Thời gian qua, xảy ra tình trạng phá hoại vườn cây của người nông dân ở nhiều tỉnh Tây Nguyên. Đây là hiện tượng đáng báo động, nếu cơ quan chức năng không quyết liệt điều tra, xử lý để “răn đe” các đối tượng thì sự việc tương tự có thể tiếp diễn...
Vì mâu thuẫn nhỏ, cả vườn cây bị kẻ gian phá hoại
Tình trạng phá hoại cây trồng đã diễn ra nhiều năm qua, không chỉ địa bàn Gia Lai mà ở nhiều địa phương trong cả nước. Nguyên nhân chủ yếu là do xích mích, mâu thuẫn trong cuộc sống. Điều đáng nói, dù diễn ra nhiều và kéo dài, song việc điều tra, tìm ra đối tượng phá hoại lại gặp khó khăn. Bởi các vườn cây có diện tích rộng, nằm xa khu dân cư, không có bờ rào bảo vệ vững chắc, khó lắp camera quan sát nên kẻ xấu đột nhập mà không bị phát hiện. Chúng cũng thường thực hiện hành vi này vào lúc trời tối hoặc gần sáng, khi chủ vườn trở về nhà ăn uống, nghỉ ngơi.
Bà Ngô Thị Hiền ước tính thiệt hại gần 700 triệu đồng.
Mới đây nhất, hình ảnh những cây sầu riêng bị đẽo vỏ sát gốc, quả non rơi rụng vương vãi tại vườn của gia đình chị Ngô Thị Hiền (thôn Hoàng Yên, xã Ia Phìn, huyện Chư Prông) khiến mọi người bất bình. Gần 30 cây sầu riêng chỉ còn 1 tháng nữa sẽ cho thu hoạch đã bị kẻ xấu chặt phá, ảnh hưởng không nhỏ đến thu nhập khi giá sầu riêng đang được bán ra khá cao trên thị trường.
Tháng 2/2023, ông Trần Anh Hảo (làng O Gia, xã Ia Pếch, huyện Ia Grai) cũng bàng hoàng khi phát hiện hơn 420 cây chanh dây đang cho quả bị kẻ xấu chặt đứt gốc. Tổng thiệt hại của vườn cây là 450 triệu đồng. Cùng thời điểm, vườn sầu riêng 3 năm tuổi của bà Nguyễn Thị Kim Phúc (cùng làng) cũng bị kẻ gian cạo vỏ, ken gốc mất 20 cây khiến cây chết dần.
Ông Hảo bên vườn chanh dây của gia đình bị chặt phá héo khô. Ảnh: Nguyễn Diệp
Khoảng giữa tháng 3 năm nay, trên 1.000 cây cà phê 2-5 năm tuổi của nhiều hộ ở làng O Ngó (xã Ia Băng, huyện Đak Đoa) cũng bị kẻ xấu chặt phá hoàn toàn. Đáng nói, tình trạng chặt phá cây cà phê tái diễn nhiều lần, gây thiệt hại không nhỏ cho bà con. Tương tự, đầu tháng 4/2023, anh Võ Thanh Vệ (thôn Phú Yên, xã Hà Ra, huyện Mang Yang) đi thăm vườn thì bất ngờ phát hiện gần 150 cây chanh dây bị khô héo. Đến gần, anh sững sờ nhận ra phần gốc cây đã bị kẻ xấu cắt đứt từ khi nào. Không chỉ vậy, chúng còn phá hỏng hệ thống tưới nước của vườn. Bao công sức chăm sóc, đầu tư phút chốc đổ sông đổ bể.
Hiện trường vườn cà phê bị chặt phá. Ảnh: TA.
Tương tự tại tỉnh Đắk Lắk: Cụ thể, (sáng 9/7) người dân ở xã Cư Né huyện Krông Búk ra thăm vườn thì bất ngờ phát hiện 19 thân cây sầu riêng bị kẻ gian cạo vỏ… buộc phải chặt bỏ một vì không thể cứu sống.
Những cây sầu riêng chuẩn bị cho thu hoạch bị bức tử.
