Kinh tế nông thôn
Kinh tế nông thôn
Thứ năm, ngày 28 tháng 3 năm 2024  
Thứ năm, ngày 23 tháng 6 năm 2022 | 21:40

Nhận diện khó khăn của thị trường bất động sản

Mới đây, trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2022 (Vietnam Economic Forum) diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh, nhiều chuyên gia, đơn vị nghiên cứu thị trường đã nêu ra những khó khăn chính của thị trường bất động sản (BĐS) hiện nay.

Theo ông Neil MacGregor, Tổng giám đốc Savills Việt Nam, thị trường nhà ở trong nước đang chứng kiến nguồn cầu rất lớn và động lực tăng trưởng mạnh mẽ đến từ tốc độ đô thị hóa nhanh với tỷ lệ dân số vàng.

Ông Neil MacGregor đánh giá, thị trường nhà ở trong nước đang và sẽ chứng kiến nhu cầu rất lớn cùng với tốc độ đô thị hóa nhanh và tỷ lệ dân số vàng. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra nguồn cung dự án mới hạn chế, đơn cử như ở đô thị lớn nhất cả nước là TP. Hồ Chí Minh, do nhiều vấn đề tồn tại đang khiến thị trường lệch pha và cần nhiều giải pháp thiết thực để giải quyết tình trạng này.

Tại Diễn đàn, ông Neil MacGregor nhận diện 4 khó khăn chính của thị trường BĐS hiện nay.

Thiếu quy hoạch tổng thể

Ông Neil MacGregor cho rằng, quy trình phê duyệt quy hoạch tổng thể cần được sắp xếp hợp lý hơn so với hiện tại. Năm 2020, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “nhiệm vụ lập Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050”. Tuy nhiên, tiến độ lập quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030 rất chậm, khi đến cuối tháng 5 mới có 7/111 quy hoạch được quyết định, phê duyệt.

Cụ thể, quy hoạch 1/10.000 đang được Bộ Xây dựng phê duyệt trong khi việc phê duyệt quy hoạch 1/2.000, 1/500 thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh. Tuy nhiên, các dự án lớn với diện tích trên 30ha hay quy mô trên 50.000 dân, quyền phê duyệt lại thuộc Bộ Xây dựng. Sự thiếu rõ ràng về quản lý quy hoạch ảnh hưởng đến tiến độ các dự án.

Nhiều bộ luật còn chồng chéo

Tại Luật Đất đai và Luật Xây dựng còn đang chồng chéo, gây nên sự khó khăn trong quá trình xin phê duyệt cho các chủ đầu tư trong và ngoài nước. Luật Quy hoạch được thông qua từ năm 2017 nhưng quá trình triển khai gặp nhiều khó khăn, vướng mắc do luật này còn bất cập, có quy định chưa rõ ràng.

 

31c0bb66856846361f79.jpg
Nhiều ý kiến của chuyên gia, tổ chức cùng đưa ra nhận diện về những khó khăn của thị trường BĐS Việt Nam hiện nay.

 

Ông Neil MacGregor cho rằng, các bộ luật cần được sắp xếp, tổ chức hợp lý và hiệu quả nhằm tránh sự chồng chéo giữa các quy định khác nhau của khung pháp lý. Từ đó, hỗ trợ chính quyền các địa phương trong quá trình phê duyệt dự án và cải thiện tình trạng thiếu quỹ đất phát triển nhà ở.

Thiếu hụt quỹ đất tại các thành phố lớn, dẫn đến nguy cơ bong bóng BĐS

Một vấn đề nổi cộm là tình trạng đầu cơ diễn ra ở nhiều địa phương, giá thị trường nhà ở không hướng tới người mua cuối cùng. Điều này sẽ khiến xã hội và nền kinh tế phát triển không lành mạnh trong dài hạn, quỹ đất tại các đô thị lớn như TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội để phát triển dự án còn ít, dễ bị thao túng, dẫn đến nguy cơ bong bóng BĐS.

“Một thị trường không hướng đến người mua cuối cùng thì không thể bền vững. Do đó, cần những giải pháp tăng quỹ đất, đặc biệt cho các dự án bình dân, hỗ trợ người mua có nhu cầu ở thực, cũng như xây dựng quy trình đấu giá đất công minh bạch để hạn chế đầu cơ”, ông Neil MacGregor nhấn mạnh.

