Phải chuẩn hóa rõ hơn về văn hóa nông thôn

Đại biểu Nguyễn Văn Huy phát biểu tại hội trường Quốc hội.

Văn hóa vùng nông thôn hiện nay vẫn còn những mảng màu tối

Thống nhất cao với báo cáo của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của các Ủy ban của Quốc hội về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, tình hình thực hiện những tháng đầu năm 2024, đại biểu Nguyễn Văn Huy nhấn mạnh trong tình hình khó khăn của năm 2023, mức tăng trưởng GDP 5,05% trong khi chỉ tiêu đặt ra là 6,5% và mức tăng trưởng quý I/2024 ước đạt 5,66% so với cùng kỳ, mặc dù cao nhất trong các năm từ năm 2020 trở lại đây nhưng vẫn chưa đủ để tạo ra những bước đột phá cho phát triển bền vững. 

Theo đại biểu Nguyễn Văn Huy một trong những điểm sáng rất đáng ghi nhận là khu vực nông nghiệp tiếp tục khẳng định vai trò trụ đỡ của nền kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, an ninh lương thực quốc gia. Nông nghiệp, nông dân, nông thôn đang chuyển mình trong công cuộc xây dựng nông thôn mới và có những đóng góp tích cực vào tốc độ tăng trưởng.

Quá trình triển khai thực hiện xây dựng nông thôn mới, cùng với sự tăng trưởng và phát triển kinh tế, từng bước xây dựng hạ tầng cơ sở, đời sống văn hóa vùng nông thôn đã có nhiều chuyển biến tích cực; văn hóa truyền thống tiếp tục được khai thác theo hướng phát huy giá trị tốt đẹp gắn với nhu cầu văn hóa của người dân.

Tuy nhiên, theo đại biểu Nguyễn Văn Huy nhìn vào bức tranh toàn cảnh về văn hóa vùng nông thôn hiện nay vẫn còn những mảng màu tối, để lại không ít những băn khoăn. Đâu đó vẫn còn những biểu hiện “lệch chuẩn” văn hóa. Tình trạng coi nhẹ văn hóa, đặt văn hóa thấp hơn kinh tế. Hệ quả là trong khi đạt nhiều mục tiêu tăng trưởng kinh tế, đời sống vượt trội so với trước đây nhưng ở một số nơi, trong một số trường hợp, đạo đức, văn hóa xã hội lại có biểu hiện xuống cấp, chủ nghĩa cá nhân có cơ hội phát triển. Lối sống thực dụng cực đoan như một thứ dịch bệnh có nguy cơ lan rộng trong xã hội, nhất là lớp trẻ.

Chỉ rõ những biến đổi của văn hóa nông thôn về sự thay đổi diện mạo không gian, cảnh quan làng xã, nhiều không gian thuộc về di sản, di tích lịch sử văn hóa, không gian sinh hoạt cộng đồng bị thu hẹp; những luồng tư tưởng xấu độc đã và đang tác động, chi phối đến lối sống của người dân khu vực nông thôn… đại biểu Nguyễn Văn Huy cho rằng, những hình ảnh ấy khiến cho bức tranh làng quê giảm đi phần tươi sáng.

Để góp phần tiếp tục thúc đẩy quá trình xây dựng nông thôn mới nói chung, hoàn thiện các tiêu chí về văn hóa trong xây dựng nông thôn mới nói riêng; cụ thể hóa quan điểm: Xây dựng nông thôn có “đời sống văn hóa lành mạnh, phong phú, đậm đà bản sắc dân tộc”, đại biểu Nguyễn Văn Huy kiến nghị Quốc hội giao cơ quan chức năng tập trung nghiên cứu, tham mưu, đề xuất sửa đổi, bổ sung, xây dựng các dự án luật trực tiếp liên quan đến văn hóa cũng như các dự án luật chuyên ngành khác có liên quan.

Đối với phát triển văn hóa, đại biểu Nguyễn Văn Huy cho rằng, những khó khăn về nguồn lực đầu tư đã ảnh hưởng lớn đến sự nghiệp phát triển văn hóa; nhiều di sản, di tích văn hóa – lịch sử bị mai một, xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng.

Đại biểu kiến nghị Chính phủ quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn rà soát để quy định cụ thể hơn nữa; chuẩn hóa rõ hơn về nông thôn mới, nhất là các tiêu chí liên quan đến văn hóa theo hướng hài hòa giữa những yêu cầu của thực tế đời sống với bảo tồn những nét đẹp văn hóa truyền thống.

Cần có cơ chế, chính sách thu hút, đãi ngộ đối với những người hoạt động trong lĩnh vực văn hoá

Bày tỏ quan tâm tới lĩnh vực văn hoá, đại biểu Lưu Bá Mạc (Lạng Sơn) kiến nghị với Chính phủ cần có cơ chế, chính sách và có giải pháp đối với đội ngũ nghệ sỹ, diễn viên đã hết tuổi nghề, nhưng chưa đến tuổi nghỉ hưu. Đồng thời, cần có cơ chế, chính sách thu hút, đãi ngộ đối với người làm trong lĩnh vực này. Từ đó có thể góp phần nâng cao chất lượng các chương trình nghệ thuật, vừa thực hiện nhiệm vụ chính trị, vừa đáp ứng tốt hơn, đối với yêu cầu ngày càng cao về hưởng thụ, sáng tạo văn hóa của mỗi người dân, người nghệ sỹ, diễn viên.

Đồng thời, cần tiếp tục điều chỉnh, nâng mức phụ cấp ưu đãi nghề nghiệp và chế độ bồi dưỡng, đối với người làm trong lĩnh vực biểu diễn nghệ thuật, sớm xây dựng, ban hành định mức tiêu chuẩn kinh tế - kỹ thuật, tính giá các loại dịch vụ sự nghiệp công trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật.

Về lĩnh vực Du lịch, đại biểu Lưu Bá Mạc kiến nghị với Chính phủ cân nhắc, có giải pháp để giảm giá vé máy bay nội địa. Từ đó, góp phần giảm chi phí đi lại cho người dân; đồng thời, góp phần thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế, nhằm kích cầu các hoạt động du lịch, dịch vụ nội địa, tăng tính cạnh tranh so với các tour du lịch nước ngoài.

Đại biểu cũng đề xuất một số giải pháp như: Có chính sách để hỗ trợ các hãng hàng không trong nước, thông qua việc miễn, giảm thuế, phí có liên quan, giảm giá trong dịch vụ hàng không; tăng số lượng máy bay, mở thêm các đường bay cũng như cần tăng năng lực điều hành, vận hành khai thác tại các cảng hàng không.