Bộ trưởng Xây dựng: “Có trường hợp biểu hiện trục lợi, lợi ích nhóm”

“Có nơi có biểu hiện lợi ích nhóm”

Là người đầu tiên chất vấn Bộ trưởng Phạm Hồng Hà, ĐB Nguyễn Thị Kim Thuý (Đà Nẵng) - Ủy viên thường trực Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội đặt vấn đề: “Thực tế cho thấy quy hoạch thiếu tầm nhìn, hầu hết có vấn đề môi trường như rác thải, ùn tắc giao thông, thiếu trầm trọng khu vui chơi, giải trí. Bộ trưởng nhìn nhận vấn đề này ra sao? Có hay không việc biết trước quy hoạch để trục lợi? Bộ trưởng có giải pháp gì để giải quyết tình trạng trên?” – đại biểu Thuý chất vấn.

Nữ đại biểu đoàn Đà Nẵng cũng chỉ ra tình trạng buông lỏng quy hoạch dẫn đến lệch lạc, vi phạm. “Dĩ nhiên trách nhiệm địa phương là chính nhưng Bộ thanh tra kiểm ta và nếu cần thiết trình Chính phủ ban hành quy định quản lý cho hiệu quả. Bộ trưởng chỉ đạo thanh tra kiểm tra như thế nào và đã xử lý trách nhiệm ai chưa?” – bà Kim Thuý đặt câu hỏi.

ĐB Nguyễn Thanh Thuỷ (đoàn Hậu Giang) nêu thực tế lâu nay cử tri bức xúc tình trạng xây dựng không phép, sai phép, lấn chiếm đất công, rừng đặc dụng, đất nông nghiệp và cả đất quốc phòng.

“Điều đáng nói là thanh tra chuyên ngành có các ngành chức năng để thực hiện nhưng việc xử lý chưa nghiêm. Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của mình và có cam kết không để tình trạng này xảy ra thời gian tới hay không?” – đại biểu Nguyễn Thanh Thuỷ chất vấn. 

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà nhấn mạnh, tốc độ đô thị hoá thời gian qua đóng góp hết sức tích cực cho phát triển kinh tế. Tuy nhiên, còn những mặt hạn chế như nổi lên là chất lượng lập quy hoạch.

“Tầm nhìn quy hoạch có cái chưa đảm bảo, có cái ngắn quá, cái dài quá. Tức là khi tính toán, dự báo số liệu đưa ra mục tiêu nội dung, quy trình chưa phù hợp với điều kiện kinh tế cụ thể của đất nước, dẫn đến tính khả thi chưa được tốt. Ngoài ra sự khớp nối, thống nhất, đồng bộ giữa các quy hoạch chưa tốt cũng ảnh hưởng tới chất lượng quy hoạch” – Bộ trưởng Hà thừa nhận và cho biết từ đó cũng dẫn tới một số điểm quy hoạch treo.

Đề cập đến hạn chế về tổ chức quản lý và thực hiện, Bộ trưởng xây dựng thừa nhận việc tổ chức, quản lý quy hoạch còn chậm và không đồng bộ, chắp vá. Cái đáng lẽ làm trước lại làm sau, đáng làm toàn phần lại làm một phần. Nguyên nhân do cơ quan quản lý nhà nước làm không thật đúng chức trách.

Bên cạnh đó, việc thanh tra, kiểm tra có thực hiện nhưng có lúc không thường xuyên liên tục, xử lý một số vụ chưa cương quyết kịp thời tạo tiền lệ nhất định cho vi phạm lần sau.

Trước câu hỏi của đại biểu “có trục lợi hay không trong lập, tổ chức thực hiện quy hoạch”, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà thẳng thắn: “Cơ bản tổng thể không có nhưng ở một số trường hợp cụ thể có biểu hiện trục lợi, lợi ích nhóm trong xây dựng quy hoạch”.

“Tới đây cũng quan tâm vấn đề dư luận bức xúc là điều chỉnh quy hoạch tuỳ tiện theo hướng lợi ích nhóm. Bộ sẽ đề xuất công cụ quản lý để hạn chế việc này, bảo đảm quy trình chặt chẽ, tiếp thu được giám sát cộng đồng và ý kiến người dân để bảo đảm điều chỉnh quy hoạch phù hợp” – Bộ trưởng xây dựng nhấn mạnh.

“Dù rất trách nhiệm tôi cũng không dám cam kết”

Thừa nhận tình trạng xây dựng sai phép, không phép là có thật, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho biết, thời gian qua các địa phương đã tăng cường quản lý nên tỉ lệ sai phép giảm dần nhưng còn rất lớn (bình quân lên đến hơn 15.000 sai phạm sai phép và không phép”.

Đề cập nguyên nhân, Bộ trưởng Bộ Xây dựng chỉ rõ trước hết là việc cấp giấy phép nhưng không đúng quy hoạch chi tiết hay thiết kế đô thị khu vực đó; cấp giấy đúng nhưng chủ đầu tư cố tình vi phạm; không thường xuyên thanh tra kịp thời, nhất là có vụ việc chỉ được phát hiện sau khi báo chí, dư luận ý kiến; Thanh tra rồi nhưng có vụ việc xử lý không dứt điểm.

Với trách nhiệm của mình, Bộ đang trình nghị định mới sau khi tổng hợp thực tiễn để làm sao đưa ra công cụ kiểm soát tốt hơn, bố trí lực lượng thanh tra tốt hơn và có chế tài phù hợp.

Trước câu hỏi của ĐB Nguyễn Thanh Thuỷ về việc Bộ trưởng có cam kết chấm dứt tình trạng xây dựng không phép, sai phép hay không, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà chia sẻ rằng đây là câu hỏi rất khó.

“Chúng tôi nhận trách nhiệm của mình về việc này, nhưng cam kết có chấm dứt tình trạng xây dựng không pháp hay sai phép hay không, cá nhân tôi, dù hết sức trách nhiệm cũng không dám cam kết trong một thời gian ngắn tới có thể giảm được tình trạng này” – Bộ trưởng nói, đồng thời khẳng định việc này cần có sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ giữa các cấp, các ngành và địa phương, về phía Bộ cũng sẽ tập trung  xử lý thanh tra cụ thể một số điểm vi phạm./.