Gỡ ách tắc trong việc công chứng nhà ở hình thành trong tương lai

Trước đó, vào thời điểm cuối năm 2015, nhiều cơ quan công chứng (thuộc Bộ Tư pháp) và Cơ quan đăng ký quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất (thuộc Bộ Tài nguyên Môi trường) từ chối công chứng, hoặc đăng ký thế chấp các hợp đồng giao dịch thế chấp dự án đầu tư xây dựng nhà ở, nhà ở hình thành trong tương lai với lý do chưa có hướng dẫn của Bộ chủ quản. 

Đây cũng là nguyên nhân khiến các ngân hàng thương mại không thể thực hiện được các hoạt động nhận thế chấp và cấp tín dụng theo nhu cầu của khách hàng. Điều này đã gây ách tắc cho thị trường bất động sản do số lượng sản phẩm nhà ở hình thành trong tương lai đang chiếm tỷ lệ cao trong giao dịch, và nhu cầu rất lớn của chủ đầu tư cần thế chấp dự án nhà ở để vay vốn đầu tư, đặc biệt là đã làm ngưng trệ hoạt động giải ngân gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng đang hỗ trợ hiệu quả cho người thu nhập thấp đô thị tạo lập nhà ở.

Công chứng hoặc đăng ký thế chấp Nhà ở hình thành trong tương lai sẽ được gỡ khó

Theo Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA), NHNN đã có chỉ đạo kịp thời nhằm tháo gỡ ách tắc trong khâu công chứng. Về việc thực hiện công chứng và đăng ký thế chấp đối với hồ sơ thế chấp dự án đầu tư xây dựng nhà ở, hồ sơ thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai, HoREA thống nhất với Ngân hàng Nhà nước đề nghị Bộ Tư pháp có văn bản chỉ đạo các phòng công chứng, văn phòng công chứng thực hiện công chứng  đối với hồ sơ thế chấp dự án đầu tư xây dựng nhà ở, hồ sơ thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai theo đúng các quy định pháp luật về công chứng; Hiệp hội cũng thống nhất với Ngân hàng Nhà nước đề nghị Bộ Tư pháp và Bộ Tài nguyên Môi trường sớm ban hành thông tư hướng dẫn việc đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất để đảm bảo cơ sở pháp lý cho các tổ chức tín dụng và khách hàng thực hiện đăng ký thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai theo quy định của Luật Nhà ở 2014 và Nghị định 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Nhà ở 2014.

Về việc Ngân hàng Nhà nước đề nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu, trình cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung quy định có liên quan Nghị định 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 theo hướng cho phép thế chấp nhà ở có sẵn nhưng chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, HoREA cho rằng, đối với nhà ở có sẵn nhưng chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở thì vấn đề cấp bách cần giải quyết là Bộ Tài nguyên Môi trường khẩn trương hướng dẫn thủ tục và quy định điều kiện để cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở cho chủ sở hữu, để đảm bảo cơ sở pháp lý cho chủ sở hữu nhà ở thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của mình. HoREA cũng đề nghị Bộ Tài nguyên Môi trường sớm chỉ đạo, xem xét giải quyết vấn đề này theo quy định của pháp luật. Do vậy, đối với nhà ở có sẵn nhưng chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở thì không có cơ sở pháp lý để thực hiện thế chấp nhà ở (Nếu cho phép thế chấp nhà ở có sẵn nhưng chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở thì có thể dẫn đến một nhà ở thế chấp nhiều nơi)./.

Loan Nguyễn