Hiện nay, nông dân các tỉnh Tây Nguyên đang bước vào vụ thu hoạch sầu riêng năm 2023. Nhờ xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc cho nên giá sầu riêng năm nay tăng cao, mang lại nguồn thu nhập lớn cho người nông dân. Tuy nhiên mới bước vào đầu vụ thu hoạch, ở một số địa phương đã xảy ra tình trạng trộm cắp, tranh mua, tranh bán, nạn bảo kê, ép giá, thu phí..., gây hoang mang, lo lắng trong nhân dân.
Công an huyện Krông Búk (tỉnh Đắk Lắk) xuống cơ sở, bảo đảm an ninh trật tự, giúp người dân yên tâm thu hoạch sầu riêng.
Để vụ sầu riêng là niềm vui chung, các tỉnh Tây Nguyên đang tăng cường bảo đảm an ninh trật tự, giúp người dân và doanh nghiệp yên tâm thu hoạch, chế biến, nâng cao chất lượng sản phẩm phục vụ xuất khẩu.
Nạn trộm cắp, bảo kê gia tăng
Ngay từ những ngày đầu vụ thu hoạch sầu riêng, tại các vùng trọng điểm trồng sầu riêng ở Tây Nguyên như: huyện Krông Pắc, Krông Búk, Krông Năng, Cư M’gar, thị xã Buôn Hồ của tỉnh Đắk Lắk; huyện Đăk R’Lấp, tỉnh Đắk Nông; huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai… liên tiếp xảy ra các vụ trộm cắp, bảo kê, chèn ép người dân và doanh nghiệp thu mua sầu riêng, gây hoang mang, lo lắng trong nhân dân.
Cụ thể, vào khoảng 6 giờ 30 phút ngày 28/8, tổ tuần tra 191 Công an huyện Krông Búk phối hợp Công an xã Ea Sin thực hiện nhiệm vụ tuần tra, bảo đảm an ninh trật tự tại thôn Ea My đã phát hiện và vây bắt được đối tượng Huỳnh Quốc Hòa, sinh năm 1989, trú tại thị trấn Pơng Drang, huyện Krông Búk, đang thực hiện hành vi cắt trộm sầu riêng trên cây.
Đối tượng còn lại bỏ chạy khỏi hiện trường. Tại thời điểm phát hiện và bắt giữ, đối tượng Huỳnh Quốc Hòa đã cắt trộm 16 quả sầu riêng DONA, với tổng trọng lượng 67 kg để bán lấy tiền tiêu xài.
Thời điểm cuối tháng 7 vừa qua, mặc dù chưa vào vụ thu hoạch sầu riêng nhưng chỉ trong một thời gian ngắn, trên địa bàn huyện Đăk R’Lấp, tỉnh Đắk Nông liên tiếp xảy ra các vụ cắt trộm quả sầu riêng.
Ngày 26/7, Công an xã Hưng Bình, huyện Đăk R’Lấp tiếp nhận tin báo của một hộ dân ở Khối 6, thị trấn Kiến Đức vào tối 25/7 đã bị kẻ gian cắt trộm khoảng 700 kg quả sầu riêng tại vườn rẫy ở Thôn 1, xã Hưng Bình. Ngay sau đó, Công an xã Hưng Bình phối hợp Đội Cảnh sát hình sự Công an huyện Đăk R’Lấp nhanh chóng có mặt tại hiện trường tổ chức xác minh, điều tra, làm rõ vụ việc.
Đến 16 giờ cùng ngày, lực lượng công an đã xác định được thủ phạm là Hoàng Đình Phát và Nguyễn Anh Tuấn, cùng trú tại huyện Đăk R’Lấp. Các đối tượng khai nhận, trong quá trình đi làm rẫy phát hiện vườn rẫy sầu riêng ở Thôn 1, xã Hưng Bình có nhiều quả và đang trong giai đoạn gần chín, lại không có người trông coi cho nên cả hai rủ nhau cắt trộm đem bán lấy tiền tiêu xài.
