Tình trạng san gạt, lấn chiếm đất dự án, đất nông nghiệp ở khu vực nông thôn đang diễn ra ngày càng phức tạp, mặc dù cơ quan chức năng đã nhiều lần vào cuốc xử lý nhưng dường như vẫn không hiệu quả… Phải quyết liệt ngay từ khi mới phát sinh?
Phải quyết liệt ngay từ khi mới phát sinh – không ngại va chạm
Đơn cử như cách làm của huyện Thường Tín, là một huyện ngoại thành của Hà Nội…với tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, lại có nhiều làng nghề, DN, cơ sở sản xuất, kéo theo những bất cập trong công tác quản lý đất đai, xây dựng. Để không phát sinh vi phạm mới, đồng thời xử lý dứt điểm tồn tại cũ, ngành chức năng UBND huyện Thường Tín đã quyết liệt vào cuộc một cách bài bản và hiệu quả.
Chia sẻ về những khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý đất đai, đặc biệt là cách giải quyết những vấn đề “khó” trong việc xử lý những tồn tại và những phát sinh mới, ông Bùi Công Thản - Phó Chủ tịch UBND huyện Thường Tín cho biết, trước đây, tâm lý cán bộ địa phương còn né tránh, ngại va chạm, thiếu sự phối hợp giữa các đơn vị. Thời gian gần đây, nhờ có sự quyết liệt chỉ đạo của lãnh đạo UBND huyện, trách nhiệm của từng đơn vị, cán bộ chuyên môn và 29 xã, thị trấn cũng được phân định rõ ràng, cụ thể làm căn cứ giải quyết, xử lý. Do vậy, chính cán bộ các phòng, ban, xã, thị trấn nhận thức rõ trách nhiệm của mình, nghiêm túc chấp hành thực hiện.
Thời gian qua, vi phạm xây dựng ở Thường Tín xảy ra chủ yếu trên đất nông nghiệp, đất công. Trong khi đó, quy định về quản lý trật tự xây dựng đô thị thực hiện theo Nghị định 139/2017/NĐ-CP ngày 27/11/2017 thay thế Nghị định 121/2013/NĐ-CP ngày 10/10/2013 của Chính phủ không có quy định xử lý vi phạm trật tự xây dựng đối với đất nông nghiệp, đất công, gây khó khăn cho quá trình giải quyết. Tuy nhiên, với quan điểm của UBND huyện cương quyết xử lý vi phạm ngay từ khi mới xảy ra, chính yếu tố này đã đẩy lùi được vi phạm đất đai, xây dựng trên địa bàn.
Nhờ có sự quyết liệt vào cuộc của các cấp, ngành nên năm 2020 toàn địa bàn huyện chỉ có 32 trường hợp vi phạm xây dựng trên đất nông nghiệp, đất công (năm 2019 có khoảng 80 trường hợp vi phạm). Từ đầu năm 2021 đến nay, Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị huyện phối hợp với các đơn vị chuyên môn và 29 xã, thị trấn kiểm tra, phát hiện 10 trường hợp vi phạm xây trên đất nông nghiệp, đất công; kịp thời vận động chủ hộ tháo dỡ công trình. Việc tăng cường kiểm tra, xử lý kịp thời vi phạm đã không gây ra tốn kém tiền của, công sức, giảm bức xúc trong Nhân dân.
Theo Phó đội trưởng Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị huyện Thường Tín Nguyễn Tiến Việt, để giúp công tác quản lý đi vào nền nếp, ngày 5/7/2019, UBND huyện có Quyết định số 2544/QĐ-UBND ban hành quy chế phối hợp giữa các đơn vị và 29 xã, thị trấn. Quy chế phân công rõ thẩm quyền, trách nhiệm của từng đơn vị, cá nhân và lãnh đạo cơ quan. Mục đích ban hành quyết định nhằm nêu cao tinh thần trách nhiệm, tạo thành phong trào thi đua trong việc tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện, ngăn chặn những hành vi vi phạm trong công tác quản lý đất đai, xây dựng.
Phó Chủ tịch UBND huyện Thường Tín Bùi Công Thản chia sẻ, quá trình xử lý các trường hợp xây dựng trên đất nông nghiệp, đất công ở các xã như: Văn Tự, Tiền Phong, Thắng Lợi, Tự Nhiên… đều được tuyên truyền, vận động, giải thích các quy định, hành vi vi phạm nên nhiều cá nhân hiểu rõ vấn đề rồi chấp hành tháo dỡ công trình. Việc quyết liệt xử lý vi phạm đất đai, xây dựng trên địa bàn thời gian gần đây đã giúp cán bộ gắn kết trách nhiệm trong công tác quản lý, tạo thành phong trào, không để tái diễn vi phạm.
