Thực hiện Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), từ năm 2019 đến nay, tỉnh Quảng Ngãi đã lựa chọn và tập trung phát triển nhiều sản phẩm hiện có để hoàn thiện, nâng cấp.
Việc nâng cao chất lượng sản phẩm, sản xuất theo quy trình,... đã giúp nhiều sản phẩm có chỗ đứng trên thị trường.
Xây dựng nhãn hiệu
Gần 4 năm triển khai thực hiện, Chương trình OCOP trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi nhận được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, kịp thời của các cấp ủy Đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở. Đến nay, Chương trình đã đạt những kết quả ban đầu rất quan trọng, tạo nên động lực mới trong phát triển kinh tế nông thôn, góp phần xây dựng thành công Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn tỉnh.
Một số sản phẩm OCOP đặc trưng của tỉnh.
Tính đến tháng 9/2023, toàn tỉnh có 149 sản phẩm đạt OCOP 3-4 sao (trong đó có 09 sản phẩm đạt 4 sao và 140 sản phẩm đạt 3 sao). Đặc biệt, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã công nhận OCOP đối với 02 sản phẩm du lịch: Du lịch cộng đồng Làng Gò Cỏ - thị xã Đức Phổ đạt 3 sao và Điểm du lịch Thành cổ - thành phố Quảng Ngãi đạt 4 sao.
Thực hiện các văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ngãi, Sở Nông nghiệp và PTNT đã phối hợp với các địa phương hướng dẫn các HTX nông nghiệp, hộ sản xuất kinh doanh xây dựng nhãn hiệu tập thể cho một số sản phẩm. Tính đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh có 71 nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận và chỉ dẫn địa lý được bảo hộ. Trong đó có 16 nhãn hiệu chứng nhận, 53 nhãn hiệu tập thể và 02 chỉ dẫn địa lý (quế Trà Bồng, tỏi Lý Sơn).
Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Ngãi Hồ Trọng Phương đánh giá: “Những năm qua, nhờ sự quan tâm, ủng hộ của các cấp, các ngành và cộng đồng địa phương, Chương trình OCOP đã thật sự lan tỏa trên khắp địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Các địa phương quan tâm, khai thác các nguồn tài nguyên bản địa, hỗ trợ các chủ thể có sản phẩm tiềm năng OCOP chuẩn hóa sản phẩm nên bước đầu hình thành một số sản phẩm đặc trưng gắn với từng địa phương như: Nước mắm Mười Quý Bình Sơn, hành tỏi Lý Sơn, sản phẩm quế Trà Bồng, trái cây Nghĩa Hành...”.
Các doanh nghiệp, HTX, tổ hợp tác và cơ sở sản xuất kinh doanh đã thấy được lợi ích của Chương trình OCOP nên rất hăng hái tham gia, bởi vậy, sản phẩm tham gia Chương trình OCOP có chiều hướng gia tăng.
Quảng Ngãi phấn đấu mỗi năm có thêm khoảng 50 sản phẩm được UBND tỉnh công nhận đạt OCOP hạng 3 - 4 sao. Định hướng đến năm 2030, toàn tỉnh có khoảng 550 sản phẩm đạt OCOP 3-4 sao và có ít nhất 01 sản phẩm đạt OCOP 5 sao. Định hướng đến năm 2030, đưa OCOP trở thành chương trình phát triển kinh tế trọng tâm ở khu vực nông thôn (kể cả đô thị) trong tiến trình thực hiện xây dựng thành công Chương trình MTQG xây dựng NTM và phát triển kinh tế.
Đồng thời, đẩy mạnh phát triển kinh tế khu vực nông thôn, nâng cao thu nhập, đời sống cho nhân dân, thực hiện có hiệu quả nhóm tiêu chí “Kinh tế và hình thức tổ chức sản xuất” trong Bộ tiêu chí Quốc gia về xây dựng NTM.
Để đạt được mục tiêu đề ra, Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Ngãi đề ra một số giải pháp nâng tầm giá trị sản phẩm trong thời gian tới. Theo đó, định hướng OCOP là chương trình phát triển kinh tế quan trọng của cộng đồng; thực hiện tốt công tác truyền thông về Chương trình OCOP; chú trọng đến công tác đào tạo nâng cao năng lực các tổ chức là chủ thể các sản phẩm OCOP; lựa chọn các sản phẩm là đặc trưng, thế mạnh của địa phương để tham gia Chương trình OCOP và phải xuất phát từ ý tưởng; xây dựng và ban hành kịp thời chính sách hỗ trợ thực hiện Chương trình OCOP,...
Đẩy mạnh xúc tiến thương mại
Những năm qua, Quảng Ngãi đã tổ chức giới thiệu, trưng bày các sản phẩm thế mạnh, tiềm năng trên địa bàn tỉnh ở thị trường trong nước và khu vực, đồng thời làm cầu nối để các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh gặp gỡ, tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư kinh doanh và liên kết mở rộng thị trường với các đối tác trong khu vực và thế giới. Qua đó tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hợp tác thu mua một số nông sản chủ lực của tỉnh.
Đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh năm 2022.
