Chuyển ruộng bỏ hoang sang trồng đậu xanh ở Cam Lộ: Hiệu quả nhiều mặt

Do tình trạng hạn hán, thiếu nước tưới ngày càng nghiêm trọng, vụ hè thu 2018, Trạm Khuyến nông huyện Cam Lộ (Quảng Trị) triển khai mô hình chuyển đổi sản xuất trên chân đất trồng lúa không chủ động nước tưới, năng suất thấp bằng các giống đậu xanh mới có năng suất, giá trị cao, bước đầu thu được kết quả khả quan.

Thu tiền triệu từ ruộng bỏ hoang

Được sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị, vụ hè thu 2018, Trạm Khuyến nông huyện Cam Lộ đã triển khai mô hình chuyển đổi sản xuất trên chân đất trồng lúa không chủ động nước tưới, năng suất thấp bằng các giống đậu xanh mới có năng suất, giá trị cao và thu được kết quả khả quan.

Mô hình được triển khai tại thôn Quật Xá, xã Cam Thành, trên diện tích 5ha, với giống đậu xanh ĐX 208. Các hộ tham gia được Trạm Khuyến nông huyện hỗ trợ 100% giống và 30% vật tư phân bón. Với phương pháp tập huấn tại hiện trường, cán bộ kỹ thuật của Trạm đã trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật cho bà con trong suốt quá trình thực hiện mô hình.

Gia đình ông Nguyễn Đình Cải, ở thôn Quật Xá, có 2,5 sào (1 sào Trung Bộ = 500m2)  ruộng hàng năm chỉ trồng được lúa trong vụ đông xuân, còn vụ hè thu do không có nước tưới nên gia đình bỏ hoang. Vụ hè thu năm nay, gia đình ông mạnh dạn chuyển toàn bộ diện tích này sang trồng đậu xanh ĐX 208. Nhờ được cán bộ khuyến nông hướng dẫn nhiệt tình, chăm sóc tốt nên ruộng đậu xanh của gia đình ông cho năng suất cao, đạt 1 tạ/sào.

Ông Cải cho biết: “Nhờ sự hỗ trợ của Trạm Khuyến nông huyện Cam Lộ mà vùng đất hoang hóa trong vụ hè thu của thôn đã đưa vào trồng đậu xanh. Việc chuyển sang cây trồng cạn vừa rút ngắn được mùa vụ, tiết kiệm nước tưới, hạn chế cỏ dại, cải tạo đất, vừa nâng cao thu nhập cho người dân”.

Theo tính toán, so với cây lúa thì nhu cầu nước tưới của cây trồng cạn  như đậu xanh chỉ bằng 1/3-1/2, trong khi thu nhập  tương đối cao. Trung bình thu trên 40 triệu đồng/ha.

Được biết, cây đậu xanh dễ tính, thích hợp với đất thịt nhẹ, đất phù sa; trên những ruộng lúa vụ hè thu không chủ động nước chuyển sang trồng đậu xanh cũng cho hiệu quả rõ rệt.

Nhân rộng mô hình

Trao đổi với chúng tôi, ông Dương Hồng Phong, Trưởng trạm Khuyến nông huyện Cam Lộ, cho biết, trong quá trình trồng, chăm sóc đậu xanh cần lưu ý: Cây không chịu ngập úng, vì vậy, bắt buộc phải lên luống. Tùy theo địa thế để lên luống rộng, hẹp, cao hoặc thấp; chân đất không bằng phẳng, cần làm rãnh thoát nước. Lên luống xong rạch hàng sâu 10 - 12cm, hàng cách hàng 30- 40cm, bón phân, lấp đất rồi gieo hạt, không gieo hạt trực tiếp lên phân bón.

Cây đậu xanh có thời gian sinh trưởng ngắn nên chủ yếu tập trung bón lót, liều lượng cho 1ha khi bón lót gồm 500kg vôi + 6-8 tấn phân hữu cơ + 325kg lân. Sau đó có thể bón thúc 2 đợt nữa.

Đậu xanh có khả năng chịu hạn khá, nhưng chịu úng kém, để đạt năng suất cao cần đảm bảo độ ẩm đất trong suốt quá trình sinh trưởng, phát triển của cây, đặc biệt vào giai đoạn ra hoa, đậu quả.

Bà Nguyễn Thị Hảo, Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Thành, cho biết thêm, việc chuyển đổi  diện tích đất lúa thiếu nước sang trồng các loại cây trồng cạn có giá trị kinh tế cao do Trạm Khuyến nông huyện Cam Lộ triển khai đã làm thay đổi cách nghĩ của người dân.

“Mô hình đã tạo bước đột phá trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phù hợp với điều kiện biến đổi khí hậu hiện nay, góp phần mang lại hiệu quả trong chuỗi giá trị sản xuất nông nghiệp, tạo hướng sản xuất bền vững cho địa phương. Chúng tôi sẽ khuyến cáo nông dân thực hiện canh tác theo phương pháp và quy trình mà Trạm Khuyến nông đã triển khai”,  bà Hảo nhấn mạnh.

Từ hiệu quả mô hình, thời gian tới, Trạm Khuyến nông huyện Cam Lộ sẽ tiếp tục nhân rộng tại nhiều địa phương trong huyện.