Xây dựng NTM gắn với phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Nâng cao chất lượng hợp tác xã

Nhờ vận dụng linh hoạt, hiệu quả các chính sách, giải pháp hỗ trợ hợp tác xã (HTX), những năm qua, các HTX trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đang ngày một phát triển, dần khẳng định vai trò nòng cốt trong xây dựng cơ sở hạ tầng nông nghiệp, nông thôn cũng như đóng góp không nhỏ vào xây dựng nông thôn mới (NTM) và hướng tới xây dựng NTM nâng cao.

Quảng Trị chú trọng nâng cao chất lượng HTX trong xây dựng NTM.

Bắt tay vào xây dựng mô hình du lịch cộng đồng năm 2020, HTX Nông nghiệp Tân Hợp (Hướng Hóa) đã đầu tư hơn 2 tỉ đồng để xây dựng vườn hoa, cây ăn trái, rau sạch, bể cá cảnh; các tuyến đường bê tông nối khu vực ngắm cảnh trong khuôn viên; xây dựng các tiểu cảnh mang đậm bản sắc vùng, miền để du khách ngắm cảnh và chụp ảnh lưu niệm.

Theo Phó Giám đốc HTX Nông nghiệp Tân Hợp Lê Thị Huệ, thời gian tới, HTX sẽ tiếp tục mở rộng diện tích trồng hoa, cây cảnh vừa để kinh doanh, vừa phục vụ nhu cầu của khách du lịch khi đến tham quan, nghỉ dưỡng; đầu tư xây dựng nhà lưu trú cũng như không gian giao lưu văn hóa với các trò chơi dân gian của đồng bào dân tộc thiểu số Vân Kiều, Pa Kô, không gian thưởng thức ẩm thực mang đặc trưng vùng, miền…; xây dựng cửa hàng giới thiệu sản phẩm nông nghiệp sạch, đặc biệt là các sản phẩm được công nhận tiêu chuẩn OCOP. Đây sẽ là địa điểm giới thiệu, quảng bá và kinh doanh các sản phẩm được công nhận tiêu chuẩn OCOP của HTX Nông nghiệp Tân Hợp cũng như sản phẩm của các đơn vị khác của huyện, của tỉnh; dần tạo thành chợ bán sản phẩm được công nhận tiêu chuẩn OCOP để giới thiệu, quảng bá sản phẩm với khách du lịch khi đến tham quan, nghỉ dưỡng…

Đến nay, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị có hơn 300 HTX hoạt động theo Luật HTX năm 2012, trong đó, HTX dịch vụ nông nghiệp tổng hợp chiếm 78%.  Với nhiều chính sách hỗ trợ của tỉnh, các HTX nông nghiệp đã triển khai thực hiện tốt các khâu dịch vụ, nhiều HTX đã mở thêm các loại hình dịch vụ mới mang lại hiệu quả kinh tế cao, có mô hình liên doanh, liên kết, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp cho thành viên. Đa phần các HTX thực hiện tốt việc quy hoạch đồng ruộng, dồn điền đổi thửa, đầu tư mua sắm, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và thực hiện những chương trình, dự án của nhà nước để hỗ trợ nông dân. Tích cực thúc đẩy việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng - vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa chuyên sâu, bền vững, nâng cao giá trị thu nhập.

Trên địa bàn Quảng Trị hiện có 17 HTX đang thực hiện ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, nhiều sản phẩm đã có mặt trên hệ thống chuỗi siêu thị. Bước đầu hình thành một số HTX kiểu mới theo hướng liên doanh, liên kết trong sản xuất, tiêu thụ hàng hóa cho các thành viên.

Các HTX còn là lực lượng nòng cốt tham gia đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng nông nghiệp, nông thôn như huy động sự đóng góp của thành viên về tiền và ngày công đảm nhận kiên cố hóa hệ thống kênh mương, bê tông hóa các trục đường giao thông nông thôn, lắp đặt đèn đường làm thay đổi diện mạo các vùng quê, góp phần quan trọng thực hiện tiêu chí 13 (tổ chức sản xuất) trong xây dựng NTM.

Thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cho HTX, Quảng Trị đã tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn với sự tham gia của hàng chục ngàn lượt cán bộ quản lý HTX, tổ hợp tác. Đồng thời, tỉnh vận động các chương trình, dự án hỗ trợ của các tổ chức phi chính phủ tổ chức lớp tập huấn kỹ thuật và kỹ năng sinh hoạt nhóm nông dân cho 45 HTX nông nghiệp.

Tập trung xây dựng vùng núi

Ông Nguyễn Hữu Ánh, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Nam Đông (Thừa Thiên-Huế) cho biết, đến nay, toàn huyện có 7/9 xã đạt chuẩn NTM. Trong đó, Hương Xuân đạt 19/19 tiêu chí; Hương Lộc và Hương Phú đạt 17/19 tiêu chí; 4 xã đạt 15 tiêu chí và các xã còn lại đạt từ 13 tiêu chí trở lên; có 3 thôn được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đã có những thay đổi vượt bậc, bộ mặt nông thôn ngày càng khang trang, hiện đại.

Thừa Thiên- Huế tập trung nguồn lực để triển khai hiệu quả các Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và vùng núi.

Nam Đông đặt mục tiêu phấn đấu đạt 100% số xã chuẩn NTM vào năm 2023, theo đó, phấn đấu có 1-2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và xây dựng 6-8 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Nhằm đạt được mục tiêu trên, huyện sẽ tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức trong từng cán bộ, đảng viên và nhân dân. Tập trung chỉ đạo thực hiện điều chỉnh bổ sung quy hoạch xây dựng NTM cấp xã giai đoạn 2021 - 2025. Đặc biệt, chú trọng quản lý, phát huy hiệu quả về quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch phát triển vùng sản xuất tập trung, quy hoạch xây dựng, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch phát triển khu dân cư.

Theo, Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Thừa Thiên-Huế Nguyễn Đình Đức, ngoài các chỉ tiêu chính, giai đoạn 2021-2025, tỉnh tiếp tục thực hiện hiệu quả các chương trình, đề án của Trung ương như: Chương trình KHCN phục vụ xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025; Chương trình OCOP; Đề án môi trường và cấp nước sạch nông thôn giai đoạn 2021-2025; Đề án về phát triển du lịch nông thôn gắn với bảo tồn các giá trị văn hoá trong xây dựng NTM; Đề án chuyển đổi số trong xây dựng NTM, hướng tới NTM thông minh...

UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế cũng đã ban hành Kế hoạch Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh, trọng tâm là huyện nghèo A Lưới, các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển. Tỉnh cũng đặt mục tiêu tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sạch năm 2023 đạt 98%, khu vực nông thôn đạt 95%. Tỷ lệ hộ nghèo năm 2023 toàn tỉnh giảm còn 1,0-1,5%, trong đó tỷ lệ hộ nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số giảm từ 3% trở lên, tỷ lệ hộ nghèo tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao trên 25% giảm từ 5% trở lên...

“Tỉnh đã bố trí hơn 3.662 tỷ đồng thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia  năm 2023. Trong đó, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM được bố trí khoảng 3.044 tỷ đồng, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững khoảng hơn 340 tỷ đồng và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi hơn 277 tỷ đồng”, ông Đức cho biết.

Cũng như Thừa Thiên - Huế, Quảng Trị đã ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết, quyết định, kế hoạch, chương trình công tác trọng tâm về thực hiện chính sách dân tộc, chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo đó, khai thác tiềm năng, lợi thế của địa phương vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa, chú trọng phát triển kinh tế nông hộ, xây dựng chuẩn giá trị đối với các sản phẩm chủ lực; hỗ trợ, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào địa bàn miền núi. Phấn đấu năm 2023 giảm 10% số xã, thôn bản đặc biệt khó khăn; đến năm 2030, cơ bản không còn xã, thôn bản đặc biệt khó khăn. Tỉ lệ hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số giảm bình quân 4-5%/ năm. Quảng Trị sẽ đẩy mạnh phát triển du lịch nông thôn gắn với quá trình chuyển đổi số, ít nhất 50% điểm du lịch nông thôn được công nhận được số hóa và kết nối trên trang quảng bá, xúc tiến du lịch bằng công nghệ số.