Nắng nóng với nền nhiệt độ cao kéo dài trong nhiều ngày vừa qua, là điều kiện rất thuận lợi để vi khuẩn, vi rút có môi trường thích hợp để phát triển. Nguy cơ tiêu chảy, ngộ độc thực phẩm gia tăng là rất cao, vì thế, cần chú ý trọng việc bảo quản, chế biến thực phẩm để không xảy ra ngộ độc.
Nắng nóng dễ bị ngộ độc thực phẩm
Thời tiết nắng nóng với nhiệt độ tăng cao liên tục trong nhiều ngày, chính là điều kiện để các vi khuẩn, vi rút phát triển. Thêm vào đó là việc chủ quan trong bảo quản và chế biến thức ăn không đúng cách, để thực phẩm và thức ăn nấu chín không được che đậy cẩn thận làm vi khuẩn có cơ hội nhân lên và phá hủy thức ăn.
Thức ăn không che đậy là nguy cơ ngộ độc trong những ngày nắng nóng
Nhiều nơi có điều kiện sinh hoạt khó khăn, nhiều người vẫn phải nấu thức ăn với nguồn nước không đảm bảo vệ sinh hoặc chế biến trong môi trường không đảm bảo vệ sinh… dễ dẫn đến tiêu chảy và ngộ độc thức ăn. Chính vì thế, môi trường ô nhiễm, nước thải sinh hoạt kém là điều kiện thuận lợi cho virus xuất hiện và gây bệnh.
Nắng nóng nhiều người ngại nấu ăn nên hay mua các loại thức ăn đường phố không đảm bảo vệ sinh, thực phẩm bán sẵn không bảo quản đúng cũng gây ra ngộ độc và tiêu chảy.
Hà Nội và các tỉnh phía Bắc đang bước vào những đợt nắng nóng đỉnh điểm, nhiều hàng quán vỉa hè bày thức ăn chín ngoài trời không che đậy, nhiệt độ tăng cao mà thực phẩm không được bảo quản để lâu ở nhiệt độ bên ngoài, ôi thiu rất dễ xảy ra. Đặc biệt là hàng ăn rong bán nhiều loại bánh từ sáng tới chiều, dễ bị ôi thiu, người ăn vào nguy cơ ngộ độc cao.
Vì thế trong những ngày nắng nóng có nhiệt độ cao, mọi người cần hết sức chú trọng trong việc bảo quản, chế biến thực phẩm, thức ăn đã nấu chín để tránh ngộ độc thực phẩm xảy ra.
Gia tăng ngộ độc thực phẩm
Bà N.T.B. đã được nhập Khoa Bệnh lây đường tiêu hóa để điều trị hồi sức tích cực. Theo người nhà của bà B. cho biết, trước đó, bà đi chăm sóc cháu tại bệnh viện tỉnh, có ăn bánh tẻ do con trai mua cho. Hai tiếng sau, bà bắt đầu đau bụng âm ỉ, quặn cơn, buồn nôn, nôn nhiều kèm tiêu chảy, tụt huyết áp, được đưa vào cấp cứu ngay tại tuyến dưới, sau đó chuyển lên Bệnh viện 108.
Bác sỹ kiểm tra bệnh nhân bị ngộ độc thực phẩm.
BS Nguyễn Thị Hiệp, Khoa Bệnh lây đường tiêu hoá cho biết, bệnh nhân B vào viện trong tình trạng sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng. May mắn cho bệnh nhân là đến viện kịp thời, nên sau khi được bác sĩ hồi sức và chăm sóc tích cực, người bệnh đã hồi phục. Theo Bệnh viện 108, trong những ngày vừa qua, bệnh viện liên tiếp tiếp nhận bệnh nhân bị ngộ độc thực phẩm vào cấp cứu, trong đó nhiều ca bệnh nặng và nguy kịch do không đến viện kịp.
Bị nhiễm độc thức ăn sau bữa nhậu thịt chó ngoài quán ăn vỉa hè, 3 giờ sau, anh Phạm Quang Tuấn (Ba Đình, Hà Nội) đau quặn bụng, buồn nôn và nôn nhiều. “Tôi cố chịu suốt đêm cho tới sáng thì không chịu được nữa, lúc này mệt mỏi, huyết áp tụt, sốt nhẹ, gia đình mới đưa tôi vào viện. May mắn tôi chỉ điều trị kháng sinh, truyền nước, sau 5 ngày thì được xuất viện”, anh Tuấn cho biết. Theo anh, trong bữa nhậu có thịt chó, mắm tôm, rau sống và dưa chuột…
Thời tiết nắng nóng, thức ăn nhanh dễ bị hỏng và ôi thiu, đặc biệt là thức ăn đường phố, bán rong vỉa hè. Nhiễm trùng, nhiễm độc thức ăn là bệnh lý thường gặp, phần lớn người dân đều nghĩ đây là bệnh lý đơn giản, không nguy hiểm, nên tự điều trị tại nhà.
