Xử phạt doanh nghiệp vi phạm khai thác khoáng sản

Quảng Nam: Chính quyền khẳng định Công ty Nhất Hưng Nông Sơn khai thác đất trái phép

Ông Lê Quốc Thành, người có trách nhiệm của Công ty Nhất Hưng Nông Sơn tại khu vực dự án Nhà máy chế biến gỗ Nhất Hưng Nông Sơn xác nhận, hoạt động khai thác đất diễn ra được 5 ngày và chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép khai thác tận thu đất trong quá trình thi công dự án nhà máy. Tuy nhiên, ông Thành nói “chủ trương của Thường vụ Huyện ủy” cho phép “chở đổ đất dư vào khu công nghiệp của huyện” (?). Khi chúng tôi hỏi về văn bản “chủ trương của của Thường vụ Huyện ủy” thì ông Thành nói không có và thừa nhận chỉ “nói miệng”!.

Ở một góc độ quản lý khác, ông Thái Bình, Bí thư Huyện Ủy Nông Sơn khẳng định, việc doanh nghiệp mạnh miệng nói có “chủ trương của Thường vụ Huyện ủy” cho khai thác là không đúng. Huyện ủy hoàn toàn đồng ý về mặt chủ trương, đầu tư dự án để phát triển kinh tế, xã hội, nhưng doanh nghiệp phải làm đúng thủ tục theo quy định của pháp luật, không được lợi dụng chủ trương của địa phương là trái pháp luật.

Bí thư Huyện ủy Nông Sơn cũng khẳng định, Huyện ủy mới thống nhất với tỉnh về chủ trương tận dụng lại nguồn đất tại dự án để san lấp một số công trình trên địa bàn huyện, nhưng phải có giấy phép mới thực hiện được. Trong khi đó, doanh nghiệp mới có chủ trương đầu tư, chưa có giấy phép mà đã khai thác đất là sai.

Có thể thấy, dù chỉ mới được UBND tỉnh Quảng Nam quyết định cấp thuận chủ trương đầu tư xây dựng nhà máy chế biến gỗ tại thôn Trung Phước (xã Quế Trung), nhưng Công Nhất Hưng Nông Sơn đã khai thác hàng chục nghìn m3 đất khu đất lâm nghiệp trái phép để cung cấp cho một công trình xây dựng khác. Trong khi đó, dự án Nhà máy chế biến gỗ này được hưởng rất nhiều ưu đãi về tiền thuê đất, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế xuất khẩu…

Ngay trong ngày 5/3/2020, Chủ tịch UBND huyện Nông Sơn, ông Nguyễn Văn Hòa, đã ký Văn bản số 109/UBND-KT yêu cầu dừng thi công dự án và khai thác, vận chuyển đất san lấp trái phép của Công ty TNHH Nhất Hưng Nông Sơn.

Theo Văn bản số 109 của UBND huyện Nông Sơn, hiện nay Công ty Nhất Hưng Nông Sơn chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục theo quy định nhưng đã tổ chức thi công sang nền, vận chuyển đất san lấp ra khỏi vị trí được thỏa thuận. Do đó, UBND huyện Nông Sơn yêu cầu Công ty Nhất Hưng Nông Sơn phải dừng ngay việc tổ chức thi công dự án Nhà máy chế biến gỗ rừng trồng tại thôn Trung Phước 2, xã Quế Trung; khẩn trương lập đầy đủ các thủ tục có liên quan theo quy định tại Điều 3 Quyết định số 44/QĐ-UBND ngày 7-1-2020 của UBND tỉnh Quảng Nam và các thủ tục có liên quan trước khi triển khai thực hiện dự án.

Ngoài ra, UBND huyện Nông Sơn yêu cầu Công an huyện tổ chức lực lượng kiểm tra, ngăn chặn xe cơ giới vào khu vực dự án để chở khoáng sản cho đến khi có ý kiến chỉ đạo của UBND huyện; đồng thời tăng cường tuần tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi khai thác, vận chuyển khoáng sản trái phép.

Như vậy, việc khai thác đất trái phép của Công ty Nhất Hưng Nông Sơn đang vi phạm quy định pháp luật.

Rầm rộ hoạt động bơm hút cát tại hồ Châu Pha

Mặc dù chỉ mới được Ủy ban Nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu chấp thuận chủ trương khảo sát để lập dự án nạo vét lòng hồ chứa nước Châu Pha, thuộc địa bàn các xã Tóc Tiên, Châu Pha và Sông Xoài (thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu), nhưng Công ty cổ phần tập đoàn Anh Vinh (có địa chỉ tại quận 9, TP. Hồ Chí Minh) đã tổ chức bơm hút, khai thác cát rầm rộ.

Giữa năm 2017, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu có văn bản chấp thuận chủ trương cho phép Liên doanh Công ty trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Đông Nam và Công ty cổ phần Tập đoàn Anh Vinh thực hiện khảo sát, nghiên cứu lập và thực hiện dự án nạo vét, cải tạo, tận thu khối lượng vật liệu lòng hồ chứa nước Châu Pha bằng nguồn vốn xã hội hóa 100% của doanh nghiệp.

