Nâng cao chương trình đào tạo khuyến nông trong các trường nông nghiệp

Dự Hội thảo có TS. Trần Văn Khởi – Quyền Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia; PGS. TS Nguyễn Ngọc Nông – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Nông Lâm; đại diện đại diện Trung tâm Khuyến nông 26 tỉnh, thành phố phía Bắc; một số trường đại học, cao đẳng đào tạo nông nghiệp có đào tạo liên quan đến khuyến nông trong cả nước.

Phát biểu đề dẫn, TS.Trần Văn Khởi, Quyền Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia thông tin: Hiện tại, cán bộ khuyến nông các cấp tăng về số lượng, cũng như trình độ chuyên môn, tuy nhiên chất lượng đội ngũ cán bô khuyến nông cơ sở (cấp xã, thôn bản, xóm) còn thấp và không đồng đều do chưa có quy định chung về tiêu chuẩn tuyển chọn và chế độ đãi ngộ. Cụ thể, cả nước còn khoảng 24% cán bộ khuyến nông cấp xã chưa đạt trình độ trung cấp chuyên môn và trên 55% cộng tác viên khuyến nông thôn, bản chưa qua đào tạo chuyên môn.

Theo số liệu thống kê, hiện nay, cả nước có trên 8.700 doanh nghiệp nông nghiệp, chiếm hơn 3,5% tổng số doanh nghiệp thuộc các ngành kinh tế của cả nước, số lượng lao động khoảng 380 nghìn người, dự báo trong giai đoạn 2017 – 2020, số lượng doanh nghiệp nông nghiệp sẽ tăng thêm khoảng 10%/năm, vào khoảng trên 65 nghìn người. Theo TS. Nguyễn Viết Khoa, Phòng Đào tạo Huấn luyện (Trung tâm Khuyến nông Quốc gia), dự báo về nhu cầu đào tạo đối với hệ thống khuyến nông, bình quân mỗi năm cả nước có khoảng 20% số lượng cán bộ khuyến nông nghỉ hưu hoặc chuyển công tác, tương đương với 5,6 nghìn cán bộ, do vậy, nhu cầu đào tạo mới đối với hệ thống khuyến nông sẽ là 5 nghìn người/năm chưa kể cán bộ tham gia đào tạo bồi dưỡng cho hệ thống.

Trong khi đó, thực tế cho thấy, số lượng sinh viên đăng ký vào học ngành khuyến nông tại các trường nông nghiệp ngày càng giảm sút, nguyên nhân được ông Phạm Quang Vinh, Chủ nhiệm bộ môn Khuyến nông và Phát triển nông thôn – Trường Đại học Lâm nghiệp Việt Nam lý giải, “một phần do quan niệm của xã hội và một phần do quảng bá ngành nghề của bộ môn chưa tốt; mặt khác còn do chủ trương của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đơn cử như tại Trường Đại học Lâm nghiệp năm học 2011-2012, Khoa Lâm học đã rà soát xây dựng lại chương trình đào tạo theo hướng dẫn của Bộ và theo danh mục đào tạo Quốc dân cấp IV, do vậy từ năm học 2011-2012 trở đi, bộ môn Khuyến nông chỉ còn quản lý ngành khuyến nông, mãi đến năm học 2015-2016, khuyến nông mới được giao nhiệm vụ quản lý thêm ngành khoa học cây trồng”. Ngoài ra, một lý do nữa cũng được nhiều đại biểu đề cập tới, đó là hiện nay phụ cấp dành cho đội ngũ cán bộ khuyến nông cơ sở còn thấp, chưa được quan tâm đúng mức nên sinh viên không thiết tha với ngành học này.

Tại hội thảo, nhiều đại biểu cho rằng, khuyến nông viên cơ sở không chỉ là cầu nối để chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật mà còn trực tiếp cùng nông dân thực hiện những mô hình khuyến nông mới. Thực tế cho thấy, cán bộ khuyến nông viên cơ sở có vai trò rất lớn trong  phát triển nông nghiệp tại địa phương, ngoài hướng dẫn kỹ thuật cho nông dân, họ còn cùng chính quyền địa phương triển khai tốt lịch sản xuất, phát hiện kịp thời và khống chế có hiệu quả các loại dịch bệnh trên đối tượng nuôi, đồng thời kết hợp với các ban, ngành, đoàn thể để dạy nghề cho nông dân.

Do vậy, ngoài việc đổi mới về cơ cấu và nguồn lực đầu tư cho khuyến nông, các tỉnh, thành phố cũng cần tăng cường đầu tư kinh phí cho hoạt động khuyến nông địa phương và đầu tư kinh phí để tăng cường năng lực cho hệ thống khuyến nông các cấp, nhất là cấp cơ sở. Đối với các trường nông nghiệp, đặc biệt là bộ môn khuyến nông cần chú trọng đào tạo một số kỹ năng mềm cho sinh viên như: kỹ năng làm việc nhóm, quan sát, trình bày, lắng nghe, đưa và nhận thông tin phản hồi, phân tích thông tin, trực quan hóa thông tin…  để cung cấp hành trang hoàn thiện về kiến thức, kỹ năng cho kỹ sư ngành khuyến nông vững tâm phục vụ công tác khuyến nông miền núi, vùng sâu, vùng xa và khuyến nông cho người nghèo./.

Thanh Loan