Cà Mau đẩy nhanh xây dựng sản phẩm OCOP chất lượng cao

Đi lên trong thế khó

Cà Mau ba mặt giáp biển, bờ biển dài 254km, khí hậu, đất đai thích hợp phát triển nông nghiệp nên có nhiều sản phẩm nông nghiệp có thể tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).

Sau 10 năm thực hiện Chương trình quốc gia xây dựng nông thôn mới với 43/82 xã được công nhận đã làm diện mạo nông thôn Cà Mau ngày càng khởi sắc, kết cấu hạ tầng ngày càng hoàn thiện, đời sống người dân được nâng cao. Đây là điều kiện tốt để  thực hiện OCOP, nhưng về căn bản, Cà Mau vẫn là tỉnh vùng sâu, vùng xa, sông ngòi chằng chịt, hệ thống thủy lợi chưa hoàn thiện, cần nguồn vốn lớn tu bổ nạo vét hàng năm. Hơn nữa, tổ chức sản xuất quy mô nhỏ lẻ, manh mún còn nhiều tồn tại, giá trị nông sản còn thấp, chưa ổn định bền vững. Tiêu thụ nông sản chủ yếu ở dạng thô, công nghiệp dịch vụ, ngành nghề nông thôn còn ở mức thấp nên năng lực nhận thức thực hiện OCOP còn  nhiều hạn chế.

Dịch Covid 19 phức tạp, dịch tả lợn châu Phi hoành hành nhưng Cà Mau vẫn nỗ lực vượt bậc trong thực hiện Chương trình OCOP. Năm 2020, tỉnh có 37 sản phẩm được tiêu chuẩn hóa, vượt 48% so với 25 sản phẩm kế hoạch đề ra. Có 33 sản phẩm được công nhận, chứng nhận sản phẩm OCOP, vượt 32% so với 25 sản phẩm của kế hoạch năm 2020. Trong đó, có 3 sản phẩm đạt 4 sao và 30 sản phẩm đạt 3 sao, vượt 230% so với mục tiêu kế hoạch đặt ra. Các sản phẩm OCOP chủ yếu là thuộc nhóm thực phẩm: cua, tôm, ba khía, thòi lòi, cá khô bổi (cá sặc), ba khía muối, chả cá phi, dưa bồn bồn, bánh phồng hàu, bánh phồng tôm… Đây được xem là các đặc sản nổi tiếng của tỉnh Cà Mau. Trong đó, nhiều nhất là các sản phẩm từ tôm, như: bánh phồng tôm (38% tôm), bánh phồng tôm (tôm sú), bánh phồng tôm (tôm đất), tôm khô, tôm rang, chà bông tôm, tôm khô sinh thái, tôm xẻ, tôm khô tách vỏ,... Các sản phẩm khác từ cua, cá… cũng đang được người tiêu dùng trong, ngoài nước ưa chuộng.

Sản phẩm OCOP Mật ong RUM CM, được đóng chai từ mật ong tự nhiên rừng U Minh Cà Mau. Chủ thể: Hộ kinh doanh RUM CM. Địa chỉ: Số 29 Nguyễn Thái Học, phường 7, TP. Cà Mau.

Đang đà cất cánh

Đạt được những thành công vừa qua là sự nỗ lực rất lớn của chính quyền các cấp và sự ủng hộ của người dân, của các doanh nghiệp địa phương. Nhưng để thực hiện tốt Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025 định hướng đến năm 2030, thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trong thời gian tới, cần sự nỗ lực hơn nữa của các ngành các cấp, của người dân.

Theo ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, nhằm cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp tổ chức thực hiện Đề án Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm (OCO)", UBND tỉnh Cà Mau đã xây dựng lộ trình thực hiện, phân công nhiệm vụ cụ thể, đồng thời triển khai đồng bộ các giải pháp, huy động các nguồn lực xã hội để thực hiện Đề án hiệu quả, góp phần thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Qua đó, xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP tỉnh Cà Mau, thực hiện tốt các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm.

