Sẽ buộc tái xuất container rác phế liệu không đạt chuẩn

Tồn đọng tới 3.000 container phế liệu nhập khẩu

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành cho biết, cơ quan này đã có phương án xử lý với từng loại phế liệu hiện đang ở các cảng của Việt Nam.

Theo đó, những container phế liệu không đủ tiêu chuẩn đã xác định được chủ hàng sẽ buộc hãng vận tải phải vận chuyển ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

Với container rác phế liệu không xác định được chủ hàng, cơ quan chức năng sẽ lập Hội đồng đánh giá giá trị, sau đó tiến hành bán đấu giá.

Nếu lô hàng đủ tiêu chuẩn để làm phế liệu thì Chính phủ sẽ giao cho Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành có liên quan lập Hội đồng đánh giá giá trị của các container này để tiến hành bán đấu giá.

Cuối năm 2018, Thủ tướng đã có chỉ thị yêu cầu Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công Thương rà soát, bổ sung quy định về việc tạm dừng các hoạt động tạm nhập, tái xuất, quá cảnh, trung chuyển hàng hóa là phế liệu nhập khẩu vào lãnh thổ Việt Nam.

"Kiên quyết buộc tái xuất các lô hàng lợi dụng nhập khẩu phế liệu để đưa chất thải vào Việt Nam, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật" - chỉ thị của Thủ tướng nêu.

Không riêng Việt Nam, mới đây, Philippines và Malaysia quyết tuyên chiến với rác thải nhựa khi yêu cầu các nước thu hồi rác thải mà họ đổ sang.

Việt Nam đã đi trước khi siết chặt nhập khẩu rác thải nhưng việc xử lý, kể cả tái xuất vẫn ở giai đoạn hoàn thiện phương án.

Theo các báo cáo, tổng khối lượng phế liệu nhập khẩu năm ngoái là hơn 9,2 triệu tấn, tăng hơn 1,3 triệu tấn so với năm 2017. Một số tổ chức, cá nhân lợi dụng việc nhập khẩu phế liệu đã đưa chất thải nguy hại, chủ yếu là phế liệu nhựa, kim loại, săm lốp cao su thải, vỏ ôtô, tàu biển chưa làm sạch tạp chất, ắc quy chì thải, sản phẩm điện tử đã qua sử dụng về Việt Nam, gây ra nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Thống kê của Bộ Tài chính cho thấy có 23.453 container phế liệu đang lưu giữ tại các cảng biển, trong đó 9.825 container lưu trữ trên 90 ngày, chưa làm thủ tục hải quan tính đến đầu tháng 4.

Các bộ, ban ngành cùng vào cuộc

Trả lời báo chí về công tác xử lý hơn 3.000 container phế liệu đang "đọng" ở các cảng biển Việt Nam, trong đó có nhiều container vô chủ , Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành cho biết, theo pháp luật về bảo vệ môi trường về cảnh quan, hiện nay những container phế liệu mà không đủ tiêu chuẩn đã xác định được chủ hàng buộc hãng vận tải phải vận chuyển ra khỏi lãnh thổ của Việt Nam.

Đối với các container không xác định được chủ hàng, nếu đủ tiêu chuẩn để làm phế liệu thì Chính phủ sẽ giao cho Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành có liên quan lập Hội đồng đánh giá giá trị của các container này để tiến hành bán đấu giá.

Với các container không đủ tiêu chuẩn phế liệu thì buộc phải đưa vào các nhà máy xử lý rác thải.

Cùng với đó, Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công Thương rà soát, bổ sung quy định về việc tạm dừng các hoạt động tạm nhập, tái xuất, quá cảnh, trung chuyển hàng hóa là phế liệu nhập khẩu vào lãnh thổ Việt Nam theo quy định của pháp luật; kiên quyết buộc tái xuất các lô hàng lợi dụng nhập khẩu phế liệu để đưa chất thải vào Việt Nam, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan liên quan rà soát, áp dụng hoặc đề xuất áp dụng biện pháp tạm ngừng hoạt động tạm nhập, tái xuất, quá cảnh, trung chuyển hàng hóa là phế liệu vào lãnh thổ Việt Nam phù hợp với tình hình thực tế; chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan có liên quan nghiên cứu áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại phù hợp với quy định của WTO đối với việc nhập khẩu phế liệu.

Bộ Công Thương chỉ đạo cơ quan quản lý thị trường theo thẩm quyền tăng cường thanh tra, kiểm tra hoạt động buôn bán và sử dụng phế liệu nhập khẩu; thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng, cho các tổ chức, cá nhân nhập khẩu phế liệu về việc kể từ ngày 1/10/2018 không cho phép phế liệu nhập khẩu thông qua các cửa khẩu bằng đường bộ và đường sắt vào Việt Nam.

Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo các cơ quan liên quan thông báo cho các doanh nghiệp kinh doanh cảng biển, chủ tàu, chủ hãng vận tải biển chỉ được đưa xuống tàu để vận chuyển về Việt Nam những đơn hàng có Giấy chứng nhận/Giấy xác nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu (còn hiệu lực) nhằm phòng ngừa vận chuyển phế liệu bất hợp pháp từ xa ngoài biên giới.

Chủ tàu, chủ hãng vận tải biển phải chịu trách nhiệm đối với lô hàng phế liệu đang vận chuyển của tổ chức, cá nhân không có Giấy chứng nhận/Giấy xác nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu; doanh nghiệp kinh doanh cảng biển không cho hàng hóa dỡ xuống cảng biển Việt Nam khi chủ tàu và chủ hàng không xuất trình được Giấy chứng nhận/Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất còn hiệu lực, hạn ngạch nhập khẩu và chưa thực hiện ký quỹ bảo đảm phế liệu nhập khẩu theo quy định; chịu trách nhiệm về việc cho phép bốc dỡ các lô hàng phế liệu nhập khẩu nêu trên...