HoREA: Đề xuất cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư đối với dự án nhà ở thương mại giá thấp

Trong đó, đề nghị tháo gỡ những vướng mắc cũng như hoàn thiện cơ chế chính sách đối với dự án nhà ở thương mại giá thấp.

Bộ Xây dựng đưa ra một số giải pháp ban đầu

Trong 15 năm qua, HoREA đã có những đề xuất về cơ chế chính sách để khuyến khích phát triển nhà ở thương mại giá thấp, nhằm hình thành một số khu vực đô thị, khu dân cư bao gồm cả nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá thấp, phù hợp với khả năng tài chính của người có thu nhập trung bình thấp và người có thu nhập thấp đô thị (đang chiếm số đông trong xã hội). Các khu dân cư này có đầy đủ cơ sở hạ tầng đô thị, các tiện ích, dịch vụ, thân thiện môi trường và được kết nối giao thông thuận tiện.

Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 41/NQ-CP ngày 09/04/2020 giao cho Bộ Xây dựng  đề xuất đổi mới phương thức, cơ chế chính sách để giải quyết căn bản nhà ở cho các đối tượng thu nhập thấp; phối hợp với các địa phương, đặc biệt là TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu của người thu nhập thất, nhất là công nhân.

Trong văn bản của HoREA, trước đó Bộ Xây dựng đã có một số giải pháp ban đầu. Trong đó, có giải pháp khuyến khích phát triển các dự án nhà ở thương mại giá thấp, để lấy ý kiến đóng góp nhằm xây dựng cơ chế chính sách như: Dự án nhà chung cư cao tầng; căn hộ có có diện tích không quá 70m2. Giá bán căn hộ không quá 20 triệu đồng/m2. Chủ đầu tư dự án được giảm 50% tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với diện tích đất trong phạm vi dự án (Trường hợp chủ đầu tư dự án đã nộp tiền sử dụng đất, thì được hoàn trả 50% tiền sử dụng đất); Được chậm nộp tiền sử dụng đất trong thời hạn tối đa 24 tháng kể từ ngày được giao thuê đất.

Ngoài ra, được vay lãi suất ưu đãi, với mức lãi suất có thể ở mức 7-8%/năm. Không khống chế lợi nhuận của chủ đầu tư, nhưng vẫn phải đảm bảo chất lượng công trình nhà ở. Được miễn thủ tục thẩm định thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở. Trường hợp đã thẩm định thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở, thì được miễn Giấy phép xây dựng. Khi lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết khu vực đô thị phải bố trí tỷ lệ quỹ đất ở để xây dựng nhà ở thương mại giá thấp, dự kiến khoảng 30% tổng diện tích đất dự án. Có cơ chế hỗ trợ giải phóng mặt bằng, rút ngắn thủ tục lựa chọn chủ đầu tư, để sớm triển khai các dự án nhà ở thương mại giá thấp.

Cần tháo gỡ các vướng mắc?

Theo HoREA, còn nhiều vướng mắc cần được tháo gỡ. Cụ thể, Điều 110 Luật Đất đai quy định miễn, giảm tiền sử dụng đất trong một số trường hợp, nhưng lại “trừ dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại”. Trên thực tế, phân khúc dự án nhà ở thương mại có rất nhiều cấp độ như: Cao cấp, hạng sang, siêu sang. Nhà ở thương mại trung - cao cấp; Nhà ở thương mại trung cấp; Nhà ở thương mại giá thấp đáng lý phải có cơ chế chính sách hỗ trợ để khuyến khích phát triển.

Mặt khác, Điều 16 Luật Đầu tư cũng chưa có cơ chế chính sách ưu đãi đầu tư đối với các dự án nhà ở thương mại giá thấp và kể cả dự án nhà ở xã hội. Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, chưa có chính sách miễn thuế đối với dự án nhà ở thương mại giá thấp (kể cả chưa có ưu đãi thuế nhiều hơn đối với dự án nhà ở xã hội chỉ để cho thuê). Trong các chương trình tín dụng theo chỉ đạo của Chính phủ, bao gồm chương trình cho vay 5 nhóm, lĩnh vực ưu tiên, chưa có chương trình tín dụng cho nhà ở thương mại giá thấp.

Tuy nhiên, để hoàn thiện cơ chế chính sách đối với dự án nhà ở thương mại giá thấp, HoREA cơ bản thống nhất với đề xuất của Bộ Xây dựng về việc Chính phủ có thể quy định giảm 50% tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với diện tích đất trong phạm vi dự án (Trường hợp chủ đầu tư dự án đã nộp tiền sử dụng đất, thì được hoàn trả 50% tiền sử dụng đất); Được chậm nộp tiền sử dụng đất trong thời hạn tối đa 24 tháng kể từ ngày được giao thuê đất. Riêng đối với dự án nhà ở thương mại giá thấp chỉ để cho thuê, Hiệp hội đề nghị được tạm hoãn chưa nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong vòng đời của dự án nhà ở thương mại cho thuê giá thấp.

Liên quan đến vấn đề về ưu đãi thuế, HoREA khuyến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét cho thực hiện thí điểm chính sách ưu đãi thuế, đối với dự án nhà ở thương mại giá thấp được giảm 50% thuế suất thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp. Dự án nhà ở xã hội chỉ để cho thuê (100% căn hộ dùng để cho thuê) được giảm 70% thuế suất thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, để thống nhất với Nghị định 100/2015/NĐ-CP.