Thời gian vừa qua, trên cả nước xảy ra nhiều vụ ngộ độc thực phẩm, trong đó, vào đầu hè đã xảy ra nhiều vụ ngộ độc tập thể từ ăn cỗ ở đám cưới. Theo ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), thực phẩm chế biến xong nếu ở nhiệt độ ngoài trời 37-40 độ, vi khuẩn phát triển thuận lợi và phát triển rất mạnh. Thức ăn chín nấu xong chỉ để bên ngoài 2 giờ, lâu hơn thì phải bảo quản ở ngăn mát tủ lạnh dưới 5 độ. Nếu không bảo quản đúng cách, thời gian kéo dài, trang thiết bị dụng cụ không đảm bảo, đồ chín để lẫn đồ sống, thực phẩm dễ bị nhiễm vi khuẩn, gây nguy cơ ngộ độc rất cao.
Thời tiết nắng nóng kéo dài làm gia tăng các vụ ngộ độc thực phẩm
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, vào mùa hè, người dân đi du lịch hay ăn hải sản và gặp phải loại cá chứa độc tố, gây ngộ độc. Điển hình là nam bệnh nhân đi du lịch ở Côn Đảo, 3 tiếng sau khi ăn cá chình đã bị đau bụng, tiêu chảy, chân tay bủn rủn, phải quay ra Hà Nội, nhập viện điều trị tại Trung tâm chống độc. Theo bệnh nhân, 6 người trong bữa cơm đó đều ăn cá chình, nhưng chỉ 3 người nam ăn nhiều cá hơn và ăn cả bộ lòng thì có biểu hiện ngộ độc như trên.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên cho biết, trong cá chình có một số loại độc tố, thường gặp là độc tố ciguatera. Triệu chứng ngộ độc ciguatera thường là tiêu chảy, nôn, buồn nôn, đau bụng, phần lớn từ 2-6 giờ sau ăn, thường tự khỏi sau 1-4 ngày. Tuy nhiên, nhiều người có triệu chứng loạn nhịp tim, yếu, mệt, tụt huyết áp; nặng hơn có người còn lo lắng, trầm cảm, mất trí nhớ.
Phòng tránh ngộ độc thực phẩm ngày nóng
Tiêu chảy do ngộ độc thực phẩm là bệnh tiêu hóa phổ biến khi thời tiết nóng và ẩm như hiện nay. Nên chọn mua và chế biến thực phẩm đúng cách để ngăn vi khuẩn lây lan và phát triển gây ngộ độc bằng cách:
Giữ vệ sinh bằng cách rửa tay bằng xà phòng và nước trước khi chế biến và sau khi xử lý thực phẩm. Nên rửa sạch thực phẩm và rau quả bằng nước sạch, có thể ngâm nước muối để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
Rửa sạch rau củ quả và thực phẩm trước khi nấu ăn
Nên bảo quản thực phẩm thô riêng biệt và đúng cách: Thực phẩm thô là thực phẩm tươi sống không qua chế biến như nướng, salad… Loại thực phẩm này thường dễ bị nhiễm bẩn. Trường hợp ô nhiễm chéo cũng có thể xảy ra nếu thịt sống, hải sản và gia cầm… nếu không bảo quản đúng cách. Vì vậy nên cẩn thận bọc thực phẩm, đặt và phân biệt chúng trong một ngăn riêng biệt để bảo quản.
Nấu chín kỹ thức ăn: Nấu chín là cách khử độc tố trong thực phẩm. Luôn luôn ăn chín, uống sôi để giảm nguy cơ mắc bệnh tiêu hóa, nhất là trong mùa nắng nóng.
Giữ lạnh và rã đông đúng cách: Làm tan thực phẩm đông lạnh kỹ lưỡng. Không rã đông thực phẩm nhiều lần, nhất là khi đi du lịch mùa hè. Cần chọn một dụng cụ làm mát cách nhiệt chứa đầy đá để bảo quản đồ ăn; Nên tránh ánh nắng trực tiếp và dùng hộp đựng thức ăn và đồ uống riêng biệt.
Nên lựa mua thực phẩm còn tươi có nhãn mác. Cần lưu ý hạn sử dụng của sản phẩm.
Lưu ý điều chỉnh nhiệt độ tủ lạnh dưới 5 độ C; tủ đông ở -15 độ C đến -18 độ C.
Nên sử dụng thớt khác nhau cho thực phẩm sống và chín; rửa chúng giữa các lần sử dụng.
Không nên để quá nhiều thực phẩm trong tủ lạnh; Lưu trữ thức ăn thừa một cách an toàn trong 3-5 ngày. Nếu không nên để trên ngăn đông để bảo quản lâu hơn.
Hạn chế ăn uống vỉa hè để tránh nguy cơ nhiễm bệnh, nhất là vào mùa hè nóng nực thức ăn rất dễ bị ôi thiu.
Ăn uống lành mạnh; tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc; không hút thuốc lá, hạn chế uống rượu bia... giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.