Nữ Giám đốc HTX và câu chuyện xây dựng thương hiệu nước mắm 4 sao

Làm nghề bằng tình yêu với biển cả quê hương

Dẫn tôi tham quan một vòng khu sản xuất nước mắm của HTX thu mua và chế biến thuỷ hải sản Chiến Thắng tại thôn Tam Hải 2, xã Kỳ Ninh, bà Luận kể tôi nghe câu chuyện về quãng đường lập thân, lập nghiệp của mình.

Ít ai biết rằng, để xây dựng thành công thương hiệu nước mắm Luận Nghiệp sản phẩm OCOP 4 sao, bà Luận phải vượt qua nhiều khó khăn, thử thách đến thế.

Từ nghề truyền thống của gia đình, bà Đặng Thị Luận (SN 1971) đã xây dựng thành công thương hiệu nước mắm của riêng mình, giúp ngư dân tiêu thụ hải sản, tạo việc làm cho nhiều lao động vùng biển.

Bà Đặng Thị Luận, Giám đốc HTX Thu mua và chế biến thuỷ hải sản Chiến Thắng (Kỳ Ninh - TX Kỳ Anh - Hà Tĩnh).

Sinh ra ở Lạch Khẩu - vùng đất của nghề đánh bắt và chế biến thuỷ sản xã Kỳ Ninh, 23 tuổi, bà Luận lấy chồng và bắt đầu hành trình khởi nghiệp với nghề chế biến nước mắm cá cơm. Ban đầu, bà chỉ muối vài chục chum nước mắm rồi đem bán khắp các chợ truyền thống. Giai đoạn đầu khó khăn vì thiếu kinh nghiệm, thiếu vốn, chưa có thị trường tiêu thụ, song, không vì thế mà bà nản lòng. Mỗi lần giao hàng xong, được khách khen nước mắm ngon, bà lại có thêm động lực để gắn bó với nghề. Từ đó, bà Luận ấp ủ khát vọng xây dựng và phát triển thương hiệu nước mắm làm từ đặc sản cá cơm của vùng biển Kỳ Ninh.

Bước ngoặt trong hành trình khởi nghiệp của bà Luận là năm 2016, thời điểm bà đứng ra thành lập HTX thu mua và chế biến thuỷ hải sản Chiến Thắng.

Lúc bấy giờ, được chính quyền địa phương hỗ trợ, bà Luận cùng 7 thành viên khác góp vốn sản xuất kinh doanh. Thành lập vào thời điểm Hà Tĩnh xảy ra sự cố môi trường biển, chưa kịp gây dựng cơ sở lớn mạnh thì mọi hoạt động của HTX gần như  “đóng băng”. Không bỏ cuộc, bà Luận kiên trì gây dựng lại HTX và xây dựng thành công thương hiệu nước mắm Luận Nghiệp đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao (năm 2019).

Tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), HTX thu mua và chế biến thuỷ hải sản Chiến Thắng ngày càng hoàn thiện quy trình sản xuất, hướng đến sản phẩm sạch, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Tại cuộc thi đánh giá về xếp hạng sản phẩm OCOP năm 2020, nước mắm Luận Nghiệp “trình làng” loại nước mắm thượng hạng với 34 độ đạm và đạt tiêu chuẩn 4 sao.

Chia sẻ bí kíp làm nên thương hiệu nước mắm Luận Nghiệp, bà  Luận bật mí: “Để có nước mắm thượng hạng, đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao thì phải kỳ công từ khâu lựa chọn nguyên liệu cho đến quy trình chế biến. Nguyên liệu phải tuyệt đối tươi ngon và muối vào đầu năm để đón nắng. Hơn nữa, phải được hong phơi, đảo thường xuyên, thời gian muối phải trên 2 năm. Cá có thể muối bất kỳ thời điểm nào trong năm, nhưng để nước mắm thơm ngon, màu sắc đẹp... thì nên làm vào các tháng 2, 3, 4 - giai đoạn này thời tiết thuận lợi, ngư dân đánh bắt được nhiều nên nguồn nguyên liệu đạt chất lượng cao. Hơn nữa, nắng nóng kéo dài dễ hong phơi nên nhanh chín và ngon”.