Tiếp đó, ngày 29/7, Công an xã Kiến Thành, huyện Đăk R’Lấp phối hợp người dân địa phương phát hiện, bắt giữ Mai Đức Đông, trú tại huyện Đăk R’Lấp đang trên đường vận chuyển 17 quả sầu riêng với trọng lượng 79,3 kg vừa cắt trộm của người dân mang đi cất giấu. Trong khi vụ việc đang điều tra thì ngày 31/7, Công an xã Đắk Ru, huyện Đăk R’Lấp phối hợp với quần chúng nhân dân và ban tự quản thôn Tân Lợi bắt quả tang đối tượng Đinh Công Hậu đang thực hiện hành vi trộm cắp quả sầu riêng tại vườn rẫy của một người dân ở thôn Tân Lợi, thu giữ 30 quả sầu riêng, với tổng trọng lượng 99,8 kg.
Bước đầu, Hậu khai nhận, lợi dụng trời tối, mưa lớn cho nên đã cùng với Hoàng Văn Việt tiến hành trộm cắp quả sầu riêng của người dân mang đi bán lấy tiền tiêu xài. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đăk R’Lấp đã ra quyết định tạm giữ hình sự đối với Mai Đức Đông, Đinh Công Hậu và Hoàng Văn Việt, cùng trú tại huyện Đăk R’Lấp để điều tra, làm rõ về hành vi trộm cắp tài sản.
Bí thư Huyện ủy Đăk R’Lấp Phan Anh Tuấn cho biết, năm 2023, giá sầu riêng tăng cao cho nên phát sinh, gia tăng các loại tội phạm như: Trộm cắp, lừa đảo... gây mất an ninh trật tự trên địa bàn.
Trong khi người dân các vùng trồng sầu riêng ở Tây Nguyên chưa hết hoang mang, lo lắng trước nạn trộm cắp quả sầu riêng hoành hành thì tiếp tục xuất hiện nạn bảo kê, chèn ép, thu phí... các thương lái, doanh nghiệp thu mua sầu riêng, gây bức xúc dư luận.
Mới đây nhất là vào những ngày đầu tháng 9, nhân dân trên địa bàn xã Đắk Djrăng, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai đang thu hoạch sầu riêng thì xuất hiện một số đối tượng đến chèn ép, đe dọa các thương lái từ nơi khác đến mua sầu riêng. Các đối tượng yêu cầu thương lái muốn vào vườn các hộ dân để mua sầu riêng thì phải đóng 1.000 đồng/kg.
Đây là số tiền bảo kê trên mỗi ki-lô-gam, nếu thương lái không đồng ý sẽ bị các đối tượng đe dọa, gây khó khăn, không được thu mua. Sau khi nắm được thông tin từ người dân, lực lượng Cảnh sát hình sự Công an huyện Mang Yang nhanh chóng vào cuộc điều tra, xác minh.
Bằng các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng công an đã xác định và bắt giữ đối tượng Võ Minh Duy, sinh năm 1980, trú tại Thôn 1, xã Tân Bình, huyện Đăk Đoa, tỉnh Gia Lai khi đối tượng đang nhận 20 triệu đồng từ một thương lái đến từ tỉnh Đắk Lắk. Ngay sau đó, Công an huyện Mang Yang đã ra quyết định khởi tố bị can, ra lệnh tạm giam đối với Võ Minh Duy về tội cưỡng đoạt tài sản.
Theo phản ánh của người dân tại các vùng trồng sầu riêng ở Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai, do giá sầu riêng năm 2023 tăng cao, hiện giá thu mua tại vườn ở Đắk Lắk đạt từ 80 nghìn đến 100 nghìn đồng/kg, tăng gần gấp đôi so với năm 2022; trong khi đó các vườn sầu riêng đều trồng xa khu dân cư, nhiều người không có điều kiện ở lại trông coi cho nên xảy ra tình trạng trộm cắp ngay từ đầu vụ.
