xuất nhập khẩu Bình Dương – TCT Bình Dương).

Trong khi đó, sau khi thu mua Công ty Tân Phú và triển khai dự án, Kim Oanh Group đã bị Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương đã tiến hành kiểm tra, lập biên bản vi phạm hành chính và ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 08/QĐ-XPVPHC ngày 12/02/2018 đối với Công ty Tân Phú do đã có hành vi vi phạm tổ chức thi công xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng theo quy định và đã bàn giao Quyết định xử phạt vi phạm hành chính, yêu cầu Công ty nghiêm túc chấp hành Quyết định, thực hiện ngừng việc tổ chức thi công xây dựng tại dự án và phải lập thủ tục xin phép xây dựng theo quy định. 

Tuy vậy, bằng nhiều hình thức khác nhau như ký hợp đồng vay vốn đầu tư Kim Oanh Group đã ồ ạt huy động vốn từ hàng trăm khách hàng khác nhau tại dự án KĐT Tân Phú.

Liên quan đến việc huy động vốn trái phép và rủi ro khách hàng có thể gặp phải khi mua đất tại những dự án này. Dưới góc độ pháp lý, trước khi bán, cho thuê, mua nhà ở hình thành trong tương lại, chủ đầu tư phải có văn bản cho cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh về việc nhà ở đủ điều kiện được bán, cho thuê, mua.

Trong trường hợp, chủ đầu tư huy động vốn khi chưa đủ điều kiện, khách hàng sẽ là người chịu thiệt như chiếm dụng vốn, dự án chậm so với tiến độ, nếu dự án bị dừng hoạt động thì nguồn vốn của khách hàng sẽ phải nằm chết theo dự án.

Hậu quả nhãn tiền của việc mua phải nhà, đất trong dự án “ma” là người mua sẽ không được cơ quan chức năng cấp giấy chứng nhận về chủ quyền, mà người mua chỉ có những văn bản giao dịch giữa bên mua - bên bán. Rủi ro lớn nhất là người mua có thể mất trắng toàn bộ số tiền đã bỏ ra khi cơ quan nhà nước cưỡng chế tháo dỡ phần xây dựng nhà ở, yêu cầu trả lại hiện trạng ban đầu của lô đất, hoặc Nhà nước thu hồi đất để thực hiện theo quy hoạch đã công bố trước đó.