Nuôi dế thương phẩm: Một khởi nghiệp sáng tạo

Chịu khó...

Năm 2013, tại TP. Hồ Chí Minh, anh Quyền vừa làm công ty, vừa học hỏi và trau dồi kinh nghiệm nuôi dế. Hai năm sau, anh về quê khởi nghiệp cho đến nay. “Tám năm trước, tôi cùng 7 người khác mua vé vào cổng Trại dế ở Củ Chi với giá 50 ngàn đồng/người để tham quan, tìm hiểu kỹ thuật. Tôi mua ổ trứng dế ta, giá 50 ngàn đồng mang về nuôi thử nghiệm nhưng chưa đạt hiệu quả. Tôi chuyển sang nuôi dế mèn Thái, bước đầu khả quan”, anh Quyền nhớ lại.

Ban đầu, anh nuôi thử nghiệm bằng thùng xốp, trong can nhựa. Sau đó, anh mua 2 ổ trứng giống ở Tây Ninh vận chuyển qua đường bưu điện. Thiết kế chuồng bằng khung cây đơn giản, bao phủ nylon trắng xung quanh, diện tích tầm 2m2, cao hơn 1m. Anh sử dụng mo nang dừa phơi khô, phủi sạch lót nền, lá chuối khô phủ lên trên, tạo môi trường sống cho dế. Về sau, anh phát triển số lượng từng năm, xây thêm chuồng nuôi mới chất liệu ximăng, ốp gạch men đầu tường khoảng 0,9cm bên cạnh chuồng khung sắt, phủ bạt trắng. Dùng vỉ trứng bằng giấy lót nền, chất thành 2 lớp, từ 25 - 30cm. Sau thu hoạch, vỉ được tái sử dụng bằng cách phơi nắng 2 - 3 ngày; loại bỏ vỉ thủng sâu, hư nặng.

Dế có vòng đời 3 - 3,5 tháng. Sau nở 30 ngày, dế trải qua 4 chu kỳ lột (khoảng 7 ngày/lần), có thể thu hoạch làm mồi cho chim, cá cảnh. Tầm 45 - 50 ngày mang trứng xuất bán dế thịt, có thể sinh sản. Thu hoạch đồng loạt bằng cách giũ vỉ, đổ vào xô khi thấy khoảng 20% dế trong chuồng lột cánh giai đoạn cuối. Kéo dài thời gian làm dế già, ra cánh, giảm chất lượng thịt. Tùy theo ổ trứng ban đầu nhiều hay ít, thu hoạch dao động 7 - 15kg/chuồng.

Đối với dế thịt thương phẩm, trước thu hoạch 3 - 4 ngày, cắt thức ăn tinh và rau, chuyển sang mía hoặc củ sắn giúp dế sạch ruột, ngọt thịt. Sau thu hoạch, dế được ngâm muối, rửa sạch cho vào bịch, cấp đông để bảo quản. Thịt dế béo ngậy khi cho ăn đậu xanh, đậu phộng (lạc) nếu thu hoạch xong, chế biến ngay; còn để lâu, đậu lên men làm chua thịt.

Anh Quyền mua bí đỏ dạt (4 - 5 ngàn đồng/kg) cung cấp nước hiệu quả cho dế, thay thế biện pháp phun sương trước đó. Anh trồng xen thêm cây mì (sắn) trong 1,5 công (1 công = 1.000m2) vườn dừa xiêm xanh, đảm bảo nguồn thức ăn sạch cho dế. Theo anh, phân dế không gây ô nhiễm môi trường, hay tạo mùi khó chịu, mà còn giúp cung cấp nguồn dinh dưỡng hữu cơ bón cho cây trồng.

...và cần đam mê

“Nuôi dế phải đam mê, chỉ khoảng 1 triệu đồng là có thể khởi nghiệp, lại nhẹ công chăm sóc. Nuôi từ trứng mang lại hiệu quả cao hơn mua dế con thuần dưỡng. Tránh nuôi số lượng nhiều trong diện tích nhỏ vì dế sẽ tiêu diệt nhau. Chú ý những động vật gây hại, tuyệt đối không cho ăn bắp cải, rau muống hay rau lang bởi gây hại sức khỏe dế. Nên dọn chuồng sau thu hoạch, tránh làm ngay giai đoạn dế lột cánh, hạn chế hao hụt”, anh Quyền chia sẻ kinh nghiệm.

Hiện, trại dế Bảo Ngân nuôi khoảng 20 chuồng (2 - 4m2/chuồng). Lúc trước, anh Quyền nuôi 30 - 40 chuồng, do dịch Covid-19 ảnh hưởng đến thị trường tiêu thụ, anh buộc cắt giảm. Theo anh, dế bán lẻ tại trại giá 150 ngàn đồng/kg dùng làm thức ăn cho chim, cá cảnh hoặc sử dụng cắm câu; 200 ngàn đồng/kg đối với dế thịt làm thực phẩm; 250 ngàn đồng/kg khi món ăn đã chế biến. Tầm 600 - 700 con/kg. Sau 10 - 15 phút đặt mua, khách hàng sẽ được thưởng thức món dế chiên nước mắm hay dế chiên giòn cuốn bánh tráng thật hấp dẫn, thơm ngon.

Phó chủ tịch Hội Nông dân xã Tân Thành Bình Huỳnh Văn Trương đánh giá: “Anh Đặng Đình Quyền tâm huyết, kinh nghiệm, trải qua nhiều khó khăn trong công việc nuôi dế. Anh dám nghĩ, dám làm, xây dựng ý tưởng cùng quyết tâm đạt hiệu quả, gặt hái thành công. Anh luôn sẵn lòng hỗ trợ con giống, nhiệt tình hướng dẫn kỹ thuật cho người muốn xây dựng mô hình. Dế thương phẩm thời gian thu hoạch ngắn, giúp xoay vòng đồng vốn nhanh, đang được thị trường ưa chuộng”.