Với bà Luận, tất cả các công đoạn làm nước mắm, từ chọn cá tươi, muối, thính… làm nguyên liệu đến việc phơi nắng, phơi sương… đều cần sự tập trung, tỉ mỉ, chịu khó. Đặc biệt, quy trình đảo nước bổi được làm thường xuyên, tốn nhiều thời gian và công sức nhưng đây được xem là công đoạn đặc biệt quan trọng để nước mắm ngon, dậy mùi…

Xây dựng thương hiệu nước mắm 4 sao

Giám đốc HTX Đặng Thị Luận chia sẻ: “OCOP mở ra nhiều cơ hội nhưng đặt ra các tiêu chí rất cao, đòi hỏi phải đầu tư nhiều kinh phí và công sức. Đứng trước lựa chọn bằng lòng với hiện tại hay vượt qua chính mình vì tương lai của nghề biển quê hương, tôi quyết định tiến lên phía trước”.

Xây dựng thành công thương hiệu nước mắm OCOP 4 sao là  “vé thông hành” để HTX thu mua và chế biến thuỷ hải sản Chiến Thắng mở rộng thị trường và phát triển sản xuất kinh doanh.

Để làm nên thương hiệu nước mắm thượng hạng OCOP 4 sao, bà Đặng Thị Luận phải rất dày công, tỉ mẩn trong các khâu chế biến.

Tôn trọng các công thức truyền thống nhưng sẵn sàng tiếp thu tri thức và đầu tư bài bản của nghề chế biến nước mắm hiện đại để phát triển thương hiệu nước mắm Luận Nghiệp của mình, đến thời điểm hiện tại, bà Luận đã phát triển cơ sở sản xuất lên 600 chum sành để muối nước mắm thủ công và 6 bồn muối theo hệ thống năng lượng mặt trời do Sở Khoa học và Công nghệ Hà Tĩnh chuyển giao. Mỗi năm, HTX thu mua khoảng 100 tấn cá cơm để chế biến khoảng 50.000 lít nước mắm các loại.

Không chỉ chú trọng nâng cao chất lượng nước mắm, HTX cũng đặc biệt đầu tư khâu thiết kế mẫu mã tem mác để tăng độ nhận diện thương hiệu trên thị trường.

Ngoài sản phẩm nước mắm thương hiệu Luận Nghiệp nổi tiếng trong và ngoài tỉnh, HTX còn chế biến ruốc mặn, sứa muối, cá mờm rim lạc... rất được khách hàng ưa chuộng. HTX cũng thu mua hàng chục tấn cá tươi, cá khô trên địa bàn xã Kỳ Ninh, rồi cung cấp cho các tỉnh lân cận.

Đa dạng về loại hình kinh doanh, phong phú về sản phẩm, doanh thu mỗi năm của HTX đạt trên 6 tỷ đồng, tạo công ăn việc làm cho 10 lao động thường xuyên và 20 lao động thời vụ với mức thu nhập 6 - 7 triệu đồng/người/tháng.

Để đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh, đầu năm 2022, HTX đầu tư hơn 1 tỷ đồng xây dựng cơ sở sản xuất mới tại thôn Tam Hải 2, xã Kỳ Ninh. Trên diện tích hơn 1ha, HTX từng bước hoàn thiện hạ tầng, đầu tư hệ thống máy móc để sản xuất nước mắm bằng hệ thống năng lượng mặt trời nhằm giải phóng sức lao động và giảm giá thành sản phẩm, sản lượng cá cơm tiêu thụ để sản xuất nước mắm 500 tấn/năm.

Ông Hoàng Trung Thông, Chủ tịch UBND xã Kỳ Ninh, chia sẻ: “Bà Đặng Thị Luận không chỉ phát triển sản xuất, xây dựng thương hiệu nước mắm truyền thống riêng cho địa phương mà còn tạo nhiều việc làm cho con em trong xã. HTX cũng bao tiêu hải sản cho ngư dân, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển”.

Với thành tích xuất sắc trong lao động, sản xuất và đóng góp vào phong trào xây dựng nông thôn mới, bà Đặng Thị Luận được Hội Nông dân Việt Nam trao tặng danh hiệu Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2020; HTX thu mua và chế biến thuỷ hải sản Chiến Thắng được Bộ Nông nghiệp và PTNT tặng Bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong triển khai thực hiện Chương trình OCOP giai đoạn 2018 - 2020…