Cơn bão mang tên “Gian lận” thi cử trên đất Việt

Nhưng, những gian lận do con người gây ra suốt cả tuần nay trên mảnh đất Việt đã khiến cho xã hội hoàn toàn mất niềm tin vào những gì tốt đẹp nhất.

Gian lận điểm thi ở Hà Giang

Ngay sau khi biết điểm thi THPT Quốc gia năm 2018, trên mạng xã hội hiện xuất hiện những thông tin đặt ra nghi vấn về điểm thi bất thường ở nhiều môn học tại Hà Giang. Để làm sáng tỏ vụ việc này, Bộ GD-ĐT và các cơ quan chức năng đã vào cuộc điều tra và đã phát hiện ra có gian lận trong công đoạn chấm thi.

Theo đó,  kết quả chấm thẩm định cho thấy, có tất cả 114 thí sinh, với hơn 330 bài thi có tổng điểm đã công bố chênh lên hơn 1,0 điểm so với điểm chấm thẩm định. Đặc biệt, có hàng trăm bài thi bị chấm chênh từ 8 điểm trở lên.

Không ít thí sinh có tổng điểm chênh lên hơn 20 điểm so với điểm chấm thẩm định. Cá biệt có những thí sinh có tổng điểm được làm tăng lên đến 26,8 điểm, thậm chí 29,95 điểm so với điểm chấm thẩm định.

TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GD-ĐT nhận định, kỳ thi THPT Quốc gia (2 trong 1) với mục đích vừa xét công nhận tốt nghiệp THPT vừa lấy làm căn cứ xét tuyển vào ĐH, CĐ đã tạo áp rất lớn để có người phải thực hiện hành vi gian lận.

Người được xác nhận đã gây ra vụ gian lận điểm thi này là ông Vũ Trọng Lương, Phó Trưởng phòng Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục, Sở GD-ĐT Hà Giang.

Ngày 20/7/2018, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hà Giang đã ra Quyết định Khởi tố bị can, Lệnh bắt bị can để tạm giam 03 tháng đối với Vũ Trọng Lương về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” quy định tại Điều 356 Bộ luật Hình sự.

Căn cứ Quyết định Khởi tố vụ án hình sự số 02 ngày 19/7/2018; Căn cứ kết quả điều tra vụ án, ngày 20/7/2018, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hà Giang ra Quyết định Khởi tố bị can số 05, Lệnh bắt bị can số 04 để tạm giam 03 tháng đối với Vũ Trọng Lương, Phó Trưởng phòng khảo thí và quản lý chất lượng giáo dục - Sở Giáo dục và đào tạo Hà Giang, sinh ngày 24 tháng 10 năm 1978 tại thị trấn Việt Lâm, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang; dân tộc Kinh; nơi cư trú: phường Nguyễn Trãi, thành phố Hà Giang, tỉnh Hà Giang về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” quy định tại Điều 356 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Các Quyết định và Lệnh trên đã được Viện Kiểm sát nhân dân cùng cấp phê chuẩn.

Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hà Giang đang điều tra mở rộng vụ án, làm rõ trách nhiệm của các đối tượng có liên quan, xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

Trước đó, ngày 17/7, tại buổi họp báo thông tin về vụ việc điểm thi bất thường ở Hà Giang, ông Mai Văn Trinh - Cục trưởng cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục - Bộ GD&ĐT - cho biết, sai phạm trong chấm thi trong kỳ thi THPT Quốc gia ở Hà Giang là rất nghiêm trọng.

Kết quả kiểm tra, rà soát, chấm thẩm định cho thấy có 114 thí sinh với hơn 330 bài thi, có điểm công bố chênh lệch từ 1,0 điểm đến 8,75 điểm so với điểm chấm thẩm định.

Đại diện A83 (Bộ Công an) xác định, ông Vũ Trọng Lương - Phó Trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng, Sở GD-ĐT Hà Giang là người trực tiếp can thiệp vào kết quả.

Đại diện A83 (Bộ Công an) cho biết, sau khi có kết quả thi của Bộ GD-ĐT, ông Lương đã lên mạng tải toàn bộ những kết quả này vào phần mềm Ecxel, sau đó, làm sai lệch kết quả thi của nhiều thí sinh. Ngoài ra, kiểm tra điện thoại của ông Lương có nhiều tin nhắn, cuộc điện thoại liên quan đến việc nhờ vả, làm sai kết quả thi.

