CĐL sản xuất lúa: Mô hình cần nhân rộng

Nhằm áp dụng tiến bộ kỹ thuật về giống và lựa chọn cơ giới hóa phù hợp trong sản xuất trên cánh đồng lớn, năm 2018, Trung tâm Khuyến nông Vĩnh Long phối hợp với Phòng Nông nghiệp và PTNT triển khai xây dựng mô hình tại hai xã Hiếu Nhơn, Trung Nghĩa (huyện Vũng Liêm).

Áp dụng biện pháp 3 giảm 3 tăng/SRI

Dự án lựa chọn 91 hộ tham gia với diện tích lúa sản xuất theo cánh đồng lớn 50ha (32ha tại xã Trung Nghĩa, 18ha tại xã Hiếu Nhơn). Ngoài hỗ trợ sản xuất theo cánh đồng lớn, dự án còn hỗ trợ 01 máy cấy hiệu Kubota và 10 bình phun động cơ loại bình phun 3 trong 1 hiệu Typhoon.

Mô hình được thực hiện trong vụ thu đông 2018, nông dân tham gia  được hướng dẫn áp dụng tiến bộ kỹ thuật về giống, canh tác SRI…; phương pháp cấy có áp dụng cơ giới hóa trong sản xuất và thực hiện trên nền cơ sở của biện pháp 3 giảm, 3 tăng/SRI;  cách làm đất, vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ, cày phơi ải, trục bừa bằng phẳng, diệt cỏ dại; đánh rãnh trên ruộng giúp rửa phèn và dễ quản lý nước trên ruộng; quản lý, diệt ốc bươu vàng trên ruộng trước khi gieo cấy. Giống lúa được sử dụng là OM 5451, cấp xác nhận, số lượng 50 kg/ha, được xử lý với Cruiser và ngâm ủ cho nẩy mầm trước khi gieo mạ. Làm mạ khay, tuổi mạ cấy 14 ngày, số lá khi cấy: 2,5-3 lá, số tép cấy/khóm (bụi): 3-5 tép, số khóm cấy/m2: 22 khóm/m2 (30-16cm) và được cấy bằng máy. Bên cạnh đó, các khâu quản lý dinh dưỡng, quản lý nước, dịch hại và thu hoạch được nông dân tuân thủ đúng theo quy trình kỹ thuật.

Kết quả khả quan

Sau một vụ triển khai, hướng dẫn nông dân thực hiện theo đúng yêu cầu của dự án, Trung tâm Khuyến nông Vĩnh Long có một số đánh giá:

Về mô hình sản xuất: Các hộ tham gia thực hiện 100% diện tích. Với giống lúa OM 5451, cây sinh trưởng và phát triển tốt, nẩy chồi nhanh, cây khỏe, lá đòng to, cứng cây, chồi hữu hiệu nhiều, số hạt/bông và tỷ lệ hạt chắc/bông cao, năng suất cao hơn ngoài mô hình.

Năng suất bình quân 4,76 tấn/ha, cao hơn ruộng đối chứng 0,25-0,42 tấn/ha. Gieo sạ bằng phương pháp cấy giúp giảm  130kg lúa giống/ha, giảm 56kg phân bón/ha, giảm sâu bệnh, giảm thuốc BVTV 02 lần phun/ha,… Theo tính toán, tổng chi phí sản xuất là 16,94 triệu đồng/ha, ruộng ngoài mô hình  19,54 triệu đồng/ha; lợi nhuận 31,15 triệu đồng, ngoài mô hình 28,67 triệu đồng.

Về dịch vụ cấy: Năng suất máy cấy 03 ha/ngày trong trường hợp lượng mạ đáp ứng đầy đủ theo tiến độ, giá dịch vụ cấy (tổng thu) 4,5 triệu đồng/ha, chi phí 3,1 triệu đồng/ha, lợi nhuận 1,4 triệu đồng/ha. Như vậy, máy cấy trên 162ha thì sẽ hoàn vốn.

Về bình phun động cơ: Năng suất làm việc 01 bình phun 05 ha/ngày, giá dịch vụ (tổng thu) 1 triệu đồng/ha, chi phí 570.000 đồng/ha, lợi nhuận 430.000 đồng/ha. Như vậy, bình phun khoảng 8ha thì thu hồi vốn đầu tư.

Thành lập nhóm liên kết 

Ngoài ra, dự án đã xây dựng được 02 nhóm liên kết sản xuất lúa tại ấp 3, ấp 4, ấp Trường Hội, xã Trung Nghĩa với 65 thành viên và nhóm liên kết tại ấp Hiếu Hòa A, ấp Hiếu Thủ xã Hiếu Nhơn với 26 thành viên. Thành viên trong nhóm liên kết với nhau nên việc canh tác lúa bước đầu có tổ chức và mang tính tập thể, trong đó, các thành viên cùng tuân thủ  quy định chung trong thực hiện các khâu sản xuất lúa như: xuống giống đồng loạt, sử dụng giống cấp xác nhận trở lên, đúng lịch thời vụ, gieo cấy cùng 01 giống lúa, bón phân cân đối và cùng các loại phân, thực hiện bón lót đầu vụ, quản lý dịch hại theo IPM, quản lý nước ngập - khô xen kẽ theo giai đoạn sinh trưởng và phát triển của lúa.

Đồng thời, việc thành lập nhóm liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm lúa đã đem lại lợi ích như chủ động tiêu thụ sản phẩm của người nông dân, sản xuất ra sản phẩm an toàn đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp nói riêng và của thị trường nói chung. Cụ thể, liên kết nhóm đã tạo cơ hội thuận lợi cho nông dân trong nhóm ký kết được hợp đồng liên kết tiêu thụ sản phẩm lúa hàng hóa với HTX sản xuất dịch vụ nông nghiệp Tấn Đạt, giá thu mua lúa khô là 6.600 đồng/kg, cao hơn so với sản xuất đại trà cùng giống 200 đồng/kg.

Từ kết quả ban đầu của dự án, Trung tâm Khuyến nông Vĩnh Long sẽ nhân rộng mô hình trong thời gian tới.