Ủy ban Nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu giao Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan để thẩm định. Tuy dự án mới chỉ dừng ở việc khảo sát, lập dự án nhưng việc bơm hút khai thác cát đã diễn ra rầm rộ.

Ngày 4/3, có mặt tại hồ Châu Pha khu vực thuộc địa phận xã Tóc Tiên, thị xã Phú Mỹ, phóng viên tận mắt chứng kiến một góc hồ rộng hàng trăm mét đang diễn ra hoạt động đào và bơm hút cát.

Tại hiện trường, nhiều hố được đào sâu, trên miệng hố lắp đặt nhiều đường ống, máy bơm và hai sàng để lọc cát. Cách đó vài chục mét, một máy cuốc đang nổ máy hoạt động hết công suất ầm ầm.

Từ thông tin phản ánh, lực lượng chức năng địa phương đã tổ chức đoàn tiến hành kiểm tra.

Theo biên bản kiểm tra của Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Phú Mỹ lập vào chiều 4/3, hiện trường có hoạt động bơm hút cát từ lòng hồ Châu Pha. Lực lượng chức năng phát hiện một xe cuốc, 5 máy bơm và khoảng 30m3 cát. Khu vực hút cát có diện tích khoảng 2.000m2 bao gồm khu vực xe cuốc đào bới và nơi chứa cát.

Đoàn kiểm tra yêu cầu dừng ngay hoạt động bơm hút cát và đưa máy móc thiết bị ra khỏi khu vực lòng hồ.

Đoàn kiểm tra đề nghị Trung tâm Quản lý công trình thủy lợi thường xuyên kiểm tra, quản lý chặt chẽ và ngăn chặn việc khai thác cát trái phép.

Trung tâm Quản lý công trình Thủy lợi cần kiến nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu làm việc với Công ty Cổ phần Tập đoàn Anh Vinh để công ty không được tiến hành hoạt động khoáng sản tại lòng hồ Châu Pha khi chưa có đầy đủ thủ tục hồ sơ pháp lý.

Trước sự việc trên, ông Đỗ Minh Tuấn, Chánh văn phòng Sở Nông nghiệp và Phát triển tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu khẳng định đối với dự án nạo vét, cải tạo, tận thu khối lượng vật liệu lòng hồ chứa nước Châu Pha, đến nay, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu mới có văn bản 5642/UBND-VP Ngày 21/6/2017 về việc chấp thuận chủ trương cho phép liên doanh Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Đông Nam và Công ty Cổ phần Tập đoàn Anh Vinh khảo sát, lập và thực hiện dự án nạo vét và tận thu khối lượng vật liệu lòng hồ chứa nước Châu Pha, chứ chưa được phép triển khai dự án này.

Về việc Công ty cổ phần Tập đoàn Anh Vinh tổ chức khai thác cát rầm rộ tại hồ Châu Pha, ông Tuấn cho hay: "Trước đây, chúng tôi chỉ nắm được tình trạng khai thác cát trộm của những cá nhân nhỏ, lẻ. Về góc độ quản lý của ngành, Chi cục Thủy lợi và Trung tâm Quản lý khai thác công trình thủy lợi có đội kiểm tra thường xuyên tại hồ Châu Pha. Nếu khai thác khoáng sản tại hồ, thẩm quyền ở địa phương và Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh quản lý, theo dõi, phối hợp với công an đi kiểm tra, xử lý."

Ông Trần Ngọc Hùng, Trưởng Phòng Phòng Khoáng sản, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết việc quản lý lòng hồ Châu Pha thuộc thẩm quyền của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh. Hiện dự án đang triển khai lập các thủ tục pháp lý để thực hiện nạo vét.

Theo quy định, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh sẽ phải đánh giá tác động môi trường của dự án. Tuy nhiên, đến nay, việc đánh giá tác động môi trường đối với dự án này vẫn đang chờ doanh nghiệp bổ sung hồ sơ để hoàn thành thủ tục theo yêu cầu, nên dự án này chưa được triển khai.

"Đến thời điểm hiện tại, dự án này chưa được phép khai thác. Chính vì vậy, nếu Công ty cổ phần Tập đoàn Anh Vinh triển khai nạo vét, khai thác cát, chúng tôi sẽ báo cáo lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh để cho đoàn xuống kiểm tra và có hình thức xử lý," ông Hùng nói.

Hồ Châu Pha có diện tích khoảng 250ha, nằm trên địa bàn 3 xã: Tóc Tiên, Châu Pha và Sông Xoài (thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu). Hồ này dùng để cung cấp nước sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp cho các xã Tóc Tiên và Châu Pha. Riêng trên địa bàn xã Châu Pha, lòng hồ chiếm khoảng 150ha.

Được biết, từ đầu năm 2020 đến nay, các cơ quan chức năng địa phương xã Tóc Tiên, Phòng Cảnh sát Môi trường tỉnh đã tiến hành lập biên bản đối với 3 trường hợp cá nhân tự ý bơm hút cát tại lòng hồ Châu Pha.