"Ông Lương đã chuyển toàn bộ bài thi, mở khóa niêm phong, rút bài từ các túi bài thi tại điểm chấm thi ở trường Chuyên Hà Giang mang về Sở GD, việc tẩy xóa bài thi được thực hiện trong khoảng 2 giờ đồng hồ... Camera của Sở GD-ĐT đã ghi lại những hình ảnh thể hiện hành vi phạm tội của ông Lương. Ông Lương đã lấy file xử lý đáp án dán vào file text, chỉ mất 6 giây/trường hợp cho việc thực hiện" - đại diện A83 nói.

Cũng tại buổi họp báo, đại diện A83, Bộ Công an nhận định, quy trình kiểm tra của thanh tra sở và bộ đều chưa chặt chẽ, để cho ông Lương thực hiện khi các thành viên vẫn đang ngồi đó. Những thành viên khi tham gia cũng không nắm được quy trình và thao tác nên để cho ông Lương qua mặt về việc này.

Theo đại diện A83, với khối lượng lớn các bài thi và chỉ trong 2 tiếng đồng hồ, một mình ông Lương là không thể thực hiện toàn bộ. Vì vậy, cơ quan chức năng sẽ xem xét mở rộng điều tra để xem có đồng phạm giúp sức hay không.

Ghi vấn gian lận ở Sơn La, Lạng Sơn

Trước nghi vấn điểm thi THPT năm 2018 bất thường ở Sơn La, sáng 21/7, PGS.TS Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD-ĐT cho biết, với tinh thần làm việc nghiêm túc, trách nhiệm cao trước xã hội và đặc biệt là thí sinh của cả nước, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT đã yêu cầu thành lập tổ công tác thanh tra điểm thi tại Sơn La.

Nhiệm vụ của tổ công tác là chỉ đạo, giám sát, rà soát những dấu hiệu về điểm thi bất thường ở Sơn La.

Sau một thời gian rà soát, cho đến nay, các cơ quan chức năng của Bộ Công an, công an tỉnh Sơn La và tổ công tác vẫn đang tích cực làm việc với tinh thần trách nhiệm cao để làm rõ, xác minh về nghi vấn điểm thi bất thường tại tỉnh này.

Khi có kết quả chính thức, Bộ GD-ĐT sẽ kịp thời thông tin rộng rãi đến các cơ quan truyền thông.

Trước đó, trong hai quyết định ký chiều 18/7, ông Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng GD-ĐT, Trưởng ban chỉ đạo thi THPT quốc gia nêu rõ, hai tổ công tác có nhiệm vụ giúp Bộ trưởng chỉ đạo việc xác minh dấu hiệu bất thường về kết quả thi tại Sở GD-ĐT Lạng Sơn và Sơn La trong kỳ thi THPT quốc gia 2018.

Tổ công tác gồm các cán bộ đến từ Cục Quản lý chất lượng, Thanh tra Bộ GD-ĐT và A83 Bộ Công an. Ngày 19/7, hai tổ công tác sẽ đến hai địa phương để bắt đầu công việc.  

Nghi vấn điểm thi ở tỉnh miền núi Sơn La bất thường là vì tỉnh này có điểm trung bình tất cả môn thi THPT quốc gia là 4,21, thấp nhất cả nước. Điểm trung bình môn Toán, Địa lý, Giáo dục Công dân xếp cuối cùng trong 63 tỉnh thành; Ngoại ngữ, Vật lý đứng thứ 62; Ngữ văn, Hóa học, Lịch sử thứ 61 và Sinh học thứ 51.

Tuy nhiên, tỷ lệ thí sinh Sơn La đạt điểm từ 9 trở lên với môn Toán và Vật lý vượt xa một số địa phương có truyền thống học tốt các môn tự nhiên. Riêng môn Toán, Sơn La có 30 em đạt điểm từ 9 trở lên môn Toán, chiếm gần 0,3%. Trong khi tỷ lệ này ở TP HCM, Hà Nội và Nam Định lần lượt là 0,04; 0,1 và 0,06.

Ở môn Vật lý, Sơn La có 13 em đạt điểm từ 9 trở lên, chiếm 0,97% trên tổng số gần 1.340 thí sinh dự thi. Trong khi đó, với số bài thi gấp hơn 37 lần (49.680), TP HCM chỉ có 39 điểm từ 9 trở lên, chiếm khoảng 0,08%, kém Sơn La 12 lần.

Tại tỉnh Lạng Sơn bị xác minh nghi vấn có 35 thí sinh tự do thi cùng một điểm trường ở thành phố có điểm các môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý cao bất thường. Đề thi Lịch sử và Ngữ văn được đánh giá là khó, điểm thi của phần lớn thí sinh rất thấp, nhưng tổng điểm của nhóm này đều trong ngưỡng 24-27 điểm.

