Chủ động phòng chống rét cho động vật thủy sản tại miền Bắc và miền Trung

Sục khí và quạt nước giúp ổn định nhiệt độ và cung cấp ôxy cho tôm.

Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, không khí lạnh sẽ hoạt động mạnh ở khu vực phía Bắc trong khoảng thời gian bắt đầu từ đầu tháng 12/2024 đến tháng 02/2025, gây ra các đợt rét đậm, rét hại, làm giảm mạnh nhiệt độ từ đó ảnh hưởng đến sinh trưởng của thủy sản nuôi. Các đợt rét đậm, rét hại kéo dài có khả năng xảy ra, đặc biệt tại các khu vực vùng núi phía Bắc, kèm theo hiện tượng sương muối, băng giá trong thời gian trên.

Mùa đông tại miền Bắc và miền Trung Việt Nam không chỉ là thách thức với con người mà còn gây áp lực lớn lên ngành nuôi trồng thủy sản – nguồn sinh kế của hàng triệu hộ gia đình. Những đợt rét đậm, rét hại kéo dài không chỉ làm giảm nhiệt độ nước ao nuôi mà còn ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng, thậm chí dẫn đến thiệt hại nặng nề cho vật nuôi nếu không có biện pháp ứng phó kịp thời.

Riêng đối với thủy sản nuôi đã đạt kích cỡ thương phẩm: Cần có phương án thu hoạch trước khi bước vào đợt rét đậm, rét hại để hạn chế khi xuất hiện thười tiết cực đoan, đặc biệt là các loài thủy sản có khả năng chống chịu rét kém như cá rô phi, cá chim trắng, cá lóc, ba ba, cá chim vây vàng…

Đối với các loại thủy sản nuôi chưa đạt kích cỡ thương phẩm, đang nuôi, thì cần tích cực thực hiện các biện pháp chống rét cho hiệu quả. Từ việc cải thiện điều kiện môi trường ao nuôi, chăm sóc vật nuôi đến ứng dụng công nghệ tiên tiến, mỗi biện pháp đều thể hiện nỗ lực không ngừng nhằm đảm bảo sự ổn định cho ngành thủy sản trong mùa đông giá rét.

Gia cố môi trường nuôi để bảo vệ động vật thủy sản

Tại các tỉnh miền Bắc như Hải Phòng, Hải Dương, Thái Bình, hay các tỉnh miền Trung như Nghệ An, Hà Tĩnh, việc duy trì và cải thiện môi trường ao nuôi là bước đầu tiên trong chiến lược phòng chống rét. Các ao nuôi cần được bổ sung nước để nâng cao mực nước, giảm ảnh hưởng của nhiệt độ bên ngoài. Đặc biệt, những tấm bạt, nilon che phủ ao đã trở thành hình ảnh quen thuộc mỗi khi mùa đông đến, giúp hạn chế thất thoát nhiệt vào ban đêm.

Các thiết bị sục khí hoặc quạt nước cũng phải được lắp đặt để duy trì sự tuần hoàn của nước, giúp ổn định nhiệt độ và cung cấp oxy cho thủy sản. Nhiều hộ nuôi còn tận dụng các loại bèo tây hoặc thực vật nổi để phủ mặt ao, không chỉ giữ ấm mà còn giúp giảm ánh sáng trực tiếp, tạo môi trường ổn định cho cá và tôm.

Bên cạnh đó, các địa phương còn khuyến khích hộ nuôi áp dụng các mô hình công nghệ cao như nhà bạt hoặc hệ thống tuần hoàn nước ấm, đặc biệt là với các đối tượng nuôi giá trị cao như cá tầm, cá hồi. Tại một số nơi như Lào Cai, Sơn La – nơi nuôi cá nước lạnh phát triển mạnh, các hệ thống này đã chứng minh hiệu quả rõ rệt khi giúp giảm đáng kể tỷ lệ hao hụt trong mùa đông.

Chăm sóc và tăng cường sức đề kháng cho thủy sản

Để đảm bảo sức khỏe cho vật nuôi trong điều kiện khắc nghiệt, việc quản lý dinh dưỡng và tăng cường sức đề kháng là yếu tố then chốt. Nhiều hộ nuôi tại Nghệ An và Thanh Hóa đã điều chỉnh chế độ ăn của thủy sản, giảm lượng thức ăn trong những ngày rét buốt để tránh gây ô nhiễm môi trường nước. Thay vào đó, các loại thức ăn giàu dinh dưỡng, được bổ sung vitamin C và khoáng chất, được ưu tiên để giúp cá và tôm duy trì sức khỏe tốt nhất.

Ngoài ra, các sản phẩm tăng cường miễn dịch, men tiêu hóa cũng được sử dụng rộng rãi để hỗ trợ khả năng chống chịu của thủy sản trước sự thay đổi đột ngột của thời tiết. Người nuôi thường xuyên kiểm tra sức khỏe vật nuôi, quan sát dấu hiệu bất thường để kịp thời xử lý và phòng ngừa dịch bệnh.

Không chỉ dừng lại ở kỹ thuật nuôi, sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương cũng đóng vai trò quan trọng. Nhiều sở nông nghiệp đã phối hợp với các chuyên gia tổ chức tập huấn kỹ thuật cho người nuôi, cung cấp thông tin về cách phòng chống rét hiệu quả. Các vật tư như bạt che, chế phẩm sinh học hay thiết bị sục khí cũng được cấp phát hoặc trợ giá để giảm bớt gánh nặng kinh tế cho người dân.

Bài học từ thực tiễn và hướng tới tương lai

Những năm gần đây, các tỉnh miền Bắc và miền Trung đã đạt được nhiều kết quả khả quan trong việc phòng chống rét cho động vật thủy sản. Tuy nhiên, trước tình hình biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, các đợt rét đậm, rét hại có xu hướng kéo dài hơn, đòi hỏi sự chủ động cao hơn từ cả người dân và chính quyền. Việc đầu tư vào công nghệ nuôi trồng hiện đại, phát triển các mô hình nuôi bền vững như hệ thống tuần hoàn nước ấm hay nhà lưới che phủ là hướng đi được khuyến khích. Đồng thời, cần tăng cường công tác dự báo thời tiết, nâng cao nhận thức của người dân về tầm quan trọng của việc bảo vệ vật nuôi trong điều kiện khắc nghiệt.

Mùa đông sẽ luôn là thử thách lớn với ngành nuôi trồng thủy sản, nhưng với sự chuẩn bị chu đáo và tinh thần đoàn kết, các tỉnh miền Bắc và miền Trung đang cho thấy quyết tâm vượt qua khó khăn, đảm bảo sự phát triển ổn định cho ngành kinh tế mũi nhọn này. Bài học từ những nỗ lực phòng chống rét không chỉ là kinh nghiệm quý báu cho các địa phương mà còn mở ra hướng đi bền vững hơn cho ngành nuôi trồng thủy sản trong tương lai.