Dự án Nghĩa trang Liên Đài Viên “đắp chiếu”, vì đâu?

Người dân lập lán để giữ đất. Ảnh: tamnhin.net

Dự án Nghĩa trang Liên Đài Viên được khởi động từ năm 2009 (chủ đầu tư là UBND TX. Phúc Yên) với kỳ vọng sẽ giải quyết được vấn đề quá tải nghiêm trọng tại các nghĩa trang trên địa bàn thị xã, khó khăn trong công tác di dời mồ mả tại các dự án lân cận và đây còn là một tiêu chí của đô thị loại III.

Với diện tích quy hoạch hơn 115.000m2 ban đầu, dự án được xác định có các khu đất hung táng, đất chôn cất một lần, đất cát táng, đất hỏa táng, đất đài tưởng niệm, đất cây xanh cách ly… Tuy nhiên, sau khi có ý kiến lo ngại về vấn đề môi trường của người dân địa phương, năm 2012, UBND tỉnh Vĩnh Phúc có quyết định điều chỉnh quy hoạch chi tiết (1/500), trong đó có việc bỏ loại hình chôn cất một lần và hung táng, chuyển thành đất cây xanh tại khu vực chồng lấn diện tích với dự án khu du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng Âu Cơ để đảm bảo môi trường các khu vực xung quanh.

Hai năm sau, UBND tỉnh Vĩnh Phúc ra tiếp quyết định phê duyệt nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của dự án. Quyết định nêu rõ, chủ dự án phải lập hồ sơ đề nghị kiểm tra, xác nhận việc đã thực hiện các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành của dự án gửi cơ quan có thẩm quyền để kiểm tra, xác nhận trước khi đưa dự án vào vận hành chính thức; Quyết định phê duyệt ĐTM là căn cứ để quyết định việc đầu tư dự án, là cơ sở để các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền kiểm tra, thanh tra việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường của dự án…

Các văn bản trên đã được công khai với nhân dân địa phương. Tuy nhiên, nhân dân ba thôn T80, Sơn Đồng và Đồng Giãng (xã Ngọc Thanh) vẫn có ý kiến lo ngại Nghĩa trang Liên Đài Viên sẽ có những ảnh hưởng không tốt về môi trường (nguồn nước, không khí, âm thanh…), việc học tập của con em địa phương nên chưa đồng ý cho UBND TX. Phúc Yên tiếp tục triển khai dự án.

Vị trí Nghĩa Trang Liên Đài Viên. Ảnh: tamnhin.net

Trước diễn biến này, tại buổi đối thoại với nhân dân, đại diện một số sở, ban, ngành và chính quyền địa phương đã khẳng định, khoảng cách từ nghĩa trang cát táng đến Trường Tiểu học xã Ngọc Thanh C là 200m, đảm bảo quy chuẩn xây dựng (tối thiểu 100m). Ngoài ra, nghĩa trang chỉ có hai hình thức chôn cất là cát táng (lưu giữ xương sau khi cải táng) và lưu tro cốt sau hỏa táng nên không có nguy cơ thẩm thấu chất hữu cơ phân hủy xuống nguồn nước sinh hoạt. Hơn nữa, theo phong tục thì việc cải táng thường hoàn thành trước khi mặt trời mọc, lại không có kèn, trống hoặc vòng hoa… nên không làm ảnh hưởng đến tâm lý của học sinh học ở trường.

Ngoài yếu tố kỹ thuật (kích cỡ, kết cấu mộ) thì còn có sự giám sát của cơ quan chuyên ngành, người dân địa phương...

Trước những giải thích này, người dân vẫn nhất quyết chưa đồng ý triển khai dự án, tiếp tục cắt cử người thường trực tại các điểm lán trại cạnh khu vực dự án để phản đối.

Với quyết tâm triển khai dự án, ngày 30/7/2015, UBND tỉnh Vĩnh Phúc có quyết định chuyển chủ đầu tư Dự án Nghĩa trang Liên Đài Viên từ UBND TX. Phúc Yên sang Công ty TNHH An Viên (chuyển hình thức đầu tư dự án từ đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước sang hình thức đầu tư trực tiếp trong nước).

Tiếp đó, UBND tỉnh Vĩnh Phúc yêu cầu chủ đầu tư chỉ được sử dụng hình thức cát táng trong nghĩa trang, chấp hành đúng các quy định của pháp luật về quản lý, quy hoạch, đầu tư, xây dựng, quản lý nghĩa trang, bảo vệ môi trường…Tuy nhiên, theo thông tin chúng tôi có được thì dù chủ đầu tư mới đã có nhiều động thái tích cực để triển khai dự án theo đúng các yêu cầu trên nhưng vẫn bị người dân ngăn cản. Thậm chí, một số người còn tiến hành dựng lều lán ở khu vực dự án để ngăn cản chủ đầu tư đến làm thủ tục động thổ. Vì vậy, đến nay, dự án vẫn “giậm chân tại chỗ”, thậm chí chủ đầu tư còn chưa thể làm được hàng rào của khu đất đã giải phóng mặt bằng.

Được biết, đã 3 lần chính quyền địa phương tổ chức đối thoại với nhân dân để xử lý những vướng mắc nhưng vẫn chưa giải quyết xong.

Văn bản 2557/SXD-QHKT của Sở Xây dựng Vĩnh Phúc.

Mới đây, ngày 10/8/2016, Sở Xây dựng Vĩnh Phúc có Văn bản 2557/SXD-QHKT đề xuất với UBND tỉnh về việc đơn kiến nghị khẩn cấp của một số công dân xã Ngọc Thanh về Dự án Nghĩa trang Liên Đài Viên, nêu rõ: Đối chiếu quy chuẩn quốc gia các công trình hạ tầng kỹ thuật do Bộ Xây dựng ban thành kèm theo thông tư đều quy định khoảng cách vệ sinh môi trường nhỏ nhất từ nghĩa trang cát táng đến khu dân cư, trường học là 100m.

Căn cứ quy định trên, đối chiếu kết quả kiểm tra thực địa cho thấy khoảng cách  vệ sinh môi trường  của Dự án Nghĩa trang Liên Đài Viên là đảm bảo quy định.

Tuy nhiên, nút thắt giữa người dân, doanh nghiệp và cơ quan chức năng vẫn chưa thể nới lỏng, đồng nghĩa với dự án còn tiếp tục “đắp chiếu”.

Nhóm PVĐT