Nhiều sai phạm tại Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh Đắk Nông

Đối với Dự án hạ tầng thiết yếu Khu nông nghiệp ứng dựng công nghệ cao, kết luận Thanh tra cho biết: Quy mô dự án này gồm xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông, đường trục chính khu vực kết hợp đường dân sinh, hệ thống cấp nước, hồ chứa, trạm bơm, trạm xử lý nước sạch…, tổng mức đầu tư 26,347 tỷ đồng từ nguồn ngân sách tỉnh Đắk Nông, thời gian thực hiện 2016-2020.

Mục tiêu của dự án nhằm xây dựng hạ tầng phục vụ khu vực 120ha quy hoạch Khu nông nghiệp ứng dựng công nghệ cao tại thôn Nam Rạ, xã Đắk Nia, TP Gia Nghĩa.  

Tuy nhiên, khi đưa vào sử dụng, Khu nông nghiệp ứng dựng công nghệ cao Đắk Nông còn nhiều bất cập, gây khó khăn cho việc triển khai dự án của doanh nghiệp như trạm biến áp không bảo đảm công suất phục vụ nhu cầu sản xuất của các nhà đầu tư; nguồn nước phục vụ sản xuất thường xuyên bị thiếu và nhiễm phèn làm ảnh hưởng đến việc thu hút và kêu gọi đầu tư.

Dự án trên đã từng được Kiểm toán Nhà nước khu vực XII kiểm toán và đã xử lý giảm trừ khối lượng dự toán, dự thầu 2,209 tỷ đồng do trùng lắp khối lượng với dự án khác.

Theo kết luận thanh tra, biên bản nghiệm thu giữa chủ đầu tư là Ban QLDA ĐTXD các công trình NN&PTNT tỉnh Đắk Nông và Công ty TNHH Tân Trường Phát thì dự án đã lắp đặt thiết bị máy bơm chìm 45KW với giá trúng thầu là 491.309.280 đồng và thiết bị điện với giá trúng thầu là 31.661.042 đồng. 

Tuy nhiên, trong thực tế nhà thầu thi công thiếu các thiết bị điện và chỉ lắp máy bơm chìm 19KW (không đúng hồ sơ thiết kế và với biên bản nghiệm thu là 2 máy bơm chìm 45 KW).

Theo xác minh, nhà thầu thi công là Công ty TNHH Tân Trường Phát đã mua 2 máy bơm chìm hiệu DAPHOVINA từ Công ty TNHH SX TMDV XNK Đăng Phong chỉ với giá 124 triệu đồng. Khi bàn giao công trình cho đơn vị sử dụng, chủ đầu tư và nhà thầu thi công không cung cấp kèm theo hồ sơ, tài liệu về nguồn gốc xuất xứ, thông số, hướng dẫn kỹ thuật theo như yêu cầu tại hồ sơ mời thầu.

Theo đánh giá của Thanh tra tỉnh Đắk Nông, từ việc thi công, giám sát thi công, nghiệm thu khối lượng hoàn thành thiết bị máy bơm nước, thiết bị điện không đúng quy định dẫn đến việc khi bàn giao công trình vào sử dụng thì Hệ thống cấp nước không vận hành, hoạt động theo đúng thiết kế, yêu cầu kỹ thuật, không đạt mục tiêu cung cấp nước phục vụ các dự án nông nghiệp trong Khu NNUDCNC trong thời gian 2 năm. Điều này làm ảnh hưởng đến hiệu quả dự án.

Khuyết điểm, vi phạm trên đến tháng 10/2021 mới được nhà thầu thi công, chủ đầu tư khắc phục xong.

Thanh tra tỉnh Đắk Nông cho rằng, trách nhiệm trong vi phạm này thuộc về Ban QLDA ĐTXD các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn cùng Công ty TNHH Tân Trường Phát. 

Dự án thuỷ lợi Suối Đá cũng là công trình tai tiếng bậc nhất tại Đắk Nông vừa bị Thanh tra tỉnh Đắk Nông “điểm mặt”.

Dự án này cũng do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh Đắk Nông làm chủ đầu tư; Công ty CP tư vấn đầu tư và xây dựng Anh Khoa (Nghệ An) khảo sát; Công ty CP đầu tư xây dựng Đường Việt thiết kế; Công ty TNHH xây dựng Thành Công thi công (trước đó là Công ty TNHH MTV Cao Thắng) thi công.

Theo thiết kế, dự án sẽ đảm bảo cung cấp nguồn nước tưới cho 1.000 ha cây nông nghiệp, tăng số lượng canh tác lúa nước từ 1 vụ lên 2 vụ/năm và tạo nguồn cung cấp nước sinh hoạt ổn định về sau cho hơn 1.750 hộ dân trong khu vực.

