Luật Thuế tài sản: Cần lộ trình phù hợp

Luật Thuế tài sản ban hành được kỳ vọng sẽ giúp minh bạch thị trường BĐS.

Minh bạch thị trường, hạn chế đầu cơ

Thuế tài sản là loại thuế trực thu có khả năng huy động tương đối sát với khả năng đóng góp thực tế của người chịu thuế vì thuế đánh vào những tài sản cụ thể, trước hết là nhà và đất. Một số nước trên thế giới hiện đang cải cách thuế tài sản theo hướng đánh vào những tài sản có giá trị lớn và mở rộng đối tượng thu thuế tài sản.

Tại Việt Nam, hiện vẫn chưa đánh thuế nhà - đất, do đó, dự thảo Luật Thuế tài sản được xây dựng trong đó đối tượng chịu thuế là tài sản nhà - đất, nhất là đối tượng sở hữu nhiều nhà, từ căn nhà thứ hai trở đi. Luật Thuế tài sản được kỳ vọng sẽ góp phần giúp cho thị trường bất động sản (BĐS) phát triển lành mạnh, minh bạch, bền vững. Phòng chống đầu cơ và sử dụng lãng phí BĐS, góp phần dịch chuyển dòng tiền thay vì đầu tư vào BĐS sẽ chuyển sang đầu tư vào sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, tăng nguồn cung cho thị trường, tạo thêm cơ hội cho người có nhu cầu thật tiếp cận nhà ở. Đồng thời, tăng thêm nguồn thu ngân sách nhà nước ổn định, dài hạn, bền vững.

Tạo cơ hội tiếp cận nhà cho người thu nhập thấp

Trước khi Luật Thuế tài sản được ban hành, Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) đã có kiến nghị gửi Bộ Tài chính về việc tạo cơ hội tiếp cận nhà cho người thu nhập thấp. Cụ thể, HoREA kiến nghị không thu thuế này đối với nhà ở xã hội, nhà cấp 4 trở xuống ở nông thôn. Trước mắt không thu thuế này đối với nhà ở tái định cư, nhà ở thương mại có giá trị dưới 1 tỷ đồng. Không thu thuế này đối với các hộ gia đình nghèo dù đã có một căn nhà nhưng đang ở chật đối với TP. Hồ Chí Minh là dưới mức bình quân 10m2/người, nay mua thêm nhà thứ 2, thứ 3 nhưng tổng diện tích các căn hộ nhỏ này không vượt quá 77m2. Thời điểm đầu khi Luật Thuế tài sản có hiệu lực nên áp dụng mức thuế suất vừa phải. Đối với người có từ căn nhà thứ 2 trở đi thì áp dụng thuế suất bậc thang, tùy theo số lượng và giá trị tài sản.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, trước khi Luật Thuế tài sản được ban hành, cần thực hiện đồng bộ việc ban hành sắc thuế sử dụng đất khi nhà nước giao đất hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất thay thế chính sách và cơ chế thu tiền sử dụng đất hiện nay. Hoàn thiện hệ thống thông tin dữ liệu quốc gia, trong đó có cơ sở dữ liệu nhà, đất quốc gia, liên thông các ngành, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và được cập nhật theo thời gian thực. Phải hoàn thành việc cấp thẻ căn cước công dân, xác định mã số định danh cá nhân, để biết rõ người đang sở hữu nhà ở, sử dụng đất ở.

Cùng quan điểm trên, chuyên gia kinh tế, TS.Lê Bá Chí Nhân cho rằng, Luật Thuế tài sản khi được ban hành sẽ hạn chế tối đa việc đầu cơ, đầu tư, kìm hãm việc sở hữu nhiều BĐS của cá nhân khi “ôm BĐS” để chờ giá lên bán ra ngoài thị trường. Tuy nhiên, Luật Thuế tài sản sẽ giúp nhiều người dân có nhu cầu mua nhà có cơ hội tiếp cận thị trường mà không cần thông qua các khâu trung gian, giảm áp lực quỹ nhà ở, đồng thời làm cho khách hàng có thêm nhiều sự lựa chọn.

Bên cạnh đó, TS. Lê Bá Chí Nhân cũng lưu ý, quy định chặt chẽ để phân biệt rõ việc mua nhà để đầu cơ và mua nhà đất để sử dụng ở. Cùng với đó, vấn đề cần cân nhắc việc đánh thuế căn nhà thứ 2 nhưng giá trị thấp hơn so với người sở hữu 1 căn biệt thự nhưng giá trị hàng chục tỷ đồng. 

Một lo ngại khác, khi Luật Thuế tài sản chính thức được áp dụng, sẽ khiến sức mua giảm, thậm chí đóng băng. “Hiện tại giá bất động sản đang ở mức cao, nếu đánh thuế những nhà đầu cơ có khả năng sẽ cộng thêm thuế vào giá bán căn nhà. Lúc đó, giá căn nhà sẽ bị đẩy lên cao, khiến giấc mơ tiếp cận nhà ở của người dân chưa có nhà sẽ càng khó khăn hơn”, TS.Nhân chia sẻ.

Tán thành với việc ban hành Luật Thuế tài sản, ông Phan Công Chánh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Tư vấn đầu tư Phú Vinh, cho rằng, luật sẽ giúp lành mạnh thị trường BĐS. Tuy nhiên, cần cân nhắc mức thuế suất vừa phải và phải có lộ trình phù hợp với hiện tại để triển khai. Ngoài ra, ông Chánh cũng dự báo các nhà đầu tư BĐS sẽ chịu tác động mạnh mẽ khi luật này được ban hành. Theo đó, nhóm các nhà đầu tư cá nhân mua đầu cơ để cho thuê hoặc mua đi bán lại sẽ thận trọng hơn trong việc tính toán về doanh thu, chi phí và lợi nhuận khi đầu tư cũng như thời gian nắm giữ BĐS. Vì chắc chắn lợi nhuận sẽ giảm đi khi luật thuế được ban hành.

Mạnh Tiến