Hội Làm vườn Việt Nam chung tay xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc (Bài 2): Nỗ lực kết nối

Bài 1: Bắc Ninh phát triển VAC quy mô trang trại

Xây dựng, nhân rộng mô hình

Từ khi thành lập (năm 1986) theo ý tưởng của Bác Hồ: “Trên vườn cây - dưới ao cá”, HLVVN đã đề xuất và vận động phong trào phát triển kinh tế vườn - ao - chuồng ở khuôn viên hộ gia đình, gọi tắt là VAC. Phong trào làm VAC do Hội vận động đi từ nhỏ đến lớn, từ thấp lên cao, từ làm VAC giúp cải thiện bữa ăn, chống đói, suy dinh dưỡng khi đất nước còn rất khó khăn. Phong trào làm VAC khi đó không những được Nhân dân ta hưởng ứng mà được nhiều tổ chức quốc tế UNICEF, AuSAID, QSA, FAO, CARE… đánh giá cao, cho đây là cách làm độc đáo của Việt Nam.

Cũng từ đó, VACVINA – HLVVN trở thành thương hiệu, biểu tượng của Hội. Từ khi đất nước đổi mới, phong trào VAC tiếp tục phát triển theo hướng kinh tế hàng hóa, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Đến nay, các chuyên gia đều thống nhất cho rằng, VAC là mô hình kinh tế tuần hoàn điển hình trong nông nghiệp.

Chủ tịch HLV Việt Nam - PGS. TS. Lê Quốc Doanh (thứ 3 từ trái sang) và Chủ tịch HLV Nghệ An Nguyễn Thế Thắng (phải) thăm vườn cam Xã Đoài của gia đình ông Phạm Đinh Tiến tại xã Nghi Diên (Nghi Lộc - Nghệ An).

Trong 7 nhiệm kỳ, các cấp Hội đã tập trung xây dựng hàng chục ngàn mô hình làm vườn - VAC điển hình ở các vùng như: cải tạo vườn tạp, chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả, xây dựng VAC trên vùng đất cát, vườn đồi, vườn rừng, vườn đô thị,... cải tạo ao nuôi, nuôi cá chim trắng, cá rô phi… Bên cạnh những mô hình do các cấp Hội xây dựng, Hội còn phát hiện những mô hình VAC tiêu biểu của nông dân, từ đó tổng kết, nhân ra diện rộng.

Theo Phó chủ tịch Thường trực HLVVN - TS. Phan Huy Thông, đến tháng 4/2024, Hội có tổng số 76 hội viên tổ chức (50 HLV cấp tỉnh + 26 hội viên doanh nghiệp) và 137 hội viên cá nhân (10 người tại Văn phòng Hội + 80 người tại 8 đơn vị trực thuộc + 47 cán bộ quản lý, chuyên gia, nhà khoa học, chủ trang trại...).

Theo số liệu báo cáo của 39/50 HLV cấp tỉnh, hiện có tổng số 249 hội cấp huyện; 2974 hội cấp xã; 8.769 chi hội cơ sở; 80 câu lạc bộ, 1.788 hợp tác xã - tổ hợp tác; 193 doanh nghiệp; 146 hội quán; 747.780 hội viên cá nhân.

Trong năm 2023 và 5 tháng đầu năm 2024, các Hội thành viên đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị ở địa phương tổ chức hàng nghìn cuộc tuyên truyền cho hàng vạn hội viên học tập, triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, chính sách phát triển kinh tế, xã hội của địa phương, điển hình như Hội Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh đã tổ chức 131 cuộc tuyên truyền cho 13.176  lượt hội viên.

Bên cạnh đó, một số Hội thành viên còn tích cực kết nối, tín chấp giúp hội viên vay vồn như: Hội Làm vườn tỉnh Nghệ An kết nối giúp hội viên xây dựng 87 dự án, vay 8 tỷ 145 triệu đồng, phối hợp với Hội Nông dân tín chấp để hội viên vay gần 90 tỷ đồng; Hội Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh tư vấn, hỗ trợ 2 doanh nghiệp lập, phê duyệt dự án để hưởng chính sách hỗ trợ theo Nghị quyết Hội đồng Nhân dân tỉnh…

TS. Phan Huy Thông cho biết thêm: Thời gian qua, hoạt động liên kết được HLVVN và một số Hội thành viên quan tâm, thúc đẩy và bước đầu đạt kết quả quan trọng.

Đặc biệt, ngày 09/10/2023, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT và Chủ tịch Hội đã ký Nghị quyết liên tịch số 06/NQLT-BNNPTNT-HLV về việc phối hợp thực hiện nhiệm vụ công tác giai đoạn 2023-2030 giữa Ngành Nông nghiệp và PTNT và hệ thống HLV trong cả nước. Đây là cơ sở nền tảng để tiếp tục khai thác, phát huy tốt hơn tiềm năng, thế mạnh của hệ thống tổ chức của ngành Nông nghiệp và PTNT và hệ thống Hội Làm vườn các cấp, đáp ứng yêu cầu của thực tế sản xuất và nguyện vọng của nông dân và hội viên trên cả nước.

Tạo ra phong trào thi đua “Làm vườn giỏi”

Chủ tịch HLV tỉnh Hà Giang Vi Hữu Cầu trao đổi: Chủ tịch HLV phải là người yêu nghề làm vườn. Vì thế, ông rất chú trọng đến phong trào thi đua “Làm vườn giỏi” và vận động các cấp Hội phát động sâu rộng tới hội viên toàn tỉnh với mục tiêu: Vận động, hướng dẫn, hỗ trợ hội viên sử dụng hiệu quả đất đai, lao động phát triển sản xuất VAC, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, tăng thu nhập, góp phần xóa đói giảm nghèo, làm giàu.

