Thời gian qua, ngành nông nghiệp, kinh tế nông thôn Bắc Giang đạt nhiều kết quả rất tích cực, nhất là trong phát triển kinh tế vườn - VAC. Theo đánh giá của ngành nông nghiệp, Hội Làm vườn (HLV) tỉnh Bắc Giang có đóng góp không nhỏ.
Nhất là trong tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất nông nghiệp tuần hoàn, ứng dụng công nghệ cao, hữu cơ; xây dựng vườn mẫu, sản phẩm OCOP, nâng cao giá trị gia tăng và bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm cho sản phẩm.
Phát huy vai trò dẫn dắt
Ngành Nông nghiệp và PTNT Bắc Giang đã đạt được nhiều thành tích cả về quy mô, năng suất, chất lượng sản phẩm, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Nhờ chuyển đổi cơ cấu sản xuất, tỉnh đã hình thành nhiều vùng sản xuất tập trung được đầu tư cơ sở hạ tầng đồng bộ, ứng dụng KHCN tiên tiến, liên kết chuỗi giá trị, chuyển đổi số…
Đóng góp tích cực vào thành tựu đó, phải kể đến vai trò của HLV tỉnh Bắc Giang - mảnh ghép cần thiết và quan trọng. Phát huy vai trò dẫn dắt, Hội đã tạo dựng phong trào thi đua rộng khắp, phát triển nhiều mô hình kinh tế trang trại tiêu biểu, giúp đỡ hội viên xóa đói giảm nghèo, làm giàu chính đáng. Nhiều địa phương trở thành điểm sáng với các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, mang lại giá trị kinh tế cao như: Lục Ngạn, Yên Thế, Lục Nam...
Bắc Giang hiện có 1.219 trang trại, trong đó có 586 trang trại đạt tiêu chí của Bộ Nông nghiệp và PTNT; hàng trăm trang trại, HTX hoạt động hiệu quả, doanh thu bình quân trên 1 tỷ đồng/trang trại/năm. Từ 2019 - 2024, hội viên các cấp đã trồng mới trên 2.115ha cây ăn quả, cải tạo 1.824ha vườn tạp, 1.134ha ao hồ; 885 hộ nuôi con đặc sản như: Ba ba, tắc kè, cầy hương, dúi, cá lăng, cá tầm, nhím, lợn rừng, vịt trời….
Nhờ đó, xuất hiện nhiều điển hình tiên tiến, cá nhân tiêu biểu như: Hộ gia đình ông Lưu Văn Sáng ở thôn Trại Ba, xã Quý Sơn, huyện Lục Ngạn. Với 2ha cam đường Canh (hơn 1.000 gốc), thu nhập mỗi năm 5 tỷ đồng. Nhưng điều đặc biệt là, ông Sáng đã ghép cam trên gốc bưởi, vừa hạn chế bệnh, vừa bền cây. Hộ ông Hoàng Văn Thắng ở xã Đèo Gia-Lục Ngạn thu 6-8 tỷ đồng/năm từ mô hình trồng rừng gỗ lớn.
Trong ứng dụng công nghệ cao, sản xuất nông nghiệp tuần hoàn gắn với du lịch sinh thái, trên địa bàn tỉnh có nhiều mô hình nổi bật: hộ ông Nguyễn Hoàng Hiệp ở xã Quý Sơn, huyện Lục Ngạn; mô hình ứng dụng công nghệ IOT về chăn nuôi gia súc, gia cầm tại trang trại của ông Hoàng Đình Quê ở xã Quỳnh Sơn, huyện Yên Dũng; mô hình liên kết gắn với tiêu thụ rau quả sạch của HTX rau sạch Yên Dũng...
Tại Yên Thế, thời gian qua, huyện tập trung phát triển đàn gia súc, gia cầm như trâu, bò, ngựa, lợn, dê, hươu, gà, ong mật...; trong đó đàn gia súc lớn (trâu, bò, ngựa) 10.250 con, đàn lợn 82.200 con, đàn dê 11.200 con, đàn hươu sao gần 1.000 con; đàn gà duy trì từ 3 triệu đến 4,2 triệu con; đàn ong 13.500 đàn. Phát triển kinh tế nông nghiệp gắn với xây dựng sản phẩm OCOP, hiện toàn huyện có 46 sản phẩm OCOP, trong đó có 9 sản phẩm từ gà đồi như gà tươi, gà ủ muối, giò gà, chả gà, khô gà lá chanh, ruốc gà...; 02 sản phẩm từ thịt lợn (thịt lợn gác bếp và xúc xích Cao Lan); 1 sản phẩm nhung hươu ngâm mật ong và hàng chục các sản phẩm OCOP khác từ các cây dược liệu quý, dầu ăn, hoa quả, bánh kẹo...
Yên Thế bán ra thị trường trên 10 triệu con gia cầm thương phẩm/năm.
Yên Thế có trên 14.000ha, trong đó có 5.706ha rừng được cấp chứng chỉ “Quản lý rừng bền vững FSC”;độ che phủ đạt trên 40%. Phát triển tập đoàn các cây ăn quả như vải, nhãn, cam, bưởi, ổi, thanh long... với tổng diện tích 4.700ha; phát triển cây công nghiệp như chè (trên 500ha), các cây dược liệu (hơn 50ha).
