Theo báo cáo của Savills Việt Nam, từ năm 2020 tới những tháng đầu năm 2021, thị trường bất động sản (BĐS) ghi nhận đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) gặp khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và một số thủ tục pháp lý chưa hoàn thiện.
Tuy nhiên, thị trường cũng ghi nhận những chuyển biến tích cực về mức độ quan tâm của nhà đầu tư đối với các dự án BĐS.
Môi trường đầu tư đang được cải thiện
Năm 2020, có thể nói FDI chưa thể hiện đúng mức độ quan tâm của nhà đầu tư đối với thị trường Việt Nam. Tuy vậy, vốn FDI vẫn đổ vào lĩnh vực sản xuất, tạo điều kiện cho ngành BĐS có sự chuyển biến tích cực. Thêm vào đó, việc đạt tăng trưởng dương bất chấp tác động của dịch Covid-19 đến các hoạt động kinh tế, Việt Nam trở thành ứng viên sáng giá cho quá trình chuyển dịch chuỗi giá trị ở châu Á.
Đánh giá về hoạt động FDI trong năm 2021, ông Matthew Powell, Giám đốc Savills Hà Nội cho biết, các nhà đầu tư quốc tế đang rất quan tâm tới Việt Nam và khẳng định: Hiện, môi trường đầu tư đang được cải thiện so với nhiều năm trước, Việt Nam đang nắm giữ các lợi thế lớn về môi trường đầu tư, chính trị ổn định, chính sách quản lý vốn hấp dẫn với đầu tư nước ngoài.
Thứ nhất, Việt Nam nắm giữ lợi thế nền tảng khi là thị trường lớn mạnh với lĩnh vực nhân khẩu học trẻ, năng động, chất lượng nguồn nhân lực ngày càng nâng cao. Các nền tảng cơ bản khiến cho Việt Nam trở nên hấp dẫn vẫn không thay đổi. Sự phát triển của thị trường BĐS Việt Nam vẫn dựa trên mức tăng trưởng thu nhập, nhân khẩu học và đô thị hóa.
Sự gia tăng nhanh chóng của các cơ sở hạ tầng chính tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh được hỗ trợ bởi tính liên kết giữa các tỉnh, thành phố. Trước dịch Covid-19, Việt Nam đã có vị thế tốt. Song, ngay cả trong giai đoạn dịch bệnh có nhiều tác động không mấy khả quan lên thị trường toàn cầu, Việt Nam vẫn hoạt động tốt hơn nhiều thị trường khác.
Thứ hai, môi trường đầu tư tại Việt Nam đang dần được cải thiện, với sự hỗ trợ đáng kể cho các ngành sản xuất, thương mại, dịch vụ, xuất - nhập khẩu và BĐS. Đang có những cơ hội đầu tư hấp dẫn đối với đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, như việc Chính phủ tạo cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia đấu giá đất, và các rào cản pháp lý đang được tích cực gỡ bỏ.
Giám đốc Savills Hà Nội cũng cho biết, các nhà đầu tư và phát triển BĐS nước ngoài vẫn sẽ đối mặt với những thách thức nhất định khi tham gia vào thị trường BĐS Việt Nam. Ông phân tích: “Khó khăn của nhà đầu tư còn liên quan đến chất lượng đầu tư và khả năng tiếp cận. Đơn cử, với các nhà đầu tư nước ngoài, cơ sở hạ tầng chất lượng như đường sá, hải cảng và hệ thống đường sắt vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, các tỉnh có nhiều không gian kinh tế lại gặp hạn chế về cơ sở hạ tầng, gây ra khó khăn trong việc tiếp cận nguyên vật liệu hoặc gặp nhiều vấn đề trong việc vận chuyển sản phẩm.
Vì vậy, điều quan trọng là dự án phải nằm trong khu vực có khả năng tiếp cận dễ dàng với các đối tác chính và thuận tiện giao thông. Một chiến lược rõ ràng, được thực thi tốt cùng một kế hoạch tài chính vững chắc là điều cần thiết cho nhà đầu tư. Việt Nam đang cần nhiều hơn nữa các giải pháp công nghiệp 4.0 cho các dự án thông minh, chất lượng cao và rõ ràng để có thể dễ dàng đầu tư vào”.
