Trái lòn bon Tiên Phước và nỗi lo của nông dân

Ông S (thôn Lộc Yên, xã Tiên Cảnh, huyện Tiên Phước) mua hơn 100 cây lòn bon ở địa phương về trồng trên đất trước nhà từ những năm 2000. Sau khoảng 7 - 8 năm thì cây đơm hoa kết trái. Những năm đầu tiên, ước lượng vườn lòn bon thu hoạch được 4 tấn/năm, thương lái thu mua tận vườn với giá khoảng 25 - 40 nghìn đồng/kg, thường đầu vụ giá cao hơn cuối vụ.

“Vào tháng 4 âm lịch, cây lòn bon sẽ đơm hoa và đến tháng 8 âm lịch là thu hoạch quả chín. Thời điểm cây lòn bon nở hoa nếu gặp mưa sẽ đậu trái rất nhiều, vì trong nước mưa có nhiều đạm tự nhiên. Còn thời tiết nắng hạn, có tưới nước đi chăng nữa cây lòn bon chỉ xanh tươi chứ ít đậu trái” - ông S chia sẻ.

Điệp khúc “được giá mất mùa” luôn là nỗi lo của người nông dân trồng trái cây.

Hơn một tháng nay vườn lòn bon của ông S cho trái chín và thương lái đến tận vườn thu mua với giá dao động 18 - 25 nghìn đồng/kg. Ông ước tính sản lượng thu được 4 - 5 tạ, giảm 2/3 so với những năm trước.

Cũng theo ông S, năm 2022, cây lòn bon ra trái không đúng thời vụ nên đến khi thu hoạch chín gặp mưa có vị rất chua nên ít được ưa chuộng, thương lái mua với giá thấp, nhiều nhà vườn không bán được, trái rụng đầy gốc. Còn năm nay, giá bán có phần tăng nhưng cây lòn bon mất mùa nên thu nhập không cao.

Tương tự, ông P (xã Tiên Cảnh, huyện Tiên Phước) cho hay, gia đình ông trồng hàng chục cây lòn bon, thu hoạch được khoảng 5 tạ/năm. Khoảng 3 năm trở lại đây do ảnh hưởng của mưa bão, vườn nhà ông chỉ còn khoảng 15 cây. “Năm nay, vườn lòn bon của tôi mất mùa, mỗi cây chỉ ra khoảng 2 - 3kg trái, nguồn thu không đáng kể” - ông P nói.

Theo nhiều hộ dân trồng lòn bon ở Tiên Phước, cây lòn bon cho thu hoạch từ tháng 8 - 10 âm lịch. Hiện nay, giá bán sỉ cho thương lái dao động 18 - 25 nghìn đồng/kg, còn tùy thuộc vào chất lượng trái to hay nhỏ, còn nguyên cành, đầu vụ hay cuối vụ… So với 2 năm gần đây thì năm nay giá lòn bon tăng nhưng thời tiết bất thường nên mất mùa.

Cây lòn bon được trồng rất nhiều ở các xã Tiên Châu, Tiên Cảnh, Tiên Kỳ, Tiên Mỹ với tổng diện tích trồng trong vườn nhà khoảng 242ha. Tuy nhiên, những năm gần đây, thời tiết bất thường, giá cả bấp bênh nên nhiều nhà vườn đã chặt bỏ và trồng các loại cây ăn quả khác có giá trị kinh tế cao hơn như quýt, cam, bưởi, măng cụt, sầu riêng…

Mới đây, tại xã Tiên Châu, Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Tiên Phước tổ chức hội thảo mô hình ứng dụng các biện pháp kỹ thuật tổng hợp để ổn định, nâng cao năng suất, chất lượng trên cây lòn bon.

Các nhà vườn tham dự đã đề nghị Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện cùng xã Tiên Châu tiếp tục chuyển giao khoa học kỹ thuật giúp nông dân nâng cao năng suất, chất lượng trái lòn bon, hướng tới sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, đáp ứng yêu cầu thị trường.