Hàng năm, tỉnh Quảng Ngãi và các huyện, thị xã, thành phố tổ chức nhiều hội chợ triển lãm sản phẩm nông nghiệp nhằm tạo điều kiện để các HTX, doanh nghiệp và nông dân tìm hiểu, liên kết hợp tác…
Văn phòng Điều phối NTM tỉnh thường xuyên tổ chức tập huấn cho chủ thể OCOP về năng lực cộng đồng và tinh thần hợp tác; hỗ trợ để sản phẩm OCOP được bày bán tại các siêu thị trên địa bàn tỉnh; đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, hoạt động kết nối cung - cầu cho sản phẩm OCOP, đặc biệt là xúc tiến thương mại trên nền tảng công nghệ số.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền cho biết, nhằm tiếp tục quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP, đưa sản phẩm đặc trưng tỉnh gần hơn với người tiêu dùng, Quảng Ngãi khuyến khích sử dụng sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng tỉnh Quảng Ngãi làm tặng phẩm cho du khách, làm quà tặng trong các dịp lễ, Tết, các hội nghị, hội thảo.
Quảng Ngãi quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP, giúp sản phẩm đặc trưng tỉnh đến gần hơn với người tiêu dùng.
Trong dịp Tết Nhâm Dần 2022 và Quý Mão 2023 vừa qua, các tổ chức, cơ quan, đơn vị đã sử dụng các gói combo quà tặng OCOP làm quà tặng cho đoàn viên công đoàn, bạn bè, người thân, bước đầu mang lại hiệu ứng tốt giúp chủ thể bán được hàng hóa nhiều hơn.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Ngãi Hồ Trọng Phương cho biết: Định hướng phát triển các sản phẩm đạt tiêu chí sản phẩm OCOP trên cơ sở khai thác nguồn tài nguyên bản địa hoặc được thuần hóa, đặc biệt là đặc sản vùng, miền, trên cơ sở khai thác lợi thế so sánh về điều kiện sinh thái, văn hóa, nguồn gen, tri thức và công nghệ theo bộ tiêu chí OCOP thuộc 06 nhóm: Thực phẩm; đồ uống; dược liệu và sản phẩm từ dược liệu; hàng thủ công mỹ nghệ; sinh vật cảnh; dịch vụ du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái và điểm du lịch.
Các sản phẩm tham gia Chương trình OCOP là các sản phẩm chủ lực, đặc trưng ở mỗi địa phương; xây dựng được vùng nguyên liệu theo hướng liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm, từng bước mở rộng quy mô sản xuất, tham gia liên kết theo chuỗi giá trị, chuỗi an toàn thực phẩm, mã vùng trồng, chỉ dẫn địa lý,..
Xác định rõ những sản phẩm lợi thế, có tính cạnh tranh cao, tập trung chuẩn hóa, nâng hạng sản phẩm theo hướng sản phẩm tiềm năng xuất khẩu; cần quan tâm động viên, khuyến khích các chủ thể tham gia Chương trình giai đoạn trước tiếp tục đăng ký nâng hạng sao các sản phẩm từ 3 sao lên 4 sao và từ 4 sao lên 5 sao.
“Để đạt được mục tiêu trên, cần xác định phát triển thêm nhiều sản phẩm OCOP là nội dung quan trọng của tiêu chí phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống nhân dân trong xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu; là nhiệm vụ trọng tâm triển khai thực hiện thường xuyên, lâu dài của chính quyền địa phương”, ông Hồ Trọng Phương nhấn mạnh.
Từ năm 2010, Liên Hợp quốc đã công nhận Việt Nam là một trong những nước đi đầu trong hiện thực hóa các Mục tiêu Thiên niên kỷ, hoàn thành trước thời hạn gần 10 năm 3 mục tiêu (xóa bỏ tình trạng nghèo cùng cực, phổ cập giáo dục tiểu học, tăng cường bình đẳng giới và vị thế cho phụ nữ) và có nhiều tiến bộ, đạt tiệm cận 5 mục tiêu còn lại.
Trong 5 ngày, từ 7/9 đến 12/9, “quái” bão YAGI (bão số 3) với sức gió cấp 12 -13, giật cấp 14 -15 -16 đã đổ bộ vào Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nội,… và sau đó, hoàn lưu của nó gây mưa lớn liên tục trên toàn miền Bắc đã gây những tổn thất vô cùng to lớn về người và thiệt hại rất nặng nề về tài sản của Nhà nước, doanh nghiệp, người dân.
Xuất khẩu nông sản của ta hiện trong TOP 10 -15 thế giới. Nông sản Việt có mặt tại khoảng 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, kim ngạch tăng mạnh trong 15 năm qua: năm 2009 mới chỉ gần 16,5 tỷ USD thì năm 2014, kim ngạch đạt 31 tỷ USD, năm 2019 đạt 41,3 tỷ USD, năm 2023 đạt trên 53 tỷ USD, đến hết tháng 7 năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông - lâm - thủy sản đạt 34,27 tỷ USD, phấn đấu đạt 57 -58 tỷ USD cả năm.