Thứ năm, ngày 18 tháng 7 năm 2019 | 14:41

Bản án có hiệu lực nhưng chưa thi hành: Hành dân đến bao giờ?

Hơn 6 năm với hàng trăm lá đơn, đến tháng 9/2016, bà Nguyễn Thị Kim Bích (SN 1968) ở tổ 2, phường Chánh Lộ, TP. Quảng Ngãi mới tìm thấy công lý trong vụ tranh chấp con đường hành lang đi vào nhà mình, nhưng lại gặp khó trong quá trình thi hành án (THA).

Báo Kinh tế nông thôn ngày 30/11/2018 có bài "Bản án có hiệu lực hơn một năm: Vì sao chưa thi hành án?", phản ánh, hơn 6 năm với hàng trăm lá đơn, đến tháng 9/2016, bà Nguyễn Thị Kim Bích (SN 1968) ở tổ 2, phường Chánh Lộ, TP. Quảng Ngãi (Quảng Ngãi) mới tìm thấy công lý trong vụ tranh chấp con đường hành lang đi vào nhà mình, nhưng lại gặp khó trong quá trình THA.

Bà Oanh vẫn chưa tự nguyện tháo dỡ tài sản để thi hành án.

Nguồn gốc hành lang

Bà Bích bị người láng giềng là Võ Thị Hoàng Oanh tranh chấp con đường hành lang đi vào nhà bà tại số 124 đường Trần Hưng Đạo (TP. Quảng Ngãi). Không chỉ muốn biến lối đi riêng vào nhà bà Bích thành lối đi chung, trên phần đất đường hành lang còn có nhiều công trình như hệ thống ống nước, hố ga, cầu thang xoắn của bà Oanh. Thậm chí, bà Oanh còn ngang nhiên đập vỡ cửa kính bà Bích lắp đặt để bảo vệ đường hành lang và tự ý trổ cửa thông qua đường hành lang vào nhà bà Bích.

Tháng 4/2009, bà Oanh cho xây dựng thêm tầng 3 vượt độ cao cho phép, lấn qua phần không gian đường hành lang của gia đình bà Bích khoảng 0,87x12,5m; trong khi tổng diện tích căn nhà của bà Oanh chỉ có 34,2m², theo quy định của Nhà nước thì nhà dưới 40m² không được xây dựng tầng 3.

Ngày 17/1/2013, bà Oanh ngang nhiên đập cánh cửa bà Bích lắp đặt để bảo vệ đường hành lang vào nhà mình. Tiếp đến ngày 19/4/2013 bà Oanh tự ý trổ cửa thông với con đường hành lang vào nhà bà Bích dù không được chính quyền địa phương cho phép.

Bà Bích đã nhiều lần gửi đơn khiếu nại. Nhưng ngày 21/10/2014 bà Oanh lại làm đơn khởi kiện để giành quyền “đi chung” trên đường hành lang dẫn vào nhà riêng của bà Bích. Từ ngày 14/12/2014 đến ngày 16/10/2015 bà Bích 2 lần gửi đơn phản tố đến TAND TP. Quảng Ngãi.

Công lý đã được tìm thấy

Ngày 8/9/2016, TAND TP. Quảng Ngãi đã mở phiên tòa xét xử. Sau 4 ngày nghị án, TAND TP. Quảng Ngãi đã mang công lý về cho bà Bích.

Tháng 6/2017, TAND tỉnh đưa ra xét xử phúc thẩm và tuyên bà Bích được sử dụng diện tích đất 8,5m². Bà Bích phải tháo dỡ cánh cửa nhôm kính có diện tích 2,4m² ra khỏi bức tường phía đông tầng 1 nhà 124 đường Trần Hưng Đạo của bà Oanh và tháo dỡ ban công tầng 1 có diện tích 7,25m² gắn liền phía Đông nhà 124 đường Trần Hưng Đạo của bà Oanh.

Bà Oanh phải bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm cho bà Bích số tiền 2,42 triệu đồng; tháo dỡ cầu thang xoắn bằng sắt trên ban công tầng 1; tháo dỡ, dọn toàn bộ ban công tầng 2 có diện tích 8,53m² và phần xây dựng ở tầng 3 bằng kẽm, đà kẽm, mái tôn, lan can bằng sắt, ba bức tường xây dựng bằng gạch trên không gian diện tích đất 8,5m² đã được xác định quyền sử dụng cho bà Bích. Bà Oanh xây bít cửa có diện tích 0,9m² trên tường phía đông tầng 1 nhà số 124 đường Trần Hưng Đạo của bà Oanh…

…Nhưng bất nhất trong thi hành án

Chi cục THADS TP. Quảng Ngãi đã ban hành các quyết định và Thông báo yêu cầu bà Bích và bà Oanh phải thi hành bản án. Để tránh bị cưỡng chế, bà Bích đã hoàn tất các thủ tục pháp lý, thuê tư vấn, thuê doanh nghiệp lập phương án thực hiện các phần việc buộc bà phải thi hành.