Nhiều cây sầu riêng đã ra trái khá lớn, chỉ ít thời gian nữa cho thu hoạch, giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, việc bị kẻ gian cạo vỏ thân khiến cây sầu riêng chết dần. Trước tình hình này, người dân đã trình báo với cơ quan công an để tìm ra kẻ gian phá hoại tài sản.
Thông tin báo chí về vụ việc, lãnh đạo Công an huyện Krông Búk (tỉnh Đắk Lắk) cho biết, đang điều tra vụ việc vườn sầu riêng của 1 hộ dân trên địa bàn xã Cư Né bị cạo thân cây. "Chúng tôi đã bố trí lực lượng truy tìm đối tượng phá hoại tài sản của người dân để xử lý theo quy định" - vị này thông tin.
Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Nhằm hạn chế tình trạng bị chặt phá, một số nhà vườn đã thuê nhân công túc trực 24/24 giờ tại vườn để canh giữ. Mặc dù vậy, tình trạng phá hoại cây trồng vẫn liên tục diễn ra gây hoang mang, lo lắng cũng như bức xúc cho người nông dân. Vì thế, hành vi này cần phải bị nghiêm trị để răn đe, ngăn chặn hiệu quả, bảo vệ tài sản và tránh gây thiệt hại cho nông dân.
Theo pháp luật, cây cối, hoa màu cũng là tài sản. Đối với hành vi cố ý hủy hoại tài sản của người khác, tùy vào tính chất của hành vi và mức độ thiệt hại có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính. Theo quy định tại khoản 2, Điều 15, Nghị định số 167/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội, sẽ phạt tiền từ 2 triệu đồng đến 5 triệu đồng đối với hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác.
Đối với hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác trị giá từ 2 triệu đồng trở lên hoặc dưới 2 triệu đồng, trong đó có trường hợp tài sản bị phá hoại là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác theo quy định tại Điều 178, Bộ luật Hình sự 2015. Tùy từng tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi, mức hình phạt áp dụng đối với người phạm tội danh này là phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 20 năm.
Trong khi chờ cơ quan chức năng điều tra, xử lý hành vi phá hoại, từng chủ vườn cần nêu cao cảnh giác, thường xuyên túc trực, bảo vệ tài sản của gia đình. Bên cạnh đó, lực lượng Công an, dân phòng cần nắm chắc địa bàn, đối tượng, thường xuyên tuần tra, kiểm soát, nhất là vào ban đêm nhằm kịp thời phát hiện các hành vi phá hoại. Ngoài ra, chính quyền địa phương, các tổ chức, đoàn thể, hội nghề nghiệp cũng cần đẩy mạnh việc tuyên truyền về chấp hành pháp luật đến đoàn viên, hội viên và người dân; đồng thời, quan tâm, có hình thức hỗ trợ phù hợp đối với những chủ vườn cây bị phá hoại nhằm ổn định sản xuất.
Đối với những trường hợp tự chuyển đổi từ đất trồng lúa sang đào ao, khoan giếng lấy nước mặn nuôi tôm thẻ chân trắng ở vùng Đồng Tháp Mười của tỉnh Long An phát sinh từ năm 2023 đến nay phải xử lý vi phạm theo đúng quy định pháp luật, trong đó buộc phải khôi phục lại hiện trạng đất ban đầu và trám lấp giếng.
Những năm gần đây, hoạt động nhập lậu gia súc qua biên giới tại địa bàn tỉnh Long An thường hay xảy ra. Tuy nhiên, số lượng gia súc nhập lậu thường nhỏ lẻ, vài con và không thường xuyên. Dù vậy, nhập lậu động vật vẫn tiềm ẩn những nguy cơ phát sinh, lây nhiễm dịch bệnh trên gia súc, gia cầm và cả con người.
Liên quan đến những vi phạm của Công ty CP truyền thông và du lịch Phú Yên tại khu du lịch nông nghiệp Sông Ba Farm, mà Kinh tế nông thôn có bài phản ánh, ông Nguyễn Công Thành, Phó Chủ tịch UBND TP. Tuy Hoà (Phú Yên), khẳng định, sẽ cưỡng chế nếu khu du lịch nông nghiệp Sông Ba Farm không thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là buộc khôi phục tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm và buộc trả lại đất đã lấn, chiếm theo quy định trong quý IV/2024.