Để nâng cao tay nghề cho hội viên, HLV tỉnh đã chủ động xây dựng kế hoạch kinh phí, chương trình phối hợp với HLV Việt Nam, các sở, ban, ngành và các đơn vị có liên quan thực hiện các chương trình nhiệm vụ. HLV các huyện, thành phố xây dựng chương trình phối hợp với đơn vị chuyên môn cấp huyện tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao tiến bộ KHKT cho hội viên HLV và các chủ trang trại, gia trại.
Ngoài ra, HLV tỉnh Bắc Giang còn tích cực vận động hội viên hiến đất, góp công, góp sức, góp vốn và đề xuất giải pháp thực hiện các tiêu chí nông thôn mới. Năm năm qua, cán bộ, hội viên nông dân trong tỉnh đã hiến trên 255.000m2 đất làm đường giao thông và các công trình phúc lợi; tự nguyện đóng góp trên 19 tỷ đồng và 23 nghìn công lao động, làm mới, sửa chữa, nạo vét trên 1.586km kênh mương nội đồng, cứng hóa 1.872 km đường giao thông. Tiêu biểu là HLV huyện Lục Ngạn, HLV huyện Sơn Động...
Hướng đi mới: Tăng cường liên kết và lan tỏa tinh thần đổi mới, sáng tạo
Theo báo cáo của HLV Bắc Giang, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn không ít hoạt động cần tiếp tục nâng tầm, như: liên kết “bốn nhà” trong sản xuất hàng hóa, đặc biệt là liên kết tìm đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp; phong trào thi đua chưa đều, chưa rộng khắp.
Do vậy, một số hội viên đề xuất, HLV tỉnh Bắc Giang cần chú trọng đến kết nối liên kết “4 nhà” nhằm góp phần ổn định cung - cầu thị trường trong nước, phù hợp và thích nghi với xu thế của thị trường.
Cùng với đó, HLV tỉnh phải tích cực vận động hội viên tham gia chuỗi liên kết, tiêu thụ nông sản với doanh nghiệp phân phối.
Ông Hoàng Đình Quê, chủ trang trại huyện Yên Dũng cho rằng, cần có cơ chế chính sách khuyến khích tạo điều kiện trong liên kết bốn nhà (Nhà nông - Nhà nước - Nhà khoa học và Nhà doanh nghiệp), trong đó doanh nghiệp và nông dân là hai tác nhân chính, doanh nghiệp là đầu tàu, là động cơ của mối liên kết trong sản xuất nông nghiệp. Ngoài ra, trong cơ chế kinh tế thị trường hiện nay cần phải đẩy mạnh liên kết sản xuất giữa doanh nghiệp với người nông dân, liên kết này là then chốt để hình thành các chuỗi liên kết trong sản xuất.
Cùng với đó, đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động các thành viên HLV và nông dân về mục đích, ý nghĩa việc tham gia liên kết tổ chức sản xuất, tiêu thụ nông sản, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để các thành viên, nông dân tích cực, tự nguyện tham gia các HTX, tổ hợp tác, các mô hình liên kết, các câu lạc bộ trong sản xuất và tiêu thụ nông sản nhằm nâng cao thu nhập, đời sống Nhân dân ở nông thôn, vừa đáp ứng mong mỏi của các thành viên và nông dân, môi trường sinh thái, môi trường sản xuất kinh doanh, vừa nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm, từng bước đáp ứng nhu cầu tiêu dùng ngày càng cao của xã hội.
Về vấn đề kinh phí hoạt động, ông Quê kiến nghị, chính quyền các cấp hàng năm đầu tư một phần kinh phí sự nghiệp thỏa đáng để tổ chức học tập trao đổi kinh nghiệm, hướng dẫn kỹ thuật cho hội viên, vừa là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, vừa tạo sự gắn kết, đồng thuận giữa HLV với hội viên và nông dân, góp phần xây dựng các mô hình kinh tế mới, có hiệu quả và xây dựng nông thôn mới.
Phát biểu tại Đại hội đại biểu HLV tỉnh Bắc Giang khóa VI, nhiệm kỳ 2024-2029, ông Phan Huy Thông, Phó Chủ tịch Thường trực HLV Việt Nam ghi nhận và biểu dương những kết quả, thành tích HLV tỉnh Bắc Giang đạt được. Đồng thời yêu cầu: Trong nhiệm kỳ tới, HLV tỉnh cần tiếp tục phát triển trên cơ sở nâng cao cả số lượng và chất lượng hội viên cũng như tổ chức Hội. Đổi mới phương thức hoạt động của Hội, nâng cao công tác quản lý, phối hợp thực hiện nhiệm vụ với các cơ quan liên quan.
“Chủ động ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động của các cấp Hội và trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, gắn với hợp tác, liên kết theo chuỗi giá trị để nâng cao hiệu quả, phát triển bền vững, hướng đến phát triển nền nông nghiệp sinh thái…”, Phó Chủ tịch Phan Huy Thông nhấn mạnh.
Trên cơ sở đánh giá kết quả đạt được, ông Mai Sơn, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đề nghị, HLV các cấp trong tỉnh cần tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động để thích ứng và phát triển. Tập trung phát triển hội viên, củng cố tổ chức từ tỉnh đến cơ sở; tăng cường sự kết nối giữa Hội và các cấp chính quyền, doanh nghiệp.
Đẩy mạnh liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn với phát triển du lịch sinh thái tại các vùng nông thôn kết hợp với phát động các phong trào thi đua làm VACR, kinh tế trang trại giỏi, xây dựng tổ chức Hội vững mạnh. Nhân rộng các mô hình kinh tế tiêu biểu, điển hình tiên tiến để lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo trong toàn Hội…