Du khách thích thú xem người dân đặt bắt cua tự nhiên tại Trạm dừng chân Tư Tỵ. Đây là mô hình du lịch trải nghiệm mà Cà Mau đưa vào Chương trình OCOP

Trạm dừng chân Tư Tỵ, thị trấn Rạch Gốc, nằm trên đường đi Đất Mũi Cà Mau đoạn qua huyện Ngọc Hiển. Đây là 01 trong 05 điểm trưng bày và bán sản phẩm OCOP tiêu biểu của Cà Mau.

Sản phẩm OCOP đũa làm bằng cây đước tại điểm trưng bày Công ty TNHH Tư Tỵ. Từ lâu, đũa đước Cà Mau nổi tiếng bền đẹp theo thời gian dù giá rất rẻ.

Theo ông Sử, trong giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Cà Mau đưa ra mục tiêu phấn đấu có ít nhất 5 sản phẩm đạt 5 sao và 90 sản phẩm đạt 3-4 sao. Trong đó, xây dựng và phát triển các mô hình du lịch đưa vào Chương trình OCOP như: du lịch trải nghiệm, du lịch cộng đồng...

Trước mắt, trong năm 2021, tỉnh Cà Mau phát triển mới và tiêu chuẩn hóa ít nhất 40 sản phẩm, trong đó, công nhận ít nhất 30 sản phẩm đạt từ 3 – 4 sao. Đồng thời nâng hạng ít nhất 3 sản phẩm được công nhận trong năm 2020 từ 3 sao lên 4 sao. Song song đó là phát triển và nâng cấp ít nhất 28 – 30 tổ chức kinh tế tham gia Chương trình OCOP. 100% cán bộ OCOP các cấp, 100% cán bộ lãnh đạo đương nhiệm các chủ thể OCOP và 50% người lao động OCOP có trình độ phù hợp cho từng đối tượng.

Du khách hào hứng với trải nghiệm lấy tổ ong mật có đường kính hơn 1m trong rừng U Minh tại khu Du lịch Hương Tràm, huyện U Minh Cà Mau. Để du khách trải nghiệm cuộc sống người dân cũng là một sản phẩm OCOP đang được Cà Mau chú trọng xây dựng.

 Vộp và tôm sú, hai sản vật có nhiều vùng ngập mặn Cà Mau. Với bờ biển dài 254km với nhiều sản vật tôm sò cua cá tự nhiên, Cà Mau có thể mạnh trong xây dựng Chương trình OCOP ngành hàng thực phẩm.

Nguồn kinh phí thực hiện giai đoạn 2021 – 2025 là hơn 302 tỷ đồng, trong đó vốn chủ thể tham gia là hơn 102 tỷ đồng. Ngoài ra, còn lồng ghép nguồn vốn các chương trình, dự án trên địa bàn, nguồn vốn ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác để tập trung phát triển sản xuất.

Trong đó, chú trọng các sản phẩm truyền thống, sản phẩm lợi thế, có khả năng cạnh tranh trên thị trường, góp phần phát triển kinh tế nông thôn. Đồng thời, hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi để các chủ thể sản xuất phát triển bền vững các sản phẩm OCOP.

Để thực hiện tốt chương trình giai đoạn 2021-2025, UBND tỉnh Cà Mau kiến nghị Bộ Nông nghiệp và PTNT hỗ trợ tăng nguồn lực đầu tư cho Chương trình OCOP thông qua các chương trình mục tiêu quốc gia. Xây dựng các tiêu chí cụ thể làm căn cứ phân bổ nguồn vốn đầu tư cho Chương trình OCOP, trong đó cần có các tiêu chí hỗ trợ đặc thù như: xã có diện tích rộng; đơn vị thuộc địa bàn khó khăn, xuất phát điểm thấp, đơn vị ở vùng sâu, vùng xa, vùng có kết cấu hạ tầng không cao. Ngoài ra, đối với Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam, UBND tỉnh Cà Mau kiến nghị cần chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và PTNT cùng các bộ, ngành liên quan xây dựng chính sách tín dụng đặc thù hỗ trợ các đối tượng chủ thể tham gia Chương trình OCOP, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho người dân giải quyết được nhu cầu về vốn, đảm bảo phục vụ Chương trình OCOP đến năm 2025.