Bảng điểm có đủ họ tên, ngày tháng năm sinh và số điểm 3 môn (Toán, Ngữ văn, Lịch sử) của các thí sinh. Điều đáng chú ý, số lượng điểm trên 8 và 9 môn Văn và Sử cao bất thường.

Ở môn Ngữ Văn, 5 trong số 35 thí sinh trong danh sách đạt điểm 9. Ngoài ra, tổng điểm 3 môn và điểm ưu tiên của 35 thí sinh trong bảng đều trên 24 điểm.

Trong đó, điểm cao nhất là 27,9 (Toán 7,4, Văn 9, Sử 8.75) và điểm ưu tiên là 2,75 của thí sinh N.V.D. Thí sinh đứng thứ hai cũng có điểm rất cao – 26,8.

Bảng điểm này khiến nhiều người tranh cãi. Nhất là khi một số ý kiến cho biết, lực học của một số em trong nhóm điểm “cao bất thường” khá bình thường.

Đến nay, đã có 3 tổ công tác được thành lập để rà soát những bất thường của kỳ thi THPT quốc gia 2018.

Không có vùng cấm xử lý sai phạm chấm thi

Trước sai phạm xảy ra trong khâu chấm thi tại tỉnh Hà Giang và nghi vấn sai phạm tại một số địa phương khác, sau nhiều ngày im lặng, chiều nay (19/7), Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ, Trưởng Ban chỉ đạo đã họp với lãnh đạo Ban chỉ đạo thi THPT quốc gia năm 2018 và các đơn vị liên quan để tiếp tục chỉ đạo xử lý vấn đề này.

Theo Bộ trưởng, sau 4 lần tổ chức, Kỳ thi THPT quốc gia ngày càng tốt hơn, đảm bảo nhẹ nhàng, tiết kiệm, an toàn, giảm áp lực, giảm tốn kém cho thí sinh, gia đình thí sinh và toàn xã hội.

Qua từng năm, công tác kỹ thuật trong các khâu của kỳ thi, đặc biệt là khâu chấm thi ngày càng hoàn thiện. Nhưng kỹ thuật tới mức nào thì vẫn dưới sự vận hành của con người. Con người mà không có tâm trong sáng, thiếu trách nhiệm thì kỹ thuật đến mấy cũng có thể làm sai lệch kết quả.

Sự việc xảy ra tại Hà Giang vừa qua là cảnh tỉnh đối với những người làm công tác tổ chức thi. Nhằm đảm bảo sự khách quan, trung thực, công bằng của kỳ thi, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ yêu cầu đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện chấm thẩm định bài thi Kỳ thi THPT quốc gia năm 2018 theo đúng Quy chế thi THPT quốc gia và xét công nhận tốt nghiệp THPT hiện hành.

“Trong quá trình chấm thẩm định nếu phát hiện sai phạm sẽ kiên quyết xử lý, đồng thời phối hợp với cơ quan công an khẩn trương làm rõ trách nhiệm của các cá nhân liên quan, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Cương quyết đưa ra khỏi ngành những giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục vi phạm nghiêm trọng quy chế thi. Đối với thí sinh, khi có kết quả chấm thẩm định phát hiện sai phạm, cho dù đã nhập học sau đợt xét tuyển ĐH, CĐ tới đây thì vẫn phải xử lý nghiêm theo đúng quy chế thi”.

Tại cuộc họp này Bộ trưởng cũng yêu cầu Thanh tra Bộ kiểm tra, đề nghị xử lý nghiêm những trường hợp được giao nhiệm vụ thanh tra, giám sát trong quá trình chấm thi bỏ vị trí, không hoàn thành nhiệm vụ.

“Chúng ta quyết tâm làm nghiêm túc để trả lại công bằng cho học sinh, niềm tin cho nhân dân đối với một kỳ thi mà chính học sinh, phụ huynh, giáo viên và nhân dân đã ủng hộ và đồng hành. Sẽ không có vùng cấm”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nhấn mạnh.

Như vậy, chỉ trong 1 tuần đã có 3 tổ công tác được thành lập để xác minh những dấu hiệu bất thường kết quả thi, kịp thời xử lý các thông tin trong dư luận về sai phạm, tiêu cực trong tổ chức thi THPT quốc gia năm 2018, đảm bảo giữ nghiêm kỷ cương thi cử.