Ngân sách đầu tư cho dự án này lên đến 90 tỉ đồng, được xếp vào nhóm cấp bách và thực hiện không quá 5 năm, từ 2016 - 2020. Thực tế đến nay dự án vẫn chưa hoàn thành và liên tục xin gia hạn. Dự án được khởi công tháng 11/2017, dự kiến hoàn thành tháng 11/2019. Thế nhưng, kể từ đó đến nay, dự án đã trải qua 4 lần gia hạn nhưng vẫn chưa hoàn thành. Mới đây, UBND tỉnh Đắk Nông đồng ý gia hạn lần thứ 5, yêu cầu công trình hoàn thành vào ngày 30/4/2022.

Theo Kết luận của Thanh tra tỉnh Đắk Nông, việc đầu tư, xây dựng công trình thủy lợi Suối Đá đã mắc nhiều sai sót nghiêm trọng ngay từ khâu khảo sát địa chất. Đáng chú ý hơn, dù gói thầu khảo sát địa chất, lập dự án đầu tư có giá trị gần 3 tỷ đồng nhưng đơn vị trúng thầu “không còn lưu trữ, không cung cấp được các tài liệu liên quan cho các cơ quan chức năng”.

Đơn vị khảo sát địa chất công trình thủy lợi Suối Đá là Công ty cổ phần tư vấn đầu tư và xây dựng Anh Khoa Nghệ An. Theo hồ sơ mà Thanh tra tỉnh Đắk Nông thu thập được, Công ty này thực hiện khoan 62 hố, tổng chiều sâu hơn 330 m. Chủ đầu tư, đơn vị tư vấn thiết kế đã sử dụng các kết quả khảo sát địa chất do Công ty Anh Khoa thực hiện để lập hồ sơ thiết kế, bản vẽ thi công. Tuy nhiên, đến khi triển khai dự án thì hiện trạng địa chất không đúng như trên hồ sơ báo cáo địa chất đã lập. Nghiêm trọng hơn, sự khác biệt lớn tới mức không thể thi công được theo thiết kế và phải tiến hành khảo sát bổ sung để điều chỉnh. Kết quả khảo sát bổ sung vào năm 2019 do Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Đường Việt (thành phố Đà Nẵng) thực hiện khác so với Công ty Anh Khoa thực hiện trước đó.

Cụ thể, nhiều vị trí Công ty Anh Khoa báo cáo là “sét pha lẫn sỏi sạn” thì thực tế là “đá granite phong hóa” và “nền đất yếu, có tính nén lún cao”. Ngoài ra, Công ty Anh Khoa xác định nhiều tuyến kênh có chiều sâu đào móng kênh từ 4-6 m nhưng trên thực tế phải đào sâu từ 8,39 - 10,37 m, tức là gần gấp đôi. Việc khảo sát của Công ty Anh Khoa cũng được xác định là “chưa cung cấp đầy đủ số liệu để xác định phương án xử lý nền, móng, kết cấu chịu lực… của công trình”.

Thanh tra tỉnh Đắk Nông xác định, Công ty Anh Khoa chịu trách nhiệm trong việc khảo sát địa chất, lập dự án đầu tư. Ban Quản lý đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Đắk Nông - đơn vị chủ đầu tư chịu trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, phê duyệt báo cáo kết quả khảo sát. Chi cục Thủy lợi (Sở Nông nghiệp và PTNT Đắk Nông) chịu trách nhiệm thẩm định thiết kế cơ sở.

Các sai phạm, vi phạm nêu trên dẫn tới quá trình đầu tư, xây dựng công trình thủy lợi Suối Đá phải nhiều lần điều chỉnh thiết kế, gia hạn thời gian hoàn thành. Tình trạng này ảnh hưởng tới quá trình sản xuất, sinh hoạt của nông dân xung quanh dự án, đồng thời làm giảm hiệu quả đầu tư dự án, không đảm bảo mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Các sai phạm này có dấu hiệu của tội vi phạm quy định của Nhà nước về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng (Điều 220, Bộ luật Hình sự 2015). Trên cơ sở đó, Thanh tra tỉnh Đắk Nông chuyển thông tin, hồ sơ vi phạm nói trên sang Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Đắk Nông điều tra, làm rõ.

Theo tìm hiểu của PV, trong giai đoạn 2018-2020, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh Đắk Nông làm chủ đầu tư của 17 dự án, công trình, tổng nguồn vốn được phân bổ trong giai đoạn này là 780,091 tỷ đồng. Trong đó, 2/17 công trình, dự án đã được Thanh tra tỉnh Đắk Nông chỉ ra hàng loạt sai phạm.

Vậy đối với 15 dự án, công trình còn lại, liệu có tồn tại những bất cập hay không? Để kịp thời phát hiện sai phạm (nếu có), đề nghị Thanh tra tỉnh Đắk Nông tiếp tục vào cuộc thanh tra các dự án còn lại.