Biện pháp chăm sóc, quản lý trâu, bò trong vụ rét

Thường xuyên theo dõi thời tiết

Trước diễn biến về khí tượng, thủy văn ngày càng phức tạp, người chăn nuôi cần thường xuyên theo dõi bản tin dự báo thời tiết để có kế hoạch phòng, chống rét cho trâu, bò. Trên thực tế, nguyên nhân gia súc chết rét một phần là do khí hậu lạnh giá khắc nghiệt, nhưng phần lớn là do thói quen thả rông trâu, bò trong rừng của người dân miền núi.

Quản lý đàn gia súc

Những ngày trời rét, nhiệt độ xuống dưới 15 độ C, nên đưa trâu, bò về nuôi nhốt tại chuồng, không nên chăn thả.

Khi nhiệt độ xuống dưới 12 độ C, không cho gia súc làm việc (cày, kéo...). Trong trường hợp đặc biệt, bắt buộc phải đưa gia súc ra ngoài, cần mặc ấm cho trâu, bò. Thời gian đưa gia súc ra ngoài tốt nhất sau 8 giờ và trở về chuồng trước 17 giờ.

Cung cấp thức ăn và nước uống tại chuồng

Để tăng cường sức đề kháng cho trâu, bò, cần cho ăn đầy đủ và cân đối khẩu phần thức ăn xanh và thức ăn tinh.

Những ngày bình thường, mỗi trâu, bò trưởng thành cho ăn khoảng 25-30 kg thức ăn thô xanh và 1-1,5 kg thức ăn tinh.

Những ngày rét đậm, rét hại, nhiệt độ dưới 15 độ C, tăng lượng thức ăn tinh lên khoảng 2 kg/con/ngày để giúp trâu, bò chống lại giá rét. Ngoài thức ăn thô xanh và thức ăn tinh, bà con cần bổ sung vitamin và khoáng chất. Có thể sử dụng tảng đá liếm hoặc dùng muối ăn, nếu sử dụng tảng đá liếm thì treo tại chuồng; nếu sử dụng muối thì pha như sau: Pha với nước ấm (37-38 độ C), nồng độ 0,1-0,3% (tương đương 10-30g muối/10 lít nước).

Cách cho ăn: Thức ăn thô xanh bổ sung trong máng thường xuyên; thức ăn tinh chia làm 2 bữa trong ngày, cho trâu, bò ăn thức ăn thô xanh trước, thức ăn tinh và uống nước sạch đầy đủ theo nhu cầu.  

Biện pháp chống rét   

Chất độn chuồng: Sử dụng chất độn chuồng bằng rơm, rạ, cỏ khô, giúp làm giảm đáng kể ảnh hưởng thời tiết lạnh đến đàn trâu, bò.

Tùy vào điều kiện thực tế có thể rải một lớp độn chuồng dày khoảng 5-15cm. Các chất độn chuồng này có thể để suốt mùa đông mà không cần phải dọn (chỉ dọn phân). Chất độn chuồng luôn đảm bảo khô, không bị ẩm ướt.

Che chắn tránh gió: Sử dụng bạt hoặc tấm phên, bao tải đan lại. Không nên che kín, chỉ che qua chiều cao của con vật, khoảng 1,8-2m.

Đốt lửa chống rét: Khi nhiệt độ xuống dưới 12 độ C, cần áp dụng phương pháp đốt lửa chống rét. Dùng xô, chậu cũ để đựng củi, trấu (chú ý nhóm củi bén ở ngoài cho bớt khói rồi mới đưa vào trong chuồng). Nên đặt khay lửa ở cuối chuồng để khói không tạt vào mặt trâu, bò và tránh xa chất độn chuồng, bạt che để phòng bén lửa gây cháy.

Mặc áo chống rét: Khi nhiệt độ xuống dưới 12 độ C, cần mặc áo chống rét cho trâu, bò. Với 1 chiếc áo, bà con có thể sử dụng cho 01 trâu, bò trong suốt mùa, tuy nhiên lưu ý không nên mặc áo chống rét cho trâu, bò cả ngày, lúc trời nắng ấm nên bỏ áo để trâu, bò hưởng nắng ấm.

Khi mặc áo cho trâu, bò, cần chú ý chiều dài áo phủ từ thân đến hết đuôi, chiều ngang vừa đủ choàng qua thân, các dây buộc thắt như khuy áo buộc dưới bụng.

Vệ sinh chuồng trại

Vệ sinh chuồng trại có vai trò quan trọng, giúp hạn chế mầm bệnh cho trâu, bò. Hàng ngày, cần quét dọn vệ sinh chuồng trại, thu gom phân và chất thải ra khỏi chuồng nuôi. Định kỳ phun thuốc khử trùng 2-3 tuần/lần để tăng cường tiêu độc khử trùng. Có thể sử dụng một trong các loại thuốc sau: Han - Iodine, cloramin B, Virkon,… Cách sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Lưu ý: Khi có gia súc bị chết do rét, người chăn nuôi cần báo ngay với chính quyền địa phương và cán bộ thú y để xác định thiệt hại.