Năm 2021, TT Khuyến nông tỉnh Tuyên Quang phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp các huyện, thành phố và một số doanh nghiệp giống cây trồng thực hiện nhiều mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trên cây lúa và cây ngô, bước đầu cho kết quả khả quan.
Theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh Tuyên Quang, đến nay, đơn vị đã phối hợp với các đơn vị có liên quan thực hiện 60 mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất đối với cây lúa, cây ngô. Trong đó, có 55 mô hình trình diễn 46 giống lúa mới, 5 mô hình trình diễn giống ngô và 3 mô hình thử nghiệm phân bón mới trên cây lúa.
Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trên cây lúa
Trong các mô hình trình diễn giống lúa mới vụ xuân 2021 nổi lên giống lúa lai LP1601. Đây là giống lúa lai 2 dòng, do Công ty TNHH giống cây trồng LongPing (Việt Nam) cung ứng. Mô hình thực hiện trên diện tích 1ha tại xã Hoàng Khai, huyện Yên Sơn. Giống lúa này có thời gian sinh trưởng 130 -135 ngày, cây cao 90-110 cm, cứng cây, lá đòng lòng mo, thích nghi rộng, đẻ nhánh khỏe, chống đổ tốt. Đặc biệt, chống chịu khá với bệnh đạo ôn, bạc lá, khô vằn. Tỷ lệ thành gạo cao, gạo trong, cơm ngon, năng suất trung bình 74 tạ/ha.
Đánh giá về hiệu quả, ông Ma Văn Thái (xã Hoàng Khai) cho biết, gia đình cấy 3 sào (1 sào Bắc Bộ = 360m2) giống lúa LP 1601 theo hướng dẫn của cán bộ khuyến nông. Giống lúa này có ưu điểm đẻ nhánh khỏe, cứng cây nên chống đổ tốt; chống chịu khá với bệnh đạo ôn, bạc lá, khô vằn. Năng suất đạt 270 kg/sào. Với những ưu điểm nổi bật nói trên, gia đình sẽ tiếp tục sử dụng giống lúa trong những vụ tới.
Hay mô hình giống lúa thuần VNR88 do Công ty CP Tập đoàn giống cây trồng Việt Nam cung ứng, thực hiện trên diện tích 2ha tại phường Ỷ La (TP. Tuyên Quang) và xã Tú Thịnh (Sơn Dương). Thời gian sinh trưởng 130-140 ngày, cây cao 105 - 110 cm, đẻ nhánh khoẻ, bộ lá phẳng, hơi mỏng lá, bông to, xếp hạt trung bình, hạt hơi bầu, mầu nâu nhạt, tỷ lệ hạt chắc/bông cao, chịu thâm canh, chống đổ khá. Chống chịu khá với một số sâu bệnh hại như: đạo ôn, bạc lá, rầy nâu..., chất lượng hạt gạo trong không bạc bụng, tỷ lệ gạo xát và gạo nguyên cao, cơm trắng, bóng, mềm, vị đậm, ngon cơm.
Ông Nguyễn Văn Ngân, Giám đốc HTX Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Ỷ La, cho biết, mặc dù là vụ đầu tiên thực hiện mô hình trình diễn giống lúa thuần VNR88 với quy mô 2ha nhưng qua theo dõi thấy, đây là giống có năng suất cao, chất lượng gạo ngon, phù hợp với đồng đất địa phương. Lúa đẻ nhánh khỏe, trổ bông tập trung; bông to, tỷ lệ hạt chắc/bông cao; năng suất trung bình 72 tạ/ha, nơi cao đạt đến 75 tạ/ha. Đặc biệt, đây là giống lúa có khả năng chống chịu bệnh đạo ôn và rầy nâu khá tốt; chất lượng hạt gạo trong, cơm trắng, bóng, mềm, vị đậm, ngon cơm. Với tiềm năng năng suất, chất lượng cao, vụ mùa tới, HTX sẽ mở rộng quy mô sản xuất giống lúa này.
Ở mô hình trình diễn giống lúa mới vụ mùa, điển hình có giống lúa lai MHC2. Đây là giống lúa lai 2 dòng, do Công ty TNHH Mahyco Việt Nam cung ứng. Mô hình triển khai trên diện tích 16,9 ha, trong đó, tại xã An Khang (TP. Tuyên Quang) 15 ha, xã Lăng Can (Lâm Bình) 1,9 ha và ngoài mô hình 1.679 ha. Giống có thời gian sinh trưởng 105-110 ngày, đẻ nhánh khỏe, dạng hình gọn, lá thẳng và cứng cây, chống đổ tốt, chống chịu khá với một số loại sâu bệnh hại chính như đạo ôn, bạc lá, khô vằn. Chất lượng gạo ngon, gạo trong, cơm mềm, vị đậm, năng suất bình quân đạt 70,9 tạ/ha.