Thêm vào đó, năm nay xảy ra tình trạng tranh mua, tranh bán, nhiều chủ vựa từ các nơi đổ về đặt cọc bao tiêu sản phẩm, dẫn đến tình trạng bảo kê, chèn ép, thu phí cả người dân lẫn thương lái, doanh nghiệp, gây mất an ninh trật tự.
Tăng cường đấu tranh, trấn áp tội phạm
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk Vũ Đức Côn cho biết, trên địa bàn tỉnh hiện có 22.500 ha sầu riêng, với sản lượng hơn 200 nghìn tấn.
Hiện nay, sầu riêng là loại cây trồng có giá trị kinh tế cao hơn nhiều so với các loại cây trồng khác, mang lại nguồn thu nhập lớn cho người nông dân. Nhận định bước vào vụ thu hoạch sầu riêng năm 2023 sẽ nảy sinh nhiều vấn đề, nhất là nạn trộm cắp quả sầu riêng, bảo kê, chèn ép, thu phí của người dân và doanh nghiệp... cho nên chính quyền và các ngành chức năng địa phương triển khai nhiều phương án bảo đảm an ninh trật tự, giúp người dân và doanh nghiệp yên tâm thu hoạch, chế biến, nâng cao chất lượng sản phẩm sầu riêng phục vụ xuất khẩu.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản đề nghị Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở kinh doanh thu mua sầu riêng và các tổ chức, cá nhân có mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu trên địa bàn hỗ trợ nông dân sản xuất, thu hoạch và tiêu thụ theo tiêu chuẩn quy định; có cơ chế thu mua phù hợp với phân hạng quả sầu riêng, không ép giá; liên kết thu mua sản phẩm sầu riêng cho nông dân thông qua hợp đồng kinh tế theo đúng quy định hiện hành.
Đối với các tổ chức, cá nhân đã được cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu cần quản lý chặt chẽ đối với chất lượng sản phẩm xuất khẩu, giữ uy tín trên thị trường. Khi phát hiện có tình trạng trộm cắp, bảo kê, chèn ép, thu phí, giả mạo mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói thì báo ngay cho lực lượng công an địa phương để đấu tranh, xử lý kịp thời.
Thượng tá Phan Thanh Cường, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Đắk Lắk cho biết, Công an tỉnh đã có nhiều văn bản chỉ đạo Công an các huyên, thị xã, thành phố triển khai các phương án đấu tranh, trấn áp, phòng ngừa các loại tội phạm; trong đó đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phát động phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc".
Bên cạnh đó, tăng cường tuần tra, kiểm soát ban đêm tại các địa bàn trọng điểm, tập trung vào những rẫy sầu riêng xa nhà dân; làm tốt công tác quản lý cư trú đối với doanh nghiệp, người lao động ở nơi khác đến; kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động thu mua, tiêu thụ sầu riêng, kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi trộm cắp, bảo kê, chèn ép, thu phí và vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm, giả mạo mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói...
Với diện tích hơn 6.500 ha sầu riêng, tổng sản lượng đạt khoảng 23 nghìn tấn, là nguồn thu nhập chính của nhiều nông dân, tỉnh Đắk Nông đã chỉ đạo các ngành chức năng và các huyện, thị xã, thành phố tăng cường bảo đảm an ninh trật tự. Bí thư Huyện ủy Đăk R’Lấp Phan Anh Tuấn cho biết, ngay từ đầu vụ, Huyện ủy đã chỉ đạo Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn tăng cường phòng ngừa, đấu tranh tội phạm trộm cắp nông sản, trọng tâm là đẩy mạnh công tác thông tin, thông báo phương thức thủ đoạn của loại tội phạm này; tăng cường tuần tra, kiểm soát để răn đe, phòng ngừa và kịp thời bắt giữ, xử lý đối tượng gây án; làm tốt công tác nắm tình hình, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng bảo kê, ép giá. Cùng với sự vào cuộc quyết liệt của các lực lượng chức năng mỗi người dân cũng cần nâng cao cảnh giác, ý thức tự bảo vệ tài sản, không để các đối tượng có điều kiện thực hiện hành vi phạm tội; đồng thời tích cực tham gia phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.