Chủ tịch HLVTP. Hải Phòng Ngô Thị Minh Hà trao đổi cùng anh Lê Văn Huy, Chủ tịch CLB Hoa lan Thủy Nguyên tại buổi triển lãm và thi hoa lan với chủ đề “Hương sắc Thủy Nguyên” (TP. Hải Phòng).

Phong trào thi đua “Làm vườn giỏi” của Hà Giang nhằm hướng dẫn hội viên cải tạo vườn tạp thực hiện “Kế hoạch cải tạo vườn tạp, phát triển kinh tế vườn hộ, tạo sinh kế cho người dân, giảm nghèo bền vững” giai đoạn 2020 – 2025 của tỉnh. Năm 2023, Hội vận động 65 hội viên cải tạo vườn tạp, có 2.510 hộ đạt danh hiệu hộ làm vườn giỏi.

Ông Võ Duy Sang, Chủ tịch HLV-Trang trại tỉnh Thanh Hoá, cho biết, Hội đã có những đóng góp rất tích cực, góp sức cùng với ngành Nông nghiệp tỉnh đẩy mạnh chuyển đổi các loại cây có giá trị kinh tế thấp, kém hiệu quả sang những loại cây mang lại giá trị cao hơn. Ngoài ra, Hội còn tổ chức cho hội viên xây dựng và phát triển các mô hình kinh tế VAC - vườn trại, hướng tới mục tiêu phát triển, nâng cao đời sống nông dân, góp phần vào thực hiện nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới ở địa phương. Năm 2023, HLV-Trang trại tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức thành công cuộc thi “Vườn đẹp, trang trại kiểu mẫu lần thứ 2 tỉnh Thanh Hóa”,  tạo động lực khuyến khích, động viên lan toả trong thực tiễn. Thanh Hóa hiện có hơn 1.500 trang trại, chủ yếu là trang trại có quy mô sản xuất hàng hóa, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Nghệ An hiện có 323 vườn đã được cấp giấy chứng nhận vườn chuẩn. HLV được tỉnh giao phối hợp với các đơn vị trong tỉnh tiếp tục triển khai kế hoạch xây dựng vườn chuẩn giai đoạn 2021-2025. Ông Nguyễn Thế Thắng, Chủ tịch HLV tỉnh Nghệ An, chia sẻ, những năm qua, Hội đã đóng vai trò nòng cốt tuyên truyền, vận động hội viên và nông dân đẩy mạnh phát triển kinh tế VAC. Hội còn tích cực, chủ động phối hợp với ngành Nông nghiệp, các tổ chức đoàn thể tổ chức tuyên truyền, vận động, hướng dẫn hội viên triển khai thực hiện thắng lợi nhiều chủ trương, chính sách về phát triển nông nghiệp, nông thôn nói chung và kinh tế VAC nói riêng, tạo sự chuyển đổi mạnh mẽ về cơ cấu sản xuất, áp dụng học công nghệ, phát triển các hình thức liên kết gắn sản xuất với với chế biến, phát triển thị trường tiêu thụ, nâng cao hiệu quả và thu nhập cho nông dân, đóng góp vào thành tựu phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới của tỉnh.

Chủ tịch HLV TP. Hải Phòng Ngô Thị Minh Hà cho biết, Hội đang xây dựng 20 vườn mẫu cấp thành phố; Hội cấp huyện xây dựng được tổng số 17 vườn mẫu. Phong trào thi đua “Làm vườn giỏi” ở Hải Phòng ngày càng được hội viên, nông dân hưởng ứng, tích cực tham gia.

Năm 2023, các Hội thành viên chủ trì, phối hợp xây dựng 139 mô hình kinh tế vườn và VAC theo hướng nông nghiệp tuần hoàn, áp dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới, đạt hiệu quả kinh tế cao, góp phần bảo vệ môi trường, phát triển bền vững. Các cấp Hội đã ưu tiên đưa vào mô hình các giống cây – con mới chất lượng, áp dụng công nghệ cao… vào sản xuất. Đặc biệt, HLV Thái Nguyên còn có sáng kiến xây dựng mô hình vườn cho người nghèo, gia đình chính sách…

Hiện nay, tại nhiều địa phương, đang đẩy mạnh phong trào phát triển các mô hình VAC như: VAC nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ số, VAC sinh thái kết hợp du lịch, giải trí, đào tạo, trải nghiệm, vườn đô thị...

PGS. TS. Lê Quốc Doanh, Chủ tịch Hội Làm vườn Việt Nam, cho biết: Thời gian tới, các cấp Hội tiếp tục triển khai phong trào thi đua giai đoạn 2022-2025 với chủ đề “Tăng cường đoàn kết, hợp tác, năng động để phát triển kinh tế VAC chất lượng, an toàn, hiệu quả,  bền vững, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng  nền nông nghiệp hiện đại, nông thôn văn minh, nông dân hạnh phúc”, lập thành tích chào mừng Đại hội nhiệm kỳ VIII và Lễ kỷ niệm 40 năm thành lập Hội (1986- 2026).

Đồng thời, để động viên, khuyến khích hội viên phát triển kinh tế VAC giỏi, Hội dự kiến phối hợp với các cơ quan chức năng của Bộ Nông nghiệp và PTNT xây dựng, trình Bộ ban hành tiêu chí “Nghệ nhân làm vườn” hoặc “Người làm vườn giỏi” và hướng dẫn thực hiện nhằm xét chọn, tôn vinh kịp thời tập thể, cá nhân tiêu biểu, xuất sắc trong phát triển kinh tế VAC.