Kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng kinh phí thực hiện Dự án (D.A) Chương trình khí sinh học cho ngành Chăn nuôi Việt Nam (gọi tắt là D.A khí sinh học) chỉ rõ, việc quản lý, sử dụng nguồn kinh phí thu từ việc bán tín chỉ giảm phát thải tự nguyện mắc phải tồn tại, khuyết điểm khá nghiêm trọng.
Theo kết luận của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), từ năm 2013 đến 31/10/2015, D.A đã phát hành 658.893 tín chỉ giảm phát thải ra thị trường thế giới. Số tiền thu được từ bán tín chỉ là 962.550,18 EUR và 875.416,64 USD, tương đương với 44,3 tỷ đồng.
Để thực hiện việc bán tín chỉ giảm phát thải tự nguyện này, ngày 1/4/2013, Giám đốc Ban Quản lý (BQL) D.A Hoàng Kim Giao (lúc đó là Cục trưởng Cục Chăn nuôi) cùng đại diện của Tổ chức SNV và Nexus ký Hợp đồng Dịch vụ quản lý tài sản các-bon. BQLD.A chỉ định Nexus làm đại lý bán và môi giới bán tín chỉ giảm phát thải được tạo ra bởi D.A. Sau đó, BQLDA trả cho Nexus 10% tổng thể tích bán (nhân với giá bán hàng); đối với một số trường hợp đặc biệt là 8%.
D.A khí sinh học là D.A tài trợ không hoàn lại (ODA) từ Chính phủ Hà Lan. Bộ NN&PTNT là cơ quan chủ quản D.A. Cục Chăn nuôi được giao làm chủ D.A từ năm 2003 đến nay. Để tổ chức, quản lý và triển khai D.A giai đoạn đến hết 2012, BQLD.A khí sinh học được thành lập nhưng sử dụng con dấu của Cục Chăn nuôi; từ năm 2013 đến nay BQLD.A có con dấu riêng để hoạt động. Hiện đã có 58 tỉnh, thành phố tham gia vào D.A và tính từ năm 2015 còn 42 tỉnh đang hoạt động. D.A đã hỗ trợ được 146.077 công trình khí sinh học; tạo 8.340 việc làm mới cho người dân nông thôn qua việc xây dựng công trình khí sinh học. Tính từ 2007 - 2014, các công trình khí sinh học thuộc D.A đã giảm phát thải khoảng 2.269.665 tấn CO2... |
Kết luận thanh tra chỉ rõ, ông Hoàng Kim Giao đã ký các thỏa thuận, hợp đồng hỗ trợ kỹ thuật, quản lý tài sản các-bon với Tổ chức Nexus; BQLD.A và Cục Chăn nuôi đã ký biên bản ghi nhớ với tổ chức SNV không có trong nội dung của hiệp định ký giữa 2 Chính phủ Việt Nam và Hà Lan, không được sự đồng ý (phê chuẩn) của cơ quan có thẩm quyền là sai quy định Nhà nước, vượt quyền hạn của Cục Chăn nuôi và BQLD.A.
Đồng thời, BQLD.A đã không báo cáo cơ quan chủ quản việc thực hiện bán và sử dụng nguồn thu từ bán tín chỉ giảm phát thải tự nguyện. Trong năm 2013 và 2014, D.A đã sử dụng nguồn thu từ bán tín chỉ Vers để chi trả một số chi phí: Môi giới cho Nexus, hỗ trợ kỹ thuật cho Nexus, chi thẩm định giám sát DOE, chi phí phát hành tín chỉ, phí thành viên, phí ngân hàng và hỗ trợ một số hoạt động tại cấp tỉnh là không đúng quy định của Nhà nước. Việc sử dụng nguồn thu từ việc bán tín chỉ giảm phát thải tự nguyện không có trong phê duyệt và hướng dẫn của cấp có thẩm quyền.
“Trách nhiệm này thuộc về ông Hoàng Kim Giao, nguyên Cục trưởng Cục Chăn nuôi; ông Hoàng Thanh Vân, Cục trưởng đương nhiệm Cục Chăn nuôi và ông Tống Xuân Chinh, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi”, kết luận nêu rõ.
Bộ NN&PTNT giao Cục Chăn nuôi rút kinh nghiệm kiểm điểm đối với các tập thể cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý của Cục liên quan đến những tồn tại, khuyết điểm nêu trên.
Ông Tống Xuân Chinh, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi kiêm Giám đốc BQLD.A khí sinh học cho biết, không nắm được các thông tin D.A từ các thời kỳ trước bởi mới nhận nhiệm vụ Giám đốc BQLD.A (tuy kết luận thanh tra cũng đã chỉ rõ trách nhiệm của ông Chinh trong việc để xảy ra tồn tại, khuyết điểm của D.A).
“Theo quan điểm cá nhân tôi, một D.A nên có đánh giá tính chất đặc thù của nó. D.A này là D.A ODA kéo rất dài, qua nhiều đời giám đốc, kế toán, nhiều văn bản quy định pháp luật. Thứ nữa, cần đánh giá kết quả đạt được thành tựu của D.A. Việc tồn tại, khuyết điểm là do phía Việt Nam thôi chứ về phía nước ngoài - cộng đồng tài trợ người Hà Lan và cộng đồng khác thì chả có vấn đề gì cả”, ông Chinh nhìn nhận.
Tràng An/Thanh tra
Đối với những trường hợp tự chuyển đổi từ đất trồng lúa sang đào ao, khoan giếng lấy nước mặn nuôi tôm thẻ chân trắng ở vùng Đồng Tháp Mười của tỉnh Long An phát sinh từ năm 2023 đến nay phải xử lý vi phạm theo đúng quy định pháp luật, trong đó buộc phải khôi phục lại hiện trạng đất ban đầu và trám lấp giếng.
Những năm gần đây, hoạt động nhập lậu gia súc qua biên giới tại địa bàn tỉnh Long An thường hay xảy ra. Tuy nhiên, số lượng gia súc nhập lậu thường nhỏ lẻ, vài con và không thường xuyên. Dù vậy, nhập lậu động vật vẫn tiềm ẩn những nguy cơ phát sinh, lây nhiễm dịch bệnh trên gia súc, gia cầm và cả con người.
Liên quan đến những vi phạm của Công ty CP truyền thông và du lịch Phú Yên tại khu du lịch nông nghiệp Sông Ba Farm, mà Kinh tế nông thôn có bài phản ánh, ông Nguyễn Công Thành, Phó Chủ tịch UBND TP. Tuy Hoà (Phú Yên), khẳng định, sẽ cưỡng chế nếu khu du lịch nông nghiệp Sông Ba Farm không thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là buộc khôi phục tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm và buộc trả lại đất đã lấn, chiếm theo quy định trong quý IV/2024.