Giống ngô lai đơn SSC586 cho hiệu quả cao
Trong 5 mô hình trình diễn giống ngô mà Trung tâm Khuyến nông tỉnh Tuyên Quang đang triển khai có giống ngô lai đơn SSC586 (ngô sinh khối), do Công ty CP Tập đoàn giống cây trồng Việt Nam cung ứng cho hiệu quả, đã được nhân rộng ra nhiều địa phương trong tỉnh.
Mô hình triển khai trên diện tích 0,5ha tại phường Hưng Thành (TP. Tuyên Quang), thời gian sinh trưởng từ khi gieo trồng đến lúc thu hoạch chất xanh khoảng 80-85 ngày; cây sinh trưởng mạnh, to khỏe, chống đổ tốt. Đặc biệt, giống ngô lai đơn SSC586 có thân lá to, lá xanh bền đến lúc thu hoạch nên thuận lợi cho việc sử dụng làm thức ăn trong chăn nuôi. Khả năng chống chịu khá tốt với bệnh cháy lá, bệnh gỉ sắt. Năng suất chất xanh đạt 50 tấn/ha.
Hiện, giống ngô SSC586 đang được Công ty CP Tập đoàn Giống cây trồng Việt Nam liên kết với HTX nông nghiệp Hưng Thành (TP. Tuyên Quang) trồng gần 20ha và đang được bà con tiếp tục nhân rộng. Trừ chi phí, người trồng thu lãi gần 40 triệu đồng/ha, gấp 2 lần so với giống ngô truyền thống. Mặt khác, ngô sinh khối có thời gian sinh trưởng ngắn nên ít chịu tác động của thời tiết, thuận lợi cho sản xuất 3 vụ/năm.
Ông Trần Hồng Quảng, HTX Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Hưng Thành, cho biết, gia đình trồng 7 mẫu ngô sinh khối, ưu điểm của ngô là ít sâu bệnh, dễ chăm sóc, năng suất cao so với các giống ngô khác. Với diện tích này, gia đình thu lãi 70-80 triệu đồng.
Gia đình bà Nguyễn Thị Dần, tổ 9, phường Hưng Thành (TP. Tuyên Quang) chuyển đổi 3 sào cấy lúa sang trồng ngô sinh khối (SSC586). Theo bà Dần, trồng ngô sinh khối mỗi vụ chỉ mất hơn 70 ngày, ít sâu bệnh. Là thành viên HTX Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Hưng Thành nên khi ngô thu hoạch được HTX lo đầu ra. Với 3 sào ngô sinh khối, mỗi năm gia đình bà thu lãi 14 triệu đồng.
Được biết, HTX Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Hưng Thành hiện trồng 20ha ngô sinh khối. Để có đầu ra ổn định, HTX đã liên kết với HTX Nông nghiệp Công nghệ cao Tiến Thành trong bao tiêu sản phẩm với giá ổn định 800-900 đồng/kg.
Ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Tuyên Quang, cho biết, từ kết quả thực hiện các mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, năm 2021, Trung tâm đề nghị Sở Nông nghiệp và PTNT bổ sung giống lúa lai 2 dòng MHC2 và giống ngô lai biến đổi gen NK7328 vào cơ cấu giống của tỉnh năm 2022.
Thời gian tới, Trung tâm tiếp tục chỉ đạo các đơn vị liên quan theo dõi, đánh giá năng suất, chất lượng và khả năng chịu sâu bệnh của các giống trong vụ xuân 2022. Trong đó, chú ý các giống lúa có nhiều triển vọng nhân rộng trong sản xuất như: Giống lúa lai Thụy Hương 308, giống lúa thuần Dự Hương 8, VNR88, BC 15 có chuyển gen kháng đạo ôn (Pita), giống ngô lai VN172, giống ngô lai đơn SSC586, ngô lai biến đổi gen DK 9955S, ngô lai VN172.
Có thể thấy, bằng việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, đưa các giống cây trồng mới vào sản xuất, những năm gần đây, ngành Nông nghiệp Tuyên Quang đã và đang có nhiều thay đổi trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đây là tiền đề để ngành nông nghiệp đẩy nhanh tiến độ tái cơ cấu, đưa giống cây trồng mới, có năng suất cao vào sản xuất, từ đó nâng cao giá trị kinh tế.