“Hàng năm, UBND huyện còn xây dựng kế hoạch, chỉ đạo các đơn vị cùng 29 xã, thị trấn tăng cường kiểm tra, kể cả ngày lễ, Tết để phát hiện, xử lý những trường hợp sử dụng phế thải xây dựng san gạt đất công, tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Chính sự quyết liệt trong công tác chỉ đạo, giám sát quá trình thực hiện của các đơn vị đã giúp vi phạm đất đai, xây dựng trên địa bàn giảm rõ rệt” - ông Bùi Công Thản khẳng định.
Vi phạm trong quản lý đất đai - 2 cán bộ ở Thanh Hóa bị bắt
Mới đây, ngày 11/5, Công an tỉnh Thanh Hóa đã bắt tạm giam ông Nguyễn Văn Tuấn, cán bộ Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Hậu Lộc, nguyên Chủ tịch UBND xã Hòa Lộc và ông Bùi Quang Hải, cán bộ địa chính xã Hoà Lộc, huyện Hậu Lộc. 2 người bị bắt để điều tra về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Trước đó, năm 2020, Thanh tra huyện Hậu Lộc đã chỉ ra hàng loạt sai phạm của ông Nguyễn Văn Tuấn và ông Hải. Cụ thể, năm 2017, UBND xã Hòa Lộc làm thủ tục xét đề nghị giao đất không đúng đối tượng gồm: 22 lô (trong đó đất kế hoạch năm 2016 chuyển thực hiện năm 2017: 3 lô và đất kế hoạch năm 2017: 19 lô).
Tại thời điểm thanh tra, 6 lô đã làm nhà; 4 lô đã chuyển nhượng; 12 lô chưa làm nhà và chưa chuyển nhượng; 21/22 lô đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; 1 lô đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính, chưa được cấp giấy chứng nhận sử dụng đất.
Năm 2018, xã Hòa Lộc thực hiện Dự án mở rộng khuôn viên nhà thờ lưu niệm chiến sĩ cách mạng - cụ Nguyễn Chí Hiền có quy mô diện tích sử dụng đất khoảng 6.000m2; dự án sân văn hóa xã có quy mô diện tích sử dụng đất khoảng 11.00 m2.
UBND xã Hòa Lộc không cung cấp được hồ sơ pháp lý có liên quan đến việc sử dụng đất đai của các dự án. Cả 2 dự án này đều không có kế hoạch sử dụng đất được cấp có thẩm quyền phê duyệt. UBND xã tự thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất để xây dựng các công trình trên là không đúng quy định của pháp luật.
Dù không được cấp có thẩm quyền quyết định xét giao quyền sử dụng đất và chưa tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, UBND xã đã tự ý thu của 16 hộ, số tiền 3,2 tỷ đồng (năm 2017 thu của 6 hộ, số tiền 1,2 tỷ đồng; năm 2018 thu của 7 hộ, số tiền 1,5 tỷ đồng; năm 2019 thu của 3 hộ số tiền 460 triệu đồng). Hiện nay, các hộ đã nộp tiền nhưng chưa được giao đất.
Từ những sai phạm trên, năm 2020, ông Nguyễn Văn Tuấn đã bị Chủ tịch UBND huyện Hậu Lộc thi hành kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo.
Khoảng 1 tháng trước, ông Tuấn được UBND huyện Hậu Lộc điều động lên Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Hậu Lộc.
Đối với những trường hợp tự chuyển đổi từ đất trồng lúa sang đào ao, khoan giếng lấy nước mặn nuôi tôm thẻ chân trắng ở vùng Đồng Tháp Mười của tỉnh Long An phát sinh từ năm 2023 đến nay phải xử lý vi phạm theo đúng quy định pháp luật, trong đó buộc phải khôi phục lại hiện trạng đất ban đầu và trám lấp giếng.
Những năm gần đây, hoạt động nhập lậu gia súc qua biên giới tại địa bàn tỉnh Long An thường hay xảy ra. Tuy nhiên, số lượng gia súc nhập lậu thường nhỏ lẻ, vài con và không thường xuyên. Dù vậy, nhập lậu động vật vẫn tiềm ẩn những nguy cơ phát sinh, lây nhiễm dịch bệnh trên gia súc, gia cầm và cả con người.
Liên quan đến những vi phạm của Công ty CP truyền thông và du lịch Phú Yên tại khu du lịch nông nghiệp Sông Ba Farm, mà Kinh tế nông thôn có bài phản ánh, ông Nguyễn Công Thành, Phó Chủ tịch UBND TP. Tuy Hoà (Phú Yên), khẳng định, sẽ cưỡng chế nếu khu du lịch nông nghiệp Sông Ba Farm không thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là buộc khôi phục tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm và buộc trả lại đất đã lấn, chiếm theo quy định trong quý IV/2024.