Đồng Lý: Hợp đồng “sử dụng đất nông nghiệp” tiếp tay cho sai phạm?

Theo phản ánh của người dân xã Đồng Lý, xung quanh ao cá Bác Hồ đã bị 25 hộ dân lan cạp, lấn chiếm gần 800m2 đất (trên thực tế con số này còn nhiều hơn) cách đây gần chục năm.

Việc hàng chục hộ dân lấn chiếm đất công ích đang gây bất bình trong dư luận bởi nơi này là vị trí đắc địa, đường sá thuận lợi, cạnh bến xe, dân cư đông đúc,  thuận lợi cho việc buôn bán.

Hợp đồng... tiếp tay cho sai phạm

Điều 67 Luật Đất đai năm 2003 quy định: Thời hạn cho thuê đất thuộc quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn là không quá 5 năm; trường hợp cho thuê đất trước ngày 01 tháng 01 năm 1999 thì thời hạn thuê đất được xác định theo hợp đồng thuê đất.

Ông Nguyễn Chí Dân, Chủ tịch UBND xã Đồng Lý, trong buổi trao đổi với PV.

Trong Luật Đất đai cũng quy định: UBND cấp xã chỉ được thu tiền cho thuê đất hàng năm, không được thu tiền thuê đất một lần cho nhiều năm hoặc cả thời gian thuê đất, trường hợp thật cần thiết phải thu một lần cho một số năm, thì chỉ được thu trong nhiệm kỳ của Hội đồng nhân dân và phải báo cáo xin ý kiến của UBND huyện trước khi thực hiện.

Luật quy định đã rõ, song UBND xã Đồng Lý đã làm Hợp đồng cho các hộ dân thuê đất 7,5% là 20 năm, thu tiền một lần, với mức thu 100.000 đồng/m2/20 năm. Hơn thế nữa, những hợp đồng này thuê với diện tích rất nhỏ, chỉ từ 10 - 60m2. Trong hợp đồng còn nêu: Đến ngày 31/12/2025 thì hợp đồng hết hạn. Nếu ông, bà vẫn có nhu cầu thuê, nhận khoán thì UBND xã tiếp tục ký hợp đồng...; Khi nhà nước có chính sách chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở lâu dài thì gia đình phải thực hiện các nghĩa vụ tài chính cũng như các quy định khác của pháp luật hiện hành. Chính những hợp đồng như thế này đã tiếp tay cho các hộ thuê đất lan cạp lấn chiếm, xây nhà trái phép.

Khi phóng viên muốn tiếp cận các phiếu thu và mục đích chi số tiền thu được từ việc cho thuê đất, ,ông Nguyễn Chí Dân, Chủ tịch UBND xã, cho biết, ông không dấu diếm điều gì nhưng cán bộ tài chính xã đã gọi điện xin ý kiến của đồng chí Nhương, Trưởng phòng Tài chính huyện, đồng chí Nhưng bảo không cung cấp cho báo chí. Còn khi được hỏi tại sao năm 2011, tiếp tục thu tiền 4 trường hợp thì ông Dân nói là thu tiếp của các hộ còn thiếu.

Xử phạt hay hợp thức hóa sai phạm

Ngày 13 /4/2015, đoàn công tác của huyện phát hiện hộ ông Dương Văn Nhân đang xây dựng nhà trái phép trên đất thuê, đã yêu cầu UBND xã Đồng Lý lập biên bản vi phạm quả tang và giao cho xã giải quyết, xử lý, trả lời văn phòng HĐND-UBND huyện (thông qua Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện ngày 14/4). Nhưng đến ngày 16/4, hộ ông Nhân vẫn đổ mái bình thường mà không chịu bất cứ một hình thức xử lý, ngăn chặn nào (dù hộ ông Nhân cách trụ sở UBND xã chưa đầy 30m).

Trả lời cho việc tại sao không xử lý hộ vi phạm này, ông Dân cho rằng, hộ ông Nhân đã làm từ trước và bây giờ chỉ sửa chữa lại. Cũng theo vị lãnh đạo này, để tình trạng các hộ dân lan cạp lấn chiếm, xây nhà trái phép diễn ra trong thời gian dài thuộc trách nhiệm của chính quyền địa phương. Nhưng do thời gian đã kéo dài nên việc xử lý là rất khó. UBND xã đang xin ý kiến của UBND huyện cách thức xử lý hay xem phần đất đó có nằm trong quy hoạch không để hợp thức hóa (thu tiền và để cho các hộ sử dụng lâu dài).

Sai phạm trong việc cho thuê đất, thu tiền cho thuê đất và để cho các hộ dân xây dựng nhà kiên cố trên đất công ích, trách nhiệm thuộc về ai đã rõ ràng. Song việc xử lý hay hợp thức hóa sai phạm, xin dành lại cho các cơ quan, ban ngành huyện Lý Nhân và UBND tỉnh Hà Nam.

Trung Hiếu