Trồng cà phê vàng cho giá trị kinh tế cao

Hiệu quả kinh tế cao

Gia đình ông Nguyễn Văn Thanh và bà Nguyễn Thị Thắm (thôn 2, xã Mê Linh, huyện Lâm Hà) đang tích cực thu hoạch cà phê. Khác với những vườn cà phê Robusta truyền thống, nông dân chờ trái chín đều, trải bạt hái đồng loạt thì ông bà chăm chỉ lựa hái từng trái một. Bà Thắm cho biết,  cà phê Bourbon của gia đình được hái và chế biến theo cách hái lựa trái chín và chế biến ướt. Một điều rất đặc biệt, đây là vườn cà phê được trồng dưới tán bơ Booth.

Bà Thắm thu hoạch cà phê vàng Bourbon.

Bà  Thắm chia sẻ, cũng như hầu hết nông dân Mê Linh, gia đình bà cũng trồng cà phê, trồng bơ. Giai đoạn bơ cao giá, ông bà chuyển sang trồng thuần bơ Booth. Rồi bơ giảm giá, cà phê tăng, ông bà dự định tái canh cà phê. Nhưng tái canh, trồng lại cà phê Robusta thì phải chặt vườn bơ Booth đang rất sai quả, ông bà suy nghĩ để tìm hướng đi khác. Nghiên cứu mãi, tìm hiểu các dòng cà phê khác nhau cũng như giá trị kinh tế, ông bà quyết định thay đổi hoàn toàn, chuyển sang trồng thử giống cà phê Bourbon nổi tiếng của vùng Cầu Đất, Đà Lạt.

Ông  Thanh trực tiếp đến Cầu Đất tìm hiểu về giống cà phê Bourbon và được nghe nông dân ở đây kể về về các giống cà phê quý. Nhận thấy dòng cà phê Bourbon - một nhánh của cà phê Arabica cho trái to, thích hợp sống dưới tán của các loại cây cao khác, ông quyết định mang giống về trồng trong vườn nhà. Ông bảo, ở Đà Lạt, ông thấy cà phê Bourbon sống chung dưới tán hồng. Vì vậy, ở đất Mê Linh, dưới tán vườn bơ, cà phê Bourbon có thể phát triển được. Vậy là năm 2021, ông mạnh dạn mang gần 1 ngàn cây cà phê Bourbon về trồng thử trong vườn bơ của gia đình.

Chăm sóc cà phê Arabica có nhiều điểm khác biệt so với cà phê Robusta truyền thống, bà Thắm chia sẻ. Cà phê Arabica được trồng dày hơn, cần chăm sóc nhiều hơn, lượng phân bón cao hơn so với Robusta. Ông bà cũng mày mò, tìm hiểu từ các nông dân Đà Lạt cách chăm sóc cà phê Arabica. Và, không phụ lòng người, năm 2023, những cây cà phê vàng Bourbon đã cho trái bói.

“Cà phê vàng Bourbon cho trái có nhân rất to. Khi cây ra bói, gia đình rất mừng vì đã thành công. Trước đây, vùng Mê Linh từng trồng cà phê Arabica nhưng năng suất không cao bằng Robusta, cũng khó chăm sóc hơn nên sau này, bà con chuyển hết sang Robusta”, bà  Thắm chia sẻ.

Bà Thắm cho biết, năm 2023, vườn cà phê Bourbon cho thu 3 tấn cà phê tươi. Năm nay, dự đoán thu được 5 tấn. Xét về năng suất, cà phê Arabica không cao bằng cà phê Robusta. Bù lại, giá trị của cà phê Arabica cao hơn hẳn.

“Gia đình  không hái bán xô mà chủ động thu hoạch và chế biến cà phê. Hái lựa từng trái chín, sau đó chế biến ướt ngay tại nhà, phơi khô và để dành bán cho người yêu thích cà phê Bourbon. Gia đình đa số cung cấp cho những người ưa thích dòng Arabica và một số quán cà phê, không bán cà phê hạt đại trà”, bà Thắm chia sẻ và cho biết thêm, trồng và chế biến cà phê Bourbon tuy mất nhiều thời gian nhưng bù lại, giá trị kinh tế cao hơn. Với gia đình có diện tích đất ít, có thể chăm sóc kỹ càng, hái lựa từng trái, có thể trồng cà phê Bourbon thay cho cà phê Robusta đòi hỏi diện tích lớn.

Phát triển mô hình mới

Theo bà Thắm, cà phê vàng Bourbon phù hợp với gia đình bà bởi được trồng dưới tán bơ. Những cây bơ 5 năm tuổi khá cao, tạo tán rộng, phù hợp với dòng cà phê ưa ánh sáng tán xạ như Arabica. Đồng thời, bóng mát dưới tán bơ đã hạ nhiệt độ trung bình của đất Mê Linh, giúp dòng cà phê xứ lạnh như Bourbon có môi trường phát triển phù hợp. Vì vậy, cà phê và bơ cộng sinh, dễ chăm sóc cũng như vẫn đảm bảo năng suất ổn định.

Chị Trần Thị Khánh Hòa, Chủ tịch Hội Nông dân xã Mê Linh, đánh giá, vườn cà phê Bourbon của gia đình ông Nguyễn Văn Thanh - bà Nguyễn Thị Thắm là vườn cà phê vàng duy nhất của xã. Vườn cà phê rất đẹp, được chăm sóc tốt, cho trái đều đặn, được bà con nông dân xung quanh quan tâm. Đây cũng là mô hình mới - trồng cà phê dưới tán vườn cây ăn trái, mang lại thu hoạch đa dạng cho người nông dân, đồng thời vẫn đảm bảo môi trường nông thôn xanh.