Theo phản ánh của người dân sở tại, trong quá trình thực hiện các gói thầu xây dựng, mua sắp trang thiết bị nhà văn hóa các thôn phục vụ tiến trình xây dựng Nông thôn mới (NTM) tại xã Sơn Đông, Sơn Tây (Hà Nội) có nhiều dấu hiệu không minh bạch.
Theo lộ trình đề ra, đến hết năm 2014, xã Sơn Đông sẽ là xã đầu tiên đại diện cho TX Sơn Tây hoàn thành 19/19 tiêu chí NTM. Thế nhưng, đến trung tuần tháng 9, xã mới đạt được 13/19 tiêu chí. Theo nhận định của người dân, từ nay đến hạn về đích chỉ còn hơn 3 tháng, với tiến độ này thì khó đạt được lộ trình đề ra.
Nguyên nhân dẫn đến chậm tiến độ, theo ông Nguyễn Long Giang - Chủ tịch UBND xã Sơn Đông – Trưởng ban quản lý xây dựng NTM là do thiếu nguồn vốn và trong quá trình xây dựng NTM có một số vụ việc phát sinh. Đến thời điểm này, xã còn lại 06 tiêu chí chưa đạt chuẩn gồm: Tiêu chí Trường học, mới đạt 2/4 điểm; Cơ sở vật chất văn hóa, mới đạt 2/4 điểm; Chợ nông thôn, mới đạt 0,5/2 điểm; Thủy lợi, mới đạt 3/4 điểm; Tỷ lệ hộ nghèo, mới đạt 3/5 điểm và tiêu chí Giao thông, mới cơ bản đạt.
Máy xét nghiệm sinh hóa tự động hoàn toàn có giá 305 triệu đồng đang “đắp chiếu” Không những chậm tiến độ, trong quá trình xây dựng NTM, người dân xã Sơn Đông còn cho rằng, có nhiều dấu hiệu thiếu minh bạch tại các gói thầu xây dựng, mua sắp trang thiết bị nhà văn hóa các thôn.
Cụ thể, gói thầu xây dựng, mua sắm trang thiết bị nhà văn hóa các thôn trị giá trên 8,9 tỷ đồng bị xé lẻ thành 03 gói để xã chỉ định thầu; phê duyệt giá mua trang thiết bị cao gấp nhiều lần so với thực tế. Ví dụ: ghế Hòa Phát - Xuân Hòa khung thép, xã Sơn Đông duyệt giá mua 480.000 đồng/chiếc, trong khi người dân mua có 250.000 đồng/chiếc; tivi Toshiba 40 inch xã Sơn Đông duyệt giá mua 14,5 triệu đồng/chiếc, trong khi giá chào bán công khai ở các trung tâm điện máy tại Hà Nội chưa tới 10 triệu đồng/chiếc. Một dấu hiệu thiếu minh bạch khác nữa đó là trong khi xã duyệt giá mua tivi Toshiba 40 inch thì nhà thầu lại đưa tivi Toshiba 39 inch về giao cho các thôn?
Đối với gói trang thiết bị cho trạm Y tế xã trị giá gần 1,4 tỷ đồng cũng có nhiều dấu hiệu khuất tất, đáng chú ý, một số trang thiết bị đắt tiền được trang bị nhưng không sử dụng được do thiếu đồng bộ hoặc không cần thiết phải trang bị cho y tế cấp xã. Bà Hoàng Thị Liên, Trạm phó trạm Y tế xã Sơn Đông cho biết, trong các thiết bị được trang bị cho trạm Y tế có hai loại máy không sử dụng đến. Ghế Nhà khoa ST – D520 trị giá 167 triệu đồng, do thiếu các đồ chuyên dụng nên không hoạt động được, còn “máy xét nghiệm sinh hóa tự động hoàn toàn” có giá 305 triệu đồng từ lúc được đưa về (ngày 26/6/2012) đến nay vẫn nằm “bất động” do thiếu máy ly tâm.
Nhà vệ sinh thôn Đồi Chợ có tổng mức đầu tư 90 triệu đồng Đối với gói thầu xây nhà vệ sinh, ông Nguyễn Long Giang cho biết hiện đang được tiến hành xây dựng. Tổng cộng có 18 nhà vệ sinh, trung bình mỗi nhà vệ sinh rộng 12m2 với 2 buồng, trung bình giá trị mỗi nhà vệ sinh gần 90 triệu đồng. Nhưng theo mục sở thị tại nhà vệ sinh thôn Đồi Chợ chỉ có chiều dài 2,6m còn chiều rộng chỉ có 2,2m lấy đâu ra được 12m2 như ông Giang nói?.
Ông Nguyễn Long Giang thừa nhận, những thông tin người dân phản ánh là có, tuy nhiên, chưa gây thiệt hại cho xã, cho dân vì nhà thầu chưa cầm đồng nào của dân cả. Theo ông Giang, việc “xé lẻ” thành 03 gói thầu là để chạy đua với thời gian cũng như dễ quản lý? Đối với giá duyệt mua trang thiết bị cao hơn so với hiện nay là vì đơn giá được duyệt từ tháng 11/2013? Việc nhà thầu đưa “nhầm” tivi Toshiba 39 inch về giao cho các thôn thay vì tivi Toshiba 40 inch, sau khi bị dân phát hiện, nhà thầu đã đổi lại đúng chủng loại.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về hình thức thanh toán gói thầu xây dựng và mua sắm trang thiết bị các nhà văn hóa tại xã Sơn Đông, ông Đoàn Văn Tuệ - Giám đốc Công ty CPSX & XDTM Quảng Đông, đơn vị được UBND xã chỉ định trúng thầu cho biết, Công ty sẽ thanh toán theo giá thị trường hiện hành + VAT + tiền công lắp đặt. Nghĩa là không thanh toán 01 chiếc ghế Hòa Phát - Xuân Hòa 480 nghìn đồng như đơn giá được duyệt mà chỉ thanh toán 250 nghìn đồng với giá mua thực.
Trao đổi với chúng tôi về định mức mua sắm trang thiết bị cho cấp xã, ông Phùng Huy Vinh, Trưởng phòng Kinh tế thị xã Sơn Tây, Ủy viên Ban Chỉ đạo NTM khá bất ngờ khi chúng tôi cung cấp con số trên. Theo ông Vinh, đã có quy định chung của Thành phố về mua sắm trang thiết bị cho các cấp chính quyền. Tuy nhiên, quan điểm của lãnh đạo thị xã Sơn Tây là nên khuyến khích đầu tư xây dựng cho người dân trước. Nếu đúng như con số phóng viên cung cấp, chúng tôi sẽ cho thanh tra toàn diện các gói thầu xây dựng, mua sắm tại xã Sơn Đông.
Thành Vinh – Trần Quý
KTNT