Trong năm 2021, 3 lĩnh vực thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư, bao gồm: BĐS nhà ở, văn phòng và công nghiệp, vì nhu cầu về văn phòng tăng trưởng mạnh.
“Savills nhận thấy, tại Hà Nội, các doanh nghiệp nội địa và quốc tế đang có xu hướng sử dụng không gian văn phòng chất lượng cao với diện tích mặt sàn đáng kể. Việt Nam là thị trường mục tiêu quan trọng của các công ty đa quốc gia, đặc biệt là các doanh nghiệp trong ngành công nghệ, dịch vụ tài chính, bảo hiểm nhân thọ. Với nhiều dự án đang được xây dựng, nguồn cung mới có khả năng khiến phân khúc văn phòng trở nên cạnh tranh hơn rất nhiều”, Giám đốc Savills Hà Nội chia sẻ.
FDI vẫn “rót mạnh” vào thị trường
Trong báo cáo thông tin về nhà ở và thị trường BĐS của Bộ Xây dựng, trong quý I/2021, BĐS vẫn là lĩnh vực có sứt hút với nhà đầu tư nước ngoài. Cụ thể, dự báo của nhiều chuyên gia và một số tổ chức tài chính quốc tế thì dòng tiền FDI vào Việt Nam thời gian tới sẽ còn lớn hơn bởi doanh nghiệp nước ngoài tin tưởng vào Việt Nam, việc đang khống chế thành công đại dịch Covid-19 là ưu điểm rất lớn cho lợi thế cạnh tranh quốc gia. Bên cạnh đó, với các hiệp định thương mại lớn được ký kết, Việt Nam hoàn toàn có thể cạnh tranh với các nước khác trong khu vực trong thu hút FDI.
Một nguyên nhân khác là sự ổn định về chính trị, tăng trưởng kinh tế, rất tích cực cải thiện môi trường đầu tư. Bên cạnh đó, sự chuyển tiếp giữa Luật Đầu tư 2014 và Luật Đầu tư 2020 đã có ảnh hưởng tích cực tới tình hình cấp mới/điều chỉnh các dự án đầu tư nước ngoài tại Việt Nam khiến dòng vốn FDI đổ vào lĩnh vực BĐS tăng.
Kết thúc quý I/2021, tín dụng lĩnh vực BĐS là 1,8 triệu tỷ đồng, tăng 2,13% so với cuối năm 2020 (kinh doanh BĐS tăng 2,82%). Tín dụng BĐS các năm gần đây biến động đi lên nhưng tốc độ tăng chậm dần (năm 2019 tăng gần 30%; năm 2020 tăng trên 11%; quý I tăng khoảng 3%).
Bộ Xây dựng cho biết, tín dụng BĐS vẫn đang được kiểm soát chặt chẽ, đồng thời, có thể nhận định, nguyên nhân thị trường BĐS tăng trong thời gian gần đây không chỉ xuất phát từ tín dụng.
Theo phân tích của các chuyên gia, có hiện tượng nguồn tài chính thay vì chuyển vào sản xuất - kinh doanh, do dịch Covid-19 khiến hàng loạt cơ sở sản xuất - kinh doanh gặp khó khăn, đã chuyển hướng sang BĐS. Bên cạnh đó, lãi suất gửi tiết kiệm thời gian qua giảm mạnh, khiến dòng tiền nhàn rỗi chuyển vào kênh đầu tư BĐS.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy khẳng định, dù thực hiện theo Luật Đất đai hay theo cơ chế thí điểm của Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất, tất cả các dự án đó đều phải tuân thủ quy hoạch, bảo đảm việc giữ ổn định 3,5 triệu ha đất lúa, bảo đảm độ che phủ rừng...
Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản sẽ hiệu lực từ ngày 1/8, sớm 5 tháng so với thời điểm đã được Quốc hội quyết định trước đó (1/1/2025), sẽ giúp khơi thông nguồn lực đất đai, tạo điều kiện cho nền kinh tế đất nước phát triển và đảm bảo các chính sách an sinh xã hội cho người dân.