Tuy nhiên, ngày 27/11/2017, Chi cục THADS TP. Quảng Ngãi có 3 quyết định số 01, 02 và 03 hoãn thi hành án với lý do: Căn cứ khoản 1, Điều 23, điểm đ, khoản 1, Điều 48 Luật Thi hành án dân sự (được sửa đổi, bổ sung năm 2014); căn cứ Công văn số 5636/GĐKT II ngày 20.11.2017 của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng do ông Phạm Văn Hợp, Trưởng phòng GĐKT II ký có giấy xác nhận đã nhận đơn đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm cho bà Oanh và căn cứ Giấy xác nhận đã nhận đã nhận văn bản kiến nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm số 58/GXN-TACCĐN ngày 16/11/2017 của TAND cấp cao tại Đà Nẵng do ông Nguyễn Văn Tào, Chánh văn phòng TAND Cấp cao tại Đà Nẵng ký để hoãn thi hành án theo đơn yêu cầu của bà Bích.

Theo quy định, công văn hay thông báo không phải là văn bản quy phạm pháp luật, không thể dùng để điều chỉnh bản án hoặc quyết định đang có hiệu lực. Việc hoãn thi hành án của Chi cục THADS TP. Quảng Ngãi là không đúng pháp luật. Bởi vì Chi cục THADS TP.Quảng Ngãi chỉ dựa vào điểm đ, Điều 48 là chưa đúng. Tại điểm đ có nêu: “Việc thi hành án đang trong thời hạn cơ quan có thẩm quyền giải thích bản án, quyết định và trả lời kiến nghị của cơ quan THADS theo quy định tại khoản 2, 3 Điều 179 của Luật này”.

Trong khi đó, TAND cấp cao tại Đà Nẵng chỉ có xây xác nhận là xác nhận đã nhận đơn đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm cho bà Oanh; đồng thời TAND cấp cao tại Đà Nẵng cũng chỉ có giấy xác nhận số 58, xác nhận đã nhận văn bản kiến nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm. Đối chiếu điểm đ, Điều 48 thì hai văn bản trên của TAND cấp cao tại Đà Nẵng là văn bản trả lời cho Chi cục THADS TP. Quảng Ngãi biết là đã nhận đơn của bà Oanh và nhận văn bản kiến nghị của Chi cục THADS TP.Quảng Ngãi, chứa chưa có một văn bản, quyết định nào trả lời về việc đình chỉ thi hành án của bà Bích…

Vì sao vẫn chưa tiến hành thi hành án?

Mới đây, bà Nguyễn Thị Kim Bích lại tiếp tục gõ cửa cơ quan thi hành án dân sự (THADS) các cấp để yêu cầu thi hành bản án sơ thẩm số 40/2016/DS-ST của TAND TP. Quảng Ngãi và bản án dân sự phúc thẩm số 56/2017/DS-PT của TAND tỉnh Quảng Ngãi đã có hiệu lực cách đây hơn 2 năm.

Bà Bích bức xúc: “Thời gian bản án có hiệu lực pháp luật đến nay đã qua 2 năm. Nhưng ông Phạm Văn Khánh, Chi cục trưởng Chi cục THADS TP. Quảng Ngãi vẫn cố tình dây dưa, làm ngơ, không tôn trọng phán quyết của TAND cấp cao tại Đà nẵng, TAND tỉnh Quảng Ngãi và TAND TP. Quảng Ngãi. Bà Oanh vẫn chưa tự nguyện tháo dỡ tài sản để thi hành án mà vẫn chưa bị phạt hành chính hay cưỡng chế tháo dỡ…”.

Chiều 13/3/2019, Cục THADS tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức kiểm tra hiện trạng thực tế nhà, đất số nhà 124 đường Trần Hưng Đạo (TP. Quảng Ngãi).

Sau khi đoàn công tác kiểm tra, ông Phạm Văn Khánh, Chi cục trưởng Chi cục THADS TP. Quảng Ngãi, cho rằng: “Bản án có hiệu lực thì chúng ta phải thi hành, nhưng thi hành thì sẽ ảnh hưởng đến kết cấu nhà bà Oanh, sẽ bị bà Oanh kiện lại đơn vị thi hành án. Đường nào chúng ta cũng lãnh đủ”.

Ông Nguyễn Mạnh Thắng, Cục trưởng Cục THADS tỉnh Quảng Ngãi cũng khẳng định: Bản án là phải thực hiện, nếu có thể sẽ tiếp tục vận động hai bà (bà Oanh và bà Bích – PV). Bà Oanh phải có động thái với bà Bích. Thi hành bản án thì hai bà đều bất lợi. Nên vận động bà Bích bán lại nhà cho bà Oanh. Nếu rà soát, xét thấy thi hành án được thì Chi cục THADS TP. Quảng Ngãi lập kế hoạch cưỡng chế.

Thế nhưng, từ đó đến nay Chi cục THADS TP. Quảng Ngãi vẫn làm ngơ?

Hải Yến