Một khuyến nghị được đưa ra, việc các cơ quan quản lý có thẩm quyền cần có những giải pháp tăng quỹ đất sạch để tránh tình trạng đầu cơ, bong bóng, giải quyết vấn đề thiếu nhà ở, tăng nguồn cung cho phân khúc bình dân đáp ứng nhu cầu thực của người mua nhà để ở. Từ đó kiểm soát nguy cơ dẫn đến bong bóng BĐS.

Ngoài ra, ông Neil MacGregor cũng cho rằng, cần bổ sung quỹ đất khu trung tâm cho phát triển dự án nhà ở và triển khai đúng hạn các dự án hạ tầng để hỗ trợ quá trình phát triển đô thị.

Liên quan đến vấn đề đấu giá quyền sử dụng đất, Tổng giám đốc Savills Việt Nam khuyến nghị, cần xây dựng quy trình đấu giá đất công minh bạch hơn, có thể mời các đơn vị định giá nước ngoài đã chứng minh năng lực tầm quốc tế, triển khai đúng hạn các dự án cơ sở hạ tầng để hỗ trợ quá trình phát triển đô thị. Bên cạnh đó, có thể tham chiếu một số quy trình đấu giá đất công tại các thị trường trưởng thành hơn như Singapore, Hồng Kông (Trung Quốc)…

Siết tín dụng vào thị trường BĐS

Trong bối cảnh này, ông Neil MacGregor khuyến nghị các doanh nghiệp chủ động đa dạng hóa nguồn vốn, tiếp cận các kênh thay thế như quỹ đầu tư, M&A, liên doanh. Việc đa dạng hóa các nguồn vốn sẽ giúp ổn định thị trường và giảm các rủi ro hệ thống.

Cùng nhận diện khó khăn của thị trường BĐS Việt Nam trong khuôn khổ Diễn đàn kinh tế, Hiệp hội BĐS TP. Hồ Chí Minh (HoREA) cũng nêu ra năm khó khăn còn tồn tại hiện nay, đó là: Tình trang “lệch pha cung-cầu” dẫn đến rất thiếu nguồn cung dự án, rất thiếu nguồn cung nhà ở, nhất là nhà ở có giá vừa túi tiền và nhà ở xã hội.

Tình trạng “lệch pha phân khúc thị trường” về phân khúc nhà ở cao cấp, như tại TP. Hồ Chí Minh thì nhà ở có giá vừa túi tiền năm 2020 chỉ chiếm 1% tổng số nhà ở và năm 2021 thì không còn loại nhà ở có giá vừa túi tiền (0%), trong khi 74% sản phẩm nhà ở thuộc phân khúc cao cấp, còn lại 26% thuộc phân khúc trung cấp.

Ngoài ra, có tình trạng khan hiếm nhà ở đã đẩy giá nhà tăng cao liên tục trong 5 năm qua vượt quá khả năng thu nhập của đa số người dân và đã xuất hiện tình trạng “phân lô bán nền” tràn lan, “sốt ảo” giá đất tại nhiều địa phương. Mặt khác, môi trường đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực BĐS vẫn chưa thực sự minh bạch, công bằng, lành mạnh. Có không ít doanh nghiệp BĐS yếu kém năng lực và thiếu tính chuyên nghiệp.

 

Trao đổi tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5/2022, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú thông tin, đến giữa tháng 4, tổng dư nợ vào BĐS chiếm 19,16% so với dư nợ của nền kinh tế. Dư nợ tín dụng đầu tư vào lĩnh vực đang kiểm soát chặt chiếm 1/3 - khoảng 785.000 tỷ đồng. Các ngân hàng thương mại cho vay bình thường có mức dư nợ khoảng 1,5 triệu tỷ đồng, chiếm 66-67% tổng dư nợ tín dụng bất động sản.

Theo ông Tú, quan điểm chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước là vẫn tiếp tục thực hiện theo chủ trương, chính sách. Điều đó không có nghĩa rằng tất cả lĩnh vực BĐS bị siết lại, không có nghĩa là cung cho BĐS thiếu.

 


Lại Hùng
